Abstract:
قرآن کریم به عنوان معجزه جاوید پیامبر اکرم(ص) به دلایل مختلفی نیازمند تفسیر و تبیین است، در این میان روایات تفسیری پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت ایشان که به استناد بسیاری از آیات و روایات، تنها کسانی هستند که آگاهی کامل به معارف قرآن و مقصود آن دارند، به عنوان هدیهای ارزشمند به وسیله تفاسیر روایی و کتب حدیثی شیعه و اهل سنت به دست ما رسیده است و این روایات سرشار از مؤثرترین امثالاند. این نوشته با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانهای تلاش کرده تا با تعریف مثال، به بررسی گونههای مختلف مثال، و ویژگیهای تشبیهی آنها که عموماً از آنها غفلت میشود، مورد بررسی قرار گیرند. در پایان به این نتیجه دست یافتیم که بهرهگیری از این روشها برای تفسیر قرآن کریم بسیار مفید و دلنشین و تبعیّت از این گونه سیره تفسیری، راهگشای مفسران است. با این روش است که میتوان باعث ارائه مفاهیم بلند و والای قرآنی در قالب محسوسات و بدیهیات به مخاطبان گردید و به هدف نهایی که تفهیم مطالب و بعد از آن عمل به آیات است نائل آمد.
The Holy Quran, as an eternal miracle of the Holy Prophet (PBUH), needs to be interpreted and explained for various reasons. In the meantime, the interpretive narrations of the Holy Prophet (PBUH) and his Ahl al-Bayt, which according to many verses and narrations, are the only ones who are fully aware of the teachings of the Qur'an and its purpose have reached us as a valuable gift through Shiite and Sunnis narrations and hadith books and these narrations are the most effective examples. Using descriptive-analytical methods and using library tools, this paper tries to examine the different types of examples, and their metaphorical features, which are generally neglected. In the end, we concluded that using these methods to interpret the Holy Qur'an is very useful and pleasant, and following this kind of interpretive tradition paves the way for commentators. It is in this way that the high and lofty meanings of the Qur'an can be presented to the audience in the form of sensations and axioms, and the final goal, which is to understand the content and then act on the verses, can be achieved.
Machine summary:
گونه شناسي کاربرد مثال روايات تفسيري اهل بيت در تفسير آيات قرآن * تاريخ دريافت : ٩٧/١٢/٣ محمد مرادي تاريخ پذيرش: ٩٨/٣/٢ ** مسعود معصومي چکيد قرآن کريم به عنوان معجزه جاويد پيامبر اکرم (ص ) به دلايل مختلفي نيازمند تفسـير و تبيين است ، در اين ميان روايات تفسيري پيامبر اکرم (ص ) و اهل بيـت ايشـان کـه بـه استناد بسياري از آيات و روايات ، تنها کساني هستند که آگاهي کامل به معارف قرآن و مقصود آن دارند، به عنوان هديه اي ارزشمند به وسيله تفاسـير روايـي و کتـب حـديثي شيعه و اهل سنت به دست ما رسيده است و اين روايات سرشار از مؤثرترين امثـال انـد.
com@masoomi١٣٦٩ نويسنده مسئول : مسعود معصومي ٤٥٠/ فصلنامه مطالعات قرآني، سال دوازدهم ، شماره ٤٦، تابستان ١٤٠٠ مقدمه مقاله پيش رو در صدد است تا روشن کند که ظرافت هاي بياني اهل بيـت در تفسـير آيات الهي کدام اند و با شناخت انواع مثال هاي استفاده شده در تفسـير قـرآن ، مـيتـوان براي انتقال مفاهيم و اقناع مخاطب و جذاب سازي مطالب و همچنـين محسـوس کـردن برخي از مواردي که درک آن براي مخاطب دشوار است ، از مثال هاي عيني بهره بـرد.
نمونه دوم: روايت ديگر که نظر به باطن بودن منظور آيـه دارد در ذيـل آيـات ١ ٤ سوره شمس ذکر شده است : گونه شناسي کاربرد مثال روايات تفسيري اهل بيت در تفسير آيات قرآن / ٤٥٩ ﴿والشمس وضحاها)(والقمرإذاتلاها)(والنهارإذاجلاها)(والليل إذايغشاها﴾ (شمس / ١٤) قال رسول الله (ص ): «مثلي فيکم مثل الشمس ، ومثل علـي مثـل القمـر، فـإذا غابـت الشمس فاهتدوا بالقمر»(بحراني، ج ٥: ٦٧١): مثل من در ميان شما همچـون خورشـيد و مثل علي همچون ماه است آنگاه که خورشيد(نبوت ) غروب کند، به ماه (ولايـت ) هـدايت جوييد.