Abstract:
مصرف مستقیم سوخت و انرژی توسط خانوارها در تولید و انتشار CO2، سهم عمده ای دارد. به همین دلیل شناخت عوامل مرتبط با مصارف خانوار در راستای برنامه ریزی و اعمال مدیریت بر انتشار کربن بسیار اهمیت داشته و در این مقاله به این موضوع پرداخته شده است. محدوده مطالعاتی، شهر اردبیل و جامعه آماری خانوارهای ساکن این شهر بوده اند. میزان مصرف گاز شهری، برق و سوخت خودرو ملاک تعیین میزان انرژی مصرفی مستقیم خانوار بوده که دادههای دو مورد نخست از روی قبوض مربوط بهدست آمده و دیگری به همراه سایر دادهها با پرسش از سرپرستان خانوارهای نمونه حاصل شدهاند. تعداد نمونه بر مبنای مدل کوکران 383 خانوار تعیین شده و توزیع نمونه به صورت تصادفی خوشه ای بوده است. همچنین از ابزار پرسشنامه برای گردآوری دادههای پیمایشی استفاده شده است. ابتدا میزان مصرف انرژی هر خانوار نمونه بر حسب واحد مگاژول محاسبه و سپس با توجه به آن، میزان تولید CO2 هر خانوار از روی رقم انرژی، تعیین گردید. آنگاه با استفاده از قابلیت های سیستم اطلاعات جغرافیایی و ابزار درونیابی کریجینگ، نقشه های توزیع فضایی تولید شده و به کمک نرمافزار TerrSet Geospatial Monitoring and Modeling System نقشههای رابطه فضایی ترسیم گردیدند. یافتههای تحقیق نشان دادندکه پهنههای با بالاترین مصرف انرژی و تولید CO2 به صورت پراکنده در جنوب و جنوب غربی شهر و پهنههای با کمترین مقدار، در شمال، شمال شرق و مرکز شهر قرار دارند. فراوانی خانوارهای با مصرف زیادتر انرژی و تولید بیشتر CO2 در مناطق دو و یک شهرداری و فراوانی خانوارهای با کمترین مقدار، در مناطق سه و چهار بیشتربوده است. به لحاظ رقم میانگین، مناطق دو و سه، رقمی بالاتر از رقم میانگین کل شهر و مناطق یک و پنج، رقمی کمتر از آن داشته اند. 80 درصد از تولید کربن خانوارها، از منشاء مصرف خانگی مستقیم سوخت، 15 درصد از منشاء وسیله نقلیه و 5 درصد از محل مصرف برق بوده است. رابطه فضایی کل 11 متغیر مورد بررسی با تولید کربن در سطح شهر رقم 67/0 را به دست داده اما رابطه تک تک متغیرها با تولید CO2 از 49/0 برای تعداد اعضای خانواده دارنده گواهینامه رانندگی تا 17/0 برای تحصیلات سرپرست خانوار، متفاوت بوده است. پهنههای با بیشترین رابطه فضایی (8/0 و بیشتر) به صورت نواری شمالی – جنوبی در حاشیه شرقی شهر و پهنههای با کمترین رقم، (2/0 و کمتر) در شمال شرقی شهر قرار داشته اند.
This paper aimed to investigate the relationship between household characteristics and energy consumption and carbon production in the city of Ardabil, Iran.Consumption of natural gas, electricity and car fuel has been the criteria for determining the amount of household energy consumption. The data of the first two cases were obtained from relevant bills and the data of car fuel consumption, along with other required data, were collected through a survey. Based on the Cochran's formula, statistical samples including 383 households were selected as statistical samples among households living in Ardabil. The questionnaire tool was also used to collect the data. Data on energy consumption variables were first converted to Mj, and then converted to CO2 emissions. The data was then entered into the Arc GIS and spatial distribution maps were generated by using Kriging interpolation Tool. Then, using TerrSet Geospatial Monitoring and Modeling System software, the spatial relationship maps were produced and the adjusted R values were calculated.
Findings demonstrate that in Ardabil, household fuel consumption emits 226,515 grams of CO2 per household monthly, which is three times more than the average amount of Iranian households. In the studied area, the average amount of energy consumption and carbon emission of households resided in municipality districts 2 and 3, are higher than the average figure for all the households residing in the city. In contrast, in the municipality districts of 1 and 5, energy consumption and CO2 emission are lower than the city's average figure. In district 4, the figure is very close to the average figure for the city. More than 80 percent of household CO2 emission comes from fuel consumption in homes, and this ratio is almost the same throughout the city and in all municipality districts. After that, the share of transportation in CO2 emission is about 15%, and electricity has a share of less than 5% too. In four lots located in the southwest, north, northeast and the center of the ci
Machine summary:
تحليل فضايي عوامل تاثيرگذار بر مصارف مستقيم انرژي و توليد CO٢ خانوارها در شهر اردبيل طاهر پريزادي١؛ دانشيار جغرافيا و برنامه ريزي شهري، گروه جغرافياي انساني، دانشکده علوم جغرافيايي، دانشگاه خوارزمي، تهران ، ايران .
رابطه فضايي کل ١١ متغير مورد بررسي با توليـد کـربن در سطح شهر رقم ٠/٦٧ را به دست داده اما رابطه تک تک متغيرها با توليد CO٢ از ٠/٤٩ براي تعداد اعضاي خانواده دارندة گواهينامه راننـدگي تا ٠/١٧ براي تحصيلات سرپرست خانوار، متفاوت بوده است .
ir مقدمه بيش از ٨٠ درصد انرژي مصرفي در جهان از سوخت هاي فسيلي فراهم گرديده (٢٠٢٠ ,World Bank Group) و بخش عمدة توليد CO٢ ناشي از مصرف منابع فسيلي به ويژه به عنوان منبع انرژي است (١٨ :٢٠١١ ,OECD).
, 2012; Battles and Hojjati, 2005; The horizon 2020 programme of the EU; DEFRA, 2008; Druckman and Jackson, ٢٠١٤ ,ne et alLaica ;٢٠٠٧ ,Nuryanti and Herdinie ;٢٠٠٨).
Baiocchi et al ;٢٠١٥ ,Xu (2013; Bhattacharjee , 2011 اين پژوهش بر آن است تا تاثير ١١ متغير مربوط به خانوار را در ميزان مصرف انرژي خانوارها و توليد CO٢ در شهر اردبيل را با تاکيد بر تباين هاي فضايي مورد بررسي قرار دهد.
در شهر اردبيل با آب و هواي سرد ميزان سوخت مصرفي براي گرمايش فضاي خانه زياد و توليد آب گرم مصرفي زياد بوده و به همين دليل ، اين متغير رابطه بالايي بـا توليـد CO٢ نشـان داده است .
The impact of household consumption on energy use and Co2 emissions in China.
Energy consumption practices of rural households in north China: Basic characteristics and potential for low carbon development.