Abstract:
با نگاهی به تاریخ ادب اقوام و ملتهای کهن درمییابیم که حماسهها بنیادیترین و تأثیرگذارترین آثار پهنه ادبیات هستند. بزرگترین نقشآفرینان این حماسهها، قهرمانانی هستند که در ناخودآگاه جمعی بشر ریشه دارند و وجود و حضورشان پاسخی است به آرزوها، آرمانها و نیازهای انسان. از این رو قهرمانسازی، پدیدهای خفته در نهاد بشریت است. اقوام هند و ایرانی و به تبع آن، ایرانیان و ژرمنها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و همین امر، پدیدآمدن حماسههای شگرفی چون شاهنامه و سرود نیبلونگن را موجب شده است. سرود نیبلونگن جایگاه ویژهای در ادبیات آلمانی دارد. درواقع این اثر ارزشمند، میراث فرهنگی و گنجینه ملی زبان آلمانی محسوب میشود. جستار حاضر میکوشد تا با نقد و بررسی این کتاب به شناخت هرچه بیشتر و بهتر آن کمک نموده، ادیبان زبان فارسی را به خوانش این اثر ترغیب و تشویق نماید. این پژوهش نخست بهاجمال سرود نیبلونگن را معرفی مینماید و پس از ارایۀ خلاصهای موجز از داستان، بهشرح مفاهیم اسطوره، حماسه و تاریخ پرداخته میشود. سپس در یک بررسی دقیق، ساختار و محتوای این حماسه نقد شده، در این راستا عناصر اسطورهای و تاریخی اثر مشخص میگردد.
A look into the history of the literature of the ancient nations reveals that epics are the most fundamental works. Major role players of such epics are the heroes who have their roots in the unconscious beings of a collection of human beings and their existence provides a response to man’s wishes, aspirations, and needs. Therefore, hero-making is a phenomenon well inside man’s innate. The Indo-European tribes and then Iranians and Germans are no exception. This has resulted in such glorious epics as `Shahnameh’ and ` The Song of the Nibelungs.’ `This book has a special status in German Literature. The valuable work marks the national treasure and cultural heritage of the German language. This study tries to draw a critique and investigate the book in order to contribute to its better and more identification while encouraging Persian language scholars and literary figures to read the work. This research is the first in its kind to briefly introduce of “The Song of the Nibelungs”. After providing a concise summary of the story, this study explains concepts of the episode and epic and related history. Then while offering a careful investigation of the issue, this study criticizes the structure and content of this epic and identifies the episodic and historical elements of the work.
Machine summary:
١. مقدمه سـرود نیبلـونگن (Nibelungenlied) سـروده ای اسـطوره ای ـ تـاریخی اسـت کـه زنـدگی و سرنوشت قهرمانی رویین تـن بـه نـام «زیگفریـد» (Siegfried)، را کـه دارای گـنج سـحرآمیز نیبلونگن است ، روایت کرده ، به رویدادهای پس از مرگ او میپردازد.
در آن زمان توجه چندان زیـادی بـه ایـن اثـر نشـد امـا چندی پـس از آن ، در دوره رمانتیسـم تصـور بـر ایـن بـود کـه ایـن حماسـه ، سـرود ملـی آلمانیها است ، تا آن جا که فُـن دِر هـاگِن آن را بـه عنـوان «والاتـرین و کامـل تـرین یادگـار ادبیات ملی » میدانست که مدت هایی مدید در پرده ابهام پوشیده مانده بود (فن در هـاگن در براکرت ١٩٨٧، ١، ٢٥٣، نک بهجت ١٣٨٦، ٢٨).
پرسشی که در این جا مطرح میگردد این است که آیا حماسه ها با واقعیت هـای تـاریخی ارتباطی دارند؟ الیاده ، اسطوره پژوه شهیر رومانیـایی، بـر ایـن بـاور اسـت کـه اسـطوره یـک واقعیت است .
در بنـد ١٠٠ از زبـان هـاگن ، رقیـب سرسـخت زیگفریـد ایـن سخنان را میشنویم : افزون بر این ، من موضوع دیگری را دربارة زیگفرید میدانـم کـه او بـا دسـت خـودش اژدهایی را از پا درآورده است و بدن خود را در خون آن شسـت وشـو داده ، بـه گونـه ای کـه پوست او دارای پوششی از جنس شاخ شده است .
١. ٨ ابرقهرمان سرود نیبلونگن این حماسه تنها یک ابر قهرمان دارد و آن کس زیگفرید است .