Abstract:
روایات تفسیری به عنوان مهمترین منبع فهم قرآن کریم بر مفاهیم و اصطلاحاتی استوار است، که شناخت دقیق این اصطلاحات راهگشای محقق در به کارگیری روایات در تفسیر آیات قرآن میباشد. یکی از این اصطلاحات، فهم ارتباط روایت با قرآن کریم است که منجر به شناخت دو مفهوم کارکرد و گونه میشود. کارکرد و گونه به عنوان دو واژه مهم در حوزه روایات تفسیری، تعاریفی دارند که به کارگیری تعریف صحیح و متقن، سبب کاربرد درست روایات در تفسیر میباشد. بر این اساس در این مقاله سعی شده به روش کتابخانهای و به صورت توصیفی تحلیلی به واکاوی آثار محققان علوم قرآنی پرداخته تا با جمعآوری، دستهبندی و مقایسه تعاریف ارائه شده در باب کارکرد و گونه، به تعریفی دقیق از کارکرد و گونه دست یابد بلکه راهگشای پژوهشگران در عرصه روایات تفسیری گردد و خروج از تشتت آراء گردد. با توجه به تعاریف ارائه شده گروهی از محققان پس از مداقه در آراء موجود به نظر میرسد گونه را در معنای خرد و کلان کارکرد بکار برده و گروهی دیگر گونه را در معنای خرد کارکرد. البته با توجه به تعاریف ارائه شده بعد از جمعبندی و ارزیابی دانسته شد گونه در معنای خرد کارکرد صحیح و علمی است.
Machine summary:
مانند اثر محمد کاظمی (1389: چکیده) که در پایان نامه «سبکشناسی تفسیر تبیان در تعامل با روایات تفسیری» بیان میکند: مهمترین کارکردهای روایات تفسیری در تبیان مشتمل بر چهار بخش عمده است: الف) تفسیری، در 10 قسم: تبیین مفاد آیات، تأیید معنای ظاهری آیه، تأیید و یا تقویت اقوال، نقد اقوال با روایت، تأیید روایت با روایت، نقد روایت با روایت و....
و یا فاطمه جعفری (1390: چکیده) در پایان نامه «بررسی روایات و روش تفسیری امام زمان (عج)» بیان میکند: حضرت در تفسیر آیات علاوه بر بیان معنای ظاهری به بیان معنای باطنی و تطبیق آیات بر مصادیق توجه و اهتمام دارند، نیز بخشی از روایات ایشان به صراحت یا تلویح مستند به آیاتی از قرآن است.
4-2- گونه مساوی با کارکرد خرد و کلان البته در بعضی از مقالات گونه را به دو معنای خرد که نسبت خاص روایت با آیه است؛ و کلان که سخن گفتن روایت درباره قرآن است، به کار بردهاند؛ آثاری مانند پایان نامه عالیه اخلاقی (1392: چکیده) با موضوع «نقش روایات در تفسیر قرآن» که بیان میکند: در این تحقیق گونههای روایات تفسیری در دو بخش بررسی شدهاست.
(به تصویر صفحه رجوع شود) آثاری نیز گونههای روایات تفسیری را مورد بررسی قرار دادهاند، که از نظر اکثر محققان علوم قرآنی بیان کننده مفهوم نسبت خاص روایت با آیه است.
مقصود از گونه، نسبت خاص روایت با آیه است که آثاری نیز گونههای روایات تفسیری را مورد بررسی قرار دادهاند، که از نظر اکثر محققان علوم قرآنی گونه در معنی کارکرد خرد میباشد.