Abstract:
داستان نویس مهر با پردازش سایر عناصر داستان، عنصر «شخصیت» را به گونه ای بارز نمود می دهد تا قدرت داستانپردازی خود را به شکل مشخصی به نمایش بگذارد. دولتآبادی از جمله نویسندگان واقعگرا دوره معاصر است که در زمینه رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه آثار بسیار برجسته ای دارد. در رمان «جای خالی سلوچ» شخصیت مردگان به عنوان مادر بسیار چشمگیر است، دولتآبادی شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و خصوصا تحولات اجتماعی بعد از انقلاب سفید و اصلاحات ارضی را در تغییر سبک زندگی و عملکرد اجتماعی روستائیان بسیار اثربخش دانسته و زمینه بروز شخصیت مرگان به عنوان مادر، بستر جامعه ای است که با همه شرایط ایجاب می کند. مرگان تمثیلی از مادر که این صورت مثالی با حرمت، خدمتگزاری، فداکاری و تقدس همراه است و به عنوان یکی از قدیمی ترین کهن الگوهایی که در ناخودآگاه ضمیر تاثیری عمیق دارد و در داستان به صورت نمادین مورد کملطفی قرار میگیرد و میتواند در همین مفهوم «مام وطن» را تداعی نماید.
By processing other elements of the story, a skilled storyteller highlights the element of “character” in a way that demonstrates the power of his storytelling in a certain way. Dolatabadi is one of the realist writers of the contemporary period who has very prominent works in the field of novels, short stories and plays. In the novel Jay-e kali-ye Soluc, the character of the Mergan as a mother is very significant. In Dolatabadi point of view the political, social and cultural and especially social changes after the White Revolution and the Land Reforms is influenced the life style and social function of villagers and the emergence of Mergan as a mother is the bedrock of a society that demands it in all circumstances. Mergan is an allegory of the mother, which is an example of respect, service, sacrifice and holiness, and as one of the oldest archetypes that has a profound effect on the subconscious mind and is symbolically neglected in the story which can evoke “motherland” in the same sense
Machine summary:
تحلیل کهن الگوی مادر (مام وطن ) در رمان جای خالی سلوچ طاهره روزبهانی دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد دکتر ناهید عزیزی دکترای گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد دکتر حجت الله منیری دکترای زبان و ادبیات فارسیدانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد چکیده محمود دولت آبادی از جمله نویسندگان واقع گـرای دوره معاصـر اسـت کـه در زمینـۀ رمـان ، داستان کوتاه و نمایشنامه ، آثاری بسیار برجسـته از خـود بـر جـای گذاشـته اسـت .
فصلنامۀ پژواک زنان در تاریخ / سال اول / پاییز ١٣٩٩/ شماره پیاپی ١: صص ٤١- ٥٠ ٤١ مقدمه جای خالی سلوچ ، اولین رمان دولت آبادی محسوب میشـود کـه در زمسـتان سـال ١٣٥٥، در زندان اوین و در مدتی کوتاه نگارش شده است .
سـلوچ - پـدر خـانواده - اسـت کـه دولت آبادی، مرگان همسر او را به عنوان نماد قهرمانی زحمتکش و مـادری کـه بـرای دفاع از حقوق فرزندان و تحکم خانواده اش مردانه به مبـارزه مـیایسـتد، سـال هـا در ذهن خود پرورانده است .
تحلیل مسائل تاریخی و سیاسی در بروز شخصیت مرگان رمان جای خالی سلوچ ، روایت مبارزه انسان و بیان تلخ واره دگرگونیهـای تـاریخی و اجتماعی جامعۀ روستایی ایران است .
رابطۀ مرگان و مام وطن در رمان جای خالی سلوچ ، شخصیت مرگان به عنوان مادر به شـکلی نمـادین مطـرح است : «مرگان ، نماد زمین ، مال و املاک مادی است .
محمود دولت آبادی در رمان جای خالی سلوچ ، با ژرف بینـی و نکتـه سـنجی، بـه بیان ابعاد متفاوت شخصیت های افـراد داسـتانش پرداختـه اسـت .