Abstract:
اندیشهی «میانفرهنگی» پاسخی به بحران «خودمحوری» در جهان معاصر است که در قالب «غربگرایی»، «نژادپرستی» و «تکفیر» پدیدار گشته است. مسئلهی اصلی این مقاله این است که تفکر اسلامی چه مسیری را در مواجهه با «دیگری» پیشنهاد کرده است که به دیگرستیزی یا دیگرپرستی نمیانجامد. در این مقاله الگوی قرآنی ارتباطات میان فرهنگی با طرح سوالات پنجگانه (چرایی، کیستی، کجایی، چیستی و چگونگی)، با روش «قرآن به قرآن» و در خلال رویکردی تطبیقی «استنطاق» شده است. برای مطالعه تطبیقی، اندیشههای میانفرهنگی اندیشمندانی همچون مید و گادیکانست در حوزه معرفتی انگلیسی، اشتروس و کاربو در حوزه معرفتی فرانسوی و اندیشههای هابرماس و ویمر در حوزه معرفتی آلمانی، تحت عنوان «تطابق»، «تعاون» و «تحاور» (همسازی، همکاری، همگویی) بررسی شده است. در مقابل، الگوی مفهومی ارتباطات میانفرهنگی در قرآن با بررسی آیات مرتبط با مضمون «تفاوت» و «اختلاف» در میان انسانها و با محوریت آیهی سیزدهم سوره حجرات بیان شده است. ساختار آیه سیزده حجرات، رابطه «تفاوت» و «تقوا» را با سازوکار «تعارف» به معنای «همشناسی» و «تبادل معروف» تبیین میکند. دکترین ارتباطات میان فرهنگی در اسلام، تعارف را جایگزین تفاخر، تحقیر و تکفیر میکند و این تعارف مبتنی بر آیهی 17و 18 زمر بر «استماع» و گشودگی نسبت به دیگری - در عین «اجتناب» از طاغوت- استوار است. در ادامه، مولفهها و فرآیند این الگوی قدسی تحت عنوان «همشناسی فرهنگی» مورد تحلیل قرار گرفته و تمایز آن با سه الگوی دیگر روشن گردیده است.
intercultural thinking is a response to egocentrism in contemporary world that appeared as west orienting, racism and Takfir. The main question of these studies is how self and other communicate to self-knowledge alternates anti-other. We are seeking qur’anic intercultural communication model through comparative study by responding five question: why, who, where, what and how. After analyzing anthropological thoughts of three Geo-Epistemological fields, intercultural communication opinions of thinkers such as Mead and Gudykanst in Anglo-American field, Strauss and Carbaugh in French field and Herder and Wimmer in Germanic field explained in the form of three intercultural communication models: accommodation, cooperation and polylog. Qur’anic model, in return, explained by The thirteenth verse of Surah of hojorat. This verse relate virtue to cultural differences through taarof (knowing each other’s) to alternates contempt by respect. This model can name Ta’arof taht means acquaintance each other’s. at the end these four models compared and evaluated.
Machine summary:
«هم شناسي فرهنگي » به مثابه الگوي ارتباطات ميان فرهنگي در قرآن ؛ رويکردي تطبيقي سيدمحمدعلي غمامي ۱، علي اصغر اسلامي تنها۲ چکيده انديشـه «ميان فرهنگـي » پاسـخي بـه بحـران «خودمحـوري » در جهـان معاصـر اسـت کـه در قالـب «غربگرايـي »، «نژادپرسـتي » و «تکفيـر» پديـدار شـده اسـت .
com 7 مقدمه ياسـپرس ۱ در کتابـش تحـت عنـوان أغـاز و انجـام تاريـخ ۲ بـه ايـن نکتـه اشـاره ميکنـد کـه در طول تاريــخ ، تمدن هــاي بــزرگ بــا يکديگــر برخــورد داشــته اند امــا تلاقــي و برخــورد أن هــا بــه حــذف يــا هضــم يکديگــر منجــر نمي شــد؛ امــا بــا پيدايــش علــم و تکنيــک در غــرب ، فرهنــگ غربــي بــه درجـه اي از قـدرت دسـت يافـت کـه توانسـت بـر جهـان چيـره شـود و تمدن هـاي بـزرگ را حـذف يـا در خويـش هضـم کنـد (۳۴۲ :۱۳۶۳) .
٣ 11 ارتباطـات گيلـز۱ و نشـر نـوأوري راجـرز۲ نمونه هـاي برجسـته رويکـرد اول بـه حسـاب ميأينـد کـه بيشـتر در قالـب روان شناسـي و بـا هـدف پيش بينـي و کنتـرل رفتارهـاي ميان فرهنگـي طراحـي شــده اند .
الگوي قرآني ارتباطات ميان فرهنگي : تعارف در مقابـل الگـوي «تطابـق » انگليسـي ، «تعـاون » فرانسـوي و «تحـاور» ألمانـي ، مي تـوان از الگـوي «تعـارف » قرأنـي سـخن بـه ميـان أورد کـه برگرفتـه از أيـه ۱۳ حجرات اسـت : 1.
ْ «اسـتماع » الگـوي قرأنـي ارتباطـات ميان فرهنگـي را تفصيـل مي دهـد و بيانگـر تفـاوت أن بـا الگوهـاي اروپايـي اسـت کـه از تأکيـد بـر تک گويـي يـا چندگويـي بـه گـوش دادن و همراهـي چرخـش موضـع دارد.