Abstract:
بحث ولایت و ولی از مهمترین موضوعات در باب عرفان است. آیات بسیاری در قرآن وجود دارد که به مفهوم ولی و ولایت اشاره کرده است. این ولایت و ولی مصادیقی دارد. بر اساس احادیث بسیاری در کتب روایی فریقین مصداق تعدادی از این آیات حضرت علی (ع) است. بحث ولایت در برخی تفاسیر عرفانی بسیار به چشم میخورد و حتی برخی از آن تفاسیر جنبه ولایی دارند و چون ولایت یکی از ارکان عرفان است، اشاره به آن در تفاسیر ضروری است، اما نوع این اشاره و برداشت از آیات، در تفاسیر متفاوت است. بر اساس احادیث بسیاری در کتب اهلسنت مصداق تعدادی از این آیات حضرت علی (ع) است. در این مقاله سعی شدهاست به تفاسیر ارزشمند عرفانی از جمله حقائق التفسیر، لطائف الاشارات، کشف الاسرار و عده الابرار، الفواتح الهیه و المفاتح الغیبیه، روح البیان و مراح البید لکشف معنی القرآن المجید در بین تفاسیر اهلسنت مراجعه شود و با مطالعه مباحث، ذیل آیات ولایت "آیه ولایت، آیه اولیالامر، آیه تبلیغ و آیه الیوم اکملت لکم دینکم..."، دیدگاه مفسران عارف اهلسنت گردآوری شود. عدم اشاره به مصادیق آیات در تفسیر آیات ولایت در مراجعه به کتب تفاسیر عرفانی اهلسنت به چشم میخورد. در این پژوهش دیدگاهی نسبت به آیات در سایه تفاسیر عرفانی ایجاد میشود. پر کردن خلأ در زمینه بهرهگیری از تفاسیر عرفانی در مبحث ولایت و ولی به صورت مجموعهای منظم نیز از ارزشهای این پژوهش است.
Machine summary:
در این مقاله سعی شده است به تفاسیر ارزشمند عرفـانی از جملـه حقائق التفسیر، لطائف الاشارات ، کشف الاسرار و عـده الابـرار، الفـواتح الهیـه و المفاتح الغیبیه ، روح البیان و مراح البید لکشف معنی القرآن المجید در بین تفاسـیر اهل سنت مراجعه شود و با مطالعه آیات ولایت از جمله آیه ولایت ، آیه اولیالامر، آیه تبلیغ و آیه الیوم اکملت لکم دینکم ...
از دیگر علمای اهل سنت میتوان به ابن مردویه ، ابن مغازلی، اخطب خوارزم و محب الدین طبری اشاره کرد که در کتب خود نقل کرده اند این آیه درباره علی (ع ) نازل شده است (ر.
در بسیاری از کتب اهل سنت نیز به ماجرای غدیر خم و حدیث مشهور «من کنت مولاه فهذا علی مولاه » اشاره شده است از جمله ابن مردویه ، ابن مغازلی و اخطب خوارزم در کتب خود آیه شریفه را در باب ولایت امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع ) میدانند (ر.
احادیث فراوان نیز در جوامع روایی فریقین ، ذیل آیات درباره فضائل اهل بیت (ع )، وجود دارد که به وسیله آنان ولایت ایشان اثبات میشود مانند سوره دهر که در آن به فضائل امیرالمومنین (ع ) اشاره شده است و حضرت علی (ع ) را ابرار و وجه الله میخواند.