Abstract:
در جنگ جهانی اول، ایران به رغم اعلام موضع بیطرفی، از یک طرف به صحنه درگیری بین نیروهای روس و انگلیس و از طرفی دیگر، عثمانی و آلمان تبدیل شد. روسها به منظور ضربه زدن به عثمانیها و اشغال بینالنهرین و همچنین پیوستن به نیروهای انگلیسی، که متحدشان بودند، به غرب ایران لشکرکشی کردند. در مقابل عثمانیها و آلمانها نیز برای مقابله با آنها اقداماتی انجام دادند، از جمله کمکهای مالی و تسلیحاتی به غلامرضا خان والی پشتکوه، اما در عمل والی موضع خود را تغییر داد و اعلام بیطرفی کرد. بر عکس این بیعملی و اعلام بیطرفی والی، عشایر و ایلات منطقه که قلمرو خود را تحت خطر میدیدند با بسیج نیروهای رزمی خود به مقابله با روسها برخاسته و توانستند آنها را در قلمرو خود شکست دهند. در این مقاله، بر اساس شواهد محلی و تاریخ شفاهی که هنوز افراد و نوادگان عشایر سینه به سینه آن را حفظ کردهاند، با بررسی میدانی و کتابخانهای سعی در روشن کردن ابعاد این بخش از تاریخ منطقه و نقش عشایر در جلوگیری از ورود نیروهای اشغالگر روس به این منطقه شده است.
During the First World War, in spite of its declared neutrality, Iran turned into the scene of battles between Russian and British armies, on the one hand, and Ottomans and Germans, on the other hand. In order to strike a blow to Ottomans, occupy Mesopotamia, and also join the British armies, who were their allies, the Russians began a military campaign in the West of Iran. The Ottomans and Germans also employed certain strategies in opposition to their activities, including providing financial support for Gholamreza Khan, the ruler of Poshtkuh. However, this ruler changed his position in practice and declared his neutrality. Unlike him, the nomads and ethnic tribes of the region, who saw the threats to their territory, equipped their fighters against the Russians and managed to defeat them in their own realm of power. Based on a study of local proofs and oral history preserved by the members of nomadic and ethnic tribes and through library and field studies, this paper aims to clarify the different dimensions of the history of Poshtkuh and the role of nomadic tribes in preventing the arrival of occupying Russian forces in the region.
Machine summary:
در مقابل عثمانيها و آلمان ها نيز براي مقابله با آنها اقداماتي انجام دادند، از جمله کمک هاي مالي و تسليحاتي به غلام رضا خان والي پشتکوه ، اما در عمل والي موضع خود را تغيير داد و اعلام بيطرفي کرد.
روس ها به فرماندهي باراتف از طريق شمال غرب و همدان مرحله به مرحله براي تصرف غرب ايران و نيل به اين هدف پيش آمدند، زيرا در آن زمان نيروي متشکل و منظمي در مقابل آنها قرار نداشت ، بنابراين ، توانستند پيشروي کنند.
در همين زمان نيز بخشي از نيروهاي خود را براي عبور ايلام امروزي که در آن زمان پشتکوه – حسين آباد ناميده ميشد از مسير شمال شرق ايلام اعزام کردند، با آگاهي ايل هاي ساکن اين بخش دست به مقابله زدند و توانستند نيروهاي متجاوز را تار و مار و به اسارت بگيرند.
برخي ديگر به اقداماتي که علما براي مقابله با هجوم روس ها انجام داده اند پرداخته اند (نظام الدين زاده ، ١٣٧٧(، فن ميکوش در کتاب واسموس که به زندگي و اقدامات اين افسر آلماني در ايران در طي جنگ جهاني اول پرداخته به سفر و ملاقات وي با والي پشتکوه و همچنين مساعدت هايش به والي در ازاي گذاشتن نيرو در اختيار آلمان ها ميپردازد (فن ميکوش ، ١٣٧٧(.
اين اقدامات افراد گمارده شده به دست اميراحمدي (معروف به قصاب لرستان ) در مورد ايل هاي ايلام و لرستان (داگلاس ، ١٣٧٧: ١٧٠- ١٧٩؛ خالقي، ١٣٧٣: ٢٣٨؛ اميراحمدي، ١٣٧٣ ب : مقدمه ؛ ١١٠-٩٥ :١٩٥٢ ,Douglas( را در واقع ميتوان تا حدودي مربوط به کينه اي دانست که وي از ايستادگي اين ايل ها در برابر نيروهاي روس که وي نيز در خدمت آنها بود دانست .