Abstract:
واژه امی از مفاهیم مهم در آیات الهی است که در درازنای تاریخ اسلام مورد توجه خوانندگان مسلمان و غیرآن قرار گرفته و با ایدئولوگ همبسته با گفتمانی که در آن قرار داشتند، رایزنیهای گسترده انجام داده که به گمانههای مفسرانه شناخته شده است. جستار پیش رو برای گذر از فهم نحیفانه و بیقاعده، قرآن کریم را به مثابه متن دانسته و با رهیافت حوزه معنایی در زمانی و هم زمانی با مؤلف ههای هم نشینی، تقابل، توسعه معنایی و عناصر همبسته با آن، با روش توصیفی و تحلیلی در پی چیستی واژه امی در روایت گری قرآن کریم است. در این راستا کاربست واژه امی در قرآن مورد بازخوانش قرارگرفته و مفهوم غیراهل کتاب و امت عرب را برای آن سازگار با متن قرآن و نظام گفتمانی عصر نزول دانسته وخوانشهای حداکثری مفسران بسان بیسوادی و غیر آن را به چالش کشانده است.
Machine summary:
در این راستا کاربست واژه امی در قرآن مـورد بـازخوانش قرارگرفته و مفهوم غیراهل کتاب و امت عرب را برای آن سازگار با مـتن قـرآن و نظـام گفتمانی عصر نزول دانسته وخوانش های حداکثری مفسران بسان بیسوادی و غیـر آن را به چالش کشانده است .
بنابراین سؤال های اصلی این پژوهش عبارتند از: الف - حوزه معناشناختی واژه امی در قرآن براساس بافتار آیات و نظام گفتمانی چیست ؟ ب - کدام گمانه مفسرانه در استعمال معنای امی سـازوار بـا سـیاق و قـرائن آیـات و فضای گفتمانی عصر نزول است ؟ پاسخ آغازین به این سؤال ها با بهره مندی از معناشناختی لغوی و کاربردی ٥، با توجـه به منبع مطالعاتی متن قرآن ، سیاق و تحلیل مطالعه در زمانی، هم زمانی و مؤلفه ای همبسـته باآن ، معنای غیر اهل کتاب و امت عرب را برای واژه «امی» خوانش کرده و آن را سازوار با متن دانسته است .
با مطالعه نوشتار متعدد این نتیجه قابل بررسی خواهد بـود کـه مقالـه ای بـا رهیافـت معناشناختی در زمانی و هم زمانی و مؤلفه های همبسـته بـا آن و بـه دور از هـر ملاحظـه باوری کلامی که به خوانش واژه امی پرداخته شده باشد انجـام نشـده اسـت ، لـذا ضـرورت پژوهش حاضر در واگرایی با هرگونه پیش فرض های باوری در سطوح معناشناختی امـی در عصر نزول با اتکاء به ساختار موجود در متن قرآن سنجیده میشود.