Abstract:
به دلیل نقش راهبردی و رسالت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی و اجتماعی و تأمین نیازهای اساسی جامعه، برنامه ریزی و بهره گیری مطلوب از منابع و عوامل تولید ضروری به نظر میرسد. همچنین لازم به ذکر است که بازنگری و ارزیابی فعالیت های انجام شده نیز میتواند این فرایند را تسهیل کند. توسعه کشاورزی نیازمند توسعه تعاملی سیستم های دانش و اطلاعات کشاورزی، فناوری ها و فعالیت هاست. در همین راستا گروهی از دانشمندان طبیعت گرا، رهیافت پیش الگوی تعاملی ترویج کشاورزی را بنیان نهادند. پژوهش حاضر به شیوه تحلیلی- انتقادی، ضمن توصیف مراحل پنجگانه این رهیافت، نقاط قوت و ضعف آن را بررسی کرده است. طبق نتایج تحلیل از مهمترین نقاط قوت این الگو میتوان به مفاهیم مشارکت کنشگران، شبکه تعاملی، ابعاد نرم فناوری، محیطزیست و رویکرد میان رشتهای اشاره کرد. همچنین تبیین نشدن کامل و ناتمام ماندن موضوعهایی از قبیل ساختار تعارضها، کیفیت مشارکت، رفتار پذیرش در انتقال فناوری، کانالهای ارتباطی، زمینههای سیاسی، توانمندسازی، اقتصاد و بازارهای مالی و ارزیابی اهداف از نقاط منفی این الگو است.
Due to the strategic role and mission of the agricultural sector in economic and social development and also meeting the basic needs of the society, it is necessary to plan and utilize the resources and factors of production. Furthermore, it is worth mentioning that reviewing and evaluating performed activities can facilitate this process. Agricultural development requires an interactive development of agricultural knowledge and information systems, technologies, and activities. In this regard, a group of naturalistic scholars established an interactive prototype approach for technology promotion and development for agricultural sector. This critical-analytical study not only describes the five-step approach, but also examines its strengths and weaknesses. According to the results of the analysis, the most important strengths of the model are participation conceptions of the actors, interactive network, and soft dimensions of technology, environment, and interdisciplinary approach. In addition, the lack of complete explanation and also incomplete discussion of issues such structure of conflicts, the quality of participation, acceptance behavior regarding technology transfer, communication channels, political contexts, empowerment, economics and financial markets, and the assessment of the goals are weaknesses of this model.
Machine summary:
تحليل آسيب شناسانه رهيافت پيش الگوي تعاملي ترويج و توسعه فناوري در بخش کشاورزي 1 حميد کريمي گوغري 2 غلامحسين کرمي 3 کورش رضايي مقدم چکيده به دليل نقش راهبردي و رسالت بخش کشاورزي در توسعه اقتصادي و اجتماعي و تأمين نيازهاي اساسي جامعـه ، برنامه ريزي و بهره گيري مطلوب از منابع و عوامل توليد ضروري به نظر مي رسد.
هيئت علمي بخش ترويج و آموزش کشاورزي دانشگاه شيراز مقدمه و بيان مسئله امروزه ارتقاي بهره وري براي بقاي فعاليت بخش هاي مختلف و توسعه و رشد اقتصادي يک کشور با فرض توليـد محصولاتي با کيفيت بالاتر و هزينه کمتر و فراهم سازي رقابت در بازار اجتناب ناپذير است (شاه ولي و معينـي زاده ، ١٣٨٧).
دوم ؛ اين الگو، تنها بر رفتار ذي نفعان متمرکز شده است ؛ در حالي که اگر قرار باشد به توسعه پايدار کمک اساسي يابد، بايد رفتارهاي پژوهشگران به ويژه در حوزه فناوري و علوم اجتماعي نيز داراي تغيير و تحولات مثبتي شود و اين مهم از طريق فراهم آوردن بستر لازم ، به خصوص زمينه مناسب سياسي حاصل مـي شـود.
اين الگـو داراي نقـاط قـوت و مزيت هايي در مفهوم مشارکت کنشگران ، ايجاد شبکه تعاملي نشر نوآوري ، ابعاد نرم افزاري فناوري ، حفـظ محـيط زيست ، رويکرد ميان رشته اي نسبت به علوم و قابليت آزمون و تحقيقات تجربي است ، هرچند انتظار مي رود برنامه جامع تري براي تحليل ، بررسي و پاسخگويي به ابهام ها در موضوع هايي از قبيل تعارض ها و کيفيت مشارکت ذي - نفعان ، مدل هاي تبيين رفتار در پذيرش فناوري ها، ساختار انتقال فناوري ، کانال هاي ارتباطي بين شـبکه و اجـزاي نظام ترويج ، زمينه هاي سياسي و فرهنگي اثرگذار بر صيانت از منابع طبيعي و محيط زيست ، توانمندسازي و تأمين اجتماعي بهره برداران ، بنيان هاي اقتصادي و بازارهاي مالي و الگوي ارزيابي اهداف و عملکرد داشته باشد.