Abstract:
با شیوع ویروس کرونا، دولت ایران به منظور کاهش میزان ابتلا اقدام به سیاستهای فاصلهگذاری اجتماعی و تعطیلی برخی فعالیتهای اقتصادی کرد. این موضوع منجر به اخلال فعالیتهای اقتصادی در کشور شد و به طور خاص بخش خدمات با توجه به وابستگی بیشتر آن به تعاملات انسانی تحت تأثیر قرار گرفت. در این مطالعه تلاش شده تا با استفاده از الگوسازی رشد و در نظر گرفتن اثر تحریمها، ابتدا اثر گسترش ویروس کرونا بر تولید کل مورد ارزیابی قرار گیرد و پس از آن به مقایسه این تأثیر در بخش خدمات با سایر بخشها پرداخته شود. دوره زمانی مطالعه بهار 1384 تا زمستان 1399 میباشد. نتایج تخمین الگوی ARDL برای تولید کل کشور نشان میدهد شوک همهگیری کرونا و همچنین تحریمهای اقتصادی، اثر منفی بر تولید ناخالص داخلی داشته است. اما نتایج تخمین همین الگو برای بخشهای اقتصادی بسیار قابل تأمل است: در خصوص بخش صنعت و معدن، این تحریمها است که اثر منفی معناداری بر این بخشها دارد و ضریب کرونا بیمعنی است اما در خصوص بخش خدمات، کرونا اثر منفی داشته و اثر تحریم بیمعنی است.
During the coronavirus outbreak, Iranian government imposed social distancing and lockdown measures to reduce the number of infections. These policies caused economic activities disruption and the services are the most impacted, due to their need for human interactions. In this study, the economic growth modeling is used to investigate the effect of the COVID-19 pandemic on total output, considering the effect of the sanctions. Also, the impact of coronavirus on the service sector is compared with other sectors. The study period is spring 2005 to winter 2021. The empirical results from the ARDL estimates shows the negative impact of coronavirus pandemic on gross domestic product. Furthermore, the estimation results revealed significant negative effect of COVID-19 outbreak on service sector, but the impacts on agriculture and industry sectors are not statistically meaningful.
Machine summary:
امـا نتـایج تخمین همین الگو برای بخش های اقتصادی بسیار قابـل تأمـل اسـت : در خصـوص بخـش صنعت و معدن ، این تحریم ها است که اثر منفی معناداری بر ایـن بخـش هـا دارد و ضـریب کرونا بیمعنی است اما در خصوص بخش خدمات ، کرونـا اثـر منفـی داشـته و اثـر تحـریم بیمعنی است .
فان (٢٠٠٣ ,Fan)، هانا و هانگ (٢٠٠٤ ,Huang &Hanna )، کـوگ بـرون و اسـمیت (٢٠٠٨)، لی و مک بین (٢٠٠٤) و سیو و وانگ (٢٠٠٤ ,Wong ,Siu ) از میان بسیاری دیگر نشان دادنـد که در پی این همه گیری، ترس از مبتلا شدن به بیماری منجر بـه کـاهش تقاضـا و درنتیجـه محدود شدن تولید ناخالص داخلی جهان شد.
جـودا، سـین و تیلـور (٢٠٢٠ ,Tayl &Singh ,̀Jorda)، مــک بــین و فرنانــدو (٢٠٢٠ ,Fernando &McKibbin )، کوشن ، مجان و ریـز (٢٠٢٠ ,Rees &Kohlscheen, Mojon )، بینـدر (٢٠٢٠ ,Binder)، اوزیلـی (٢٠٢٠ ,Arun &Ozili ) و بارو و همکاران (٢٠٢٠ ,Weng &a, Barro, Ursu) در میـان بسـیاری دیگر به بررسی پیامدهای شیوع ویروس کرونا جدید بر اقتصاد جهانی و تولید پرداخته اند.
لازم به ذکر است کـه اقتصـاد ایـران بـه دلیـل تحـریم هـای گسترده که طی دو سال های اخیـر بـا آن مواجـه بـوده اسـت کمتـر از شـوک محدودشـدن تقاضای خارجی و به طور کلیتر تجارت آسیب دید و این موضوع میتوانـد یکـی از دلایـل آسیب دیدن کمتر رشد اقتصادی در قیاس با پیش بینی شده صندوق بین المللی پول باشد.