Abstract:
سواحل یکی از ارکان هویتبخش به شهرهای بندرگاهی هستند که بازتاب ارزشهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن شهر بهشمار میآیند. اگرچه بخشی از نوار ساحلی شهرها کارکردهای غیرشهری دارند، همچنان محدودههای وسیعی از آنها را میتوان بهمثابة فضای شهری دانست. از همینرو، پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر با هدف تحلیل رضایتمندی شهروندان از فضاهای نوار ساحلی شهرها، به استخراج نظرات کاربران این فضاها در شهر بوشهر پرداخته و مبتنی بر مطالعات اسنادی و مشاهدات میدانی از طریق پرسشنامه است. جامعة هدف پژوهش، ساکنان شهر بوشهر است که 100 نفر از آنها به روش نمونهگیری هدفمند بررسی شدند. در ادامه، دادهها در نرمافزار SPSS وارد شدند و تحلیل آنها بهکمک مدل تحلیل عاملی اکتشافی و مدل رگرسیون چندمتغیره خطی صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان میدهد پنج عامل سرزندگی، آسایش محیطی، پایداری اکولوژیکی، حضورپذیری و نفوذپذیری بهترتیب بیشترین تأثیر را بر سطح رضایتمندی مردم از فضای نوار ساحلی دارند. همچنین نتایج تفصیلیتر نشان میدهد از میان چهار محدودة مورد مطالعه، نوار ساحلی جفره بالاترین امتیاز و نوار ساحلی نفتکش کمترین امتیاز را کسب کردهاند. با توجه به امتیاز عوامل مختلف، اولویت مداخله برای نوار ساحلی جفره به عامل پایداری اکولوژیکی، نوار ساحلی ریشهر به عامل آسایش محیطی و نوارهای ساحلی لیان و نفتکش به عامل سرزندگی مربوط هستند که براساس آنها راهبردهایی پیشنهاد شده است.
Beaches are one of the pillars of identity in port cities that reflect the social, cultural and economic values of the city. Although part of the coastline of cities has non-urban functions, a large area of them can still be considered as urban space. Therefore, the present study aiming to analyze the citizens' satisfaction about the coastal strip spaces of cities, has extracted the opinions of users of these spaces in Bushehr. The research approach is descriptive-analytical and based on documentary studies and field observations through a questionnaire. The target population of the study is the residents of Bushehr, 100 of whom were interviewed by purposive sampling. The data were then entered into SPSS software and analyzed using exploratory factor analysis model and linear multivariate regression model. The results of the analysis show that the five factors of "Vitality", "Environmental Comfort", "Ecological Sustainability", "Presence" and "Permeability" have the greatest impact on the level of people's satisfaction about a coastal strip space, respectively. Also, more detailed results show that among the 4 areas studied, the coastal strip of Jofreh has the highest score and the coastal strip of the Naftkesh has the lowest score. Also based on factors scores, the priority of intervention for the coastal strip of Jofreh is related to the "Ecological Sustainability", for the coastal strip of Rishahr is "Environmental Comfort" and for the coastal strips of Lian and the Naftkesh are "Vitality", which on the basis of these, strategies have been proposed.
Machine summary:
در مناطقي از شهر نيز در کنار ساحل تأسيسات مربوط به انبارهاي نفت و همچنين تأسيسات مربوط به ساخت کشتي و تعمير آن مستقر شده اند که عملا در اين محدوده ها هيچ گونه طراحي و توسعۀ گردشگري امکان پذير نيست (جمهيري، ١٣٩٥: ٢)؛ از همين رو پژوهش حاضر با هدف تحليل رضايتمندي شهروندان از فضاي نوار ساحلي نظرات ساکنان شهر بوشهر دربارٔە چهار محدوده از نوار ساحلي (جفره ، ليان ، ريشهر و نفتکش ) را استخراج کرده است .
در اين راستا، پاسخ به دو پرسش زير در دستور کار قرار گرفته است : مهم ترين متغيرها و عوامل مؤثر بر رضايتمندي شهروندان از فضاي نوار ساحلي دريا چه هستند؟ چه راهبردهايي براي ارتقاي کيفيت اين نواحي پيشنهاد مي شود؟ مباني نظري پژوهش نوارساحلي وکيفيت آن نوارهاي ساحلي از جمله فضاهايي هستند که پيوندي ناگسستني با حوزه ها و مراکز شهري اطراف خود دارند.
مي توان اذعان کرد با توجه به گستردگي فضاهاي نوار ساحلي در کشورهاي مختلف دنيا و نقش آن ها، به ويژه در حوزٔە گردشگري شهري، پژوهش هاي متعددي در اين حوزه انجام گرفته است که به برخي از آن ها اشاره شد، اما به لحاظ روش شناسي ، مطابق با بررسي پژوهش هاي صورت گرفته مشخص شد که ارائۀ روش تحليل آماري مناسب براي سنجش کيفيت سواحل و ارائۀ راهکارهاي مداخله مبتني بر اين رويکرد، کمتر موضوع بحث قرار گرفته است .