Abstract:
اختلافات قضایی جامعه در دوره مشروطه شامل دعاوی حقوقی و کیفری، بیانگر واقعیاتی است که در بستر اجتماعی، اداری و سیاسی جامعه در ایران، ایجاد شده بود. این نوشتار بر آن است، به روش توصیفی – تحلیلی دعاوی و شکایتهای قضایی مردم تهران در حوزه حقوقی، از میان منابع بهویژه اسناد عدلیه بهجای مانده از آن دوران، استخراج و بررسی نماید. در حوزه دعاوی حقوقی در این زمان میتوان به اختلافات ملکی، مالی، ارث و وقف اشاره کرد. یافتهها نشان میدهد که در این حوزه بیشترین چالش میان افراد، مسائل مالی بوده است. رژیم نوپای مشروطه نیز از همان بدو تأسیس دچار بحرانهای فزاینده مالی بود. این امر علل زیادی داشت که بیشتر از عملکرد ناصحیح حکومت پیشین قاجاریه در مواجهه با مشکلات اقتصادی ناشی میشد. در این دوره ارزش پول ایران در قبال ارزهای معتبر خارجی بسیار تنزل کرد. از سوی دیگر نقدینگی موجود کشور هم به رغم نوسانات شدید پولی تا مدت مدیدی نمیتوانست پاسخ گوی نیازهای داخلی کشور باشد. این وضعیت بر مردم هم تأثیر گذاشته و عمده شکایتهای قضایی آنان در حوزه مسائل مالی بود.
Judicial disputes of the society in the Constitutional period including legal and criminal lawsuits represent events which occurred in the social, administrative and political context in Iran.This analytic-descriptive study seeks to explore the lawsuits and legal claims among the sources especially the judicial documents left from the people of Tehran in the Constitutional period. Property and financial disputes, inheritance and endowment are mentioned in the field of litigation of that period.The findings prove that financial issues were the most problematic ones for the people. The fledgling constitutional regime had growing financial crises since its inception.Among the many reasons for this was the improper performance of the former Qajar government facing economical problems. The value of Iran's currency fell severely in comparison to the other credible foreign currencies.Furthermore, despite the severe monetary fluctuation, the existing liquidity of the country could not meet the domestic needs of the country. This situation affected people and led to many financial lawsuits and legal claims.Furthermore, despite the severe monetary fluctuation, the existing liquidity of the country could not meet the domestic needs of the country. This situation affected people and led to many financial lawsuits and legal claims.Furthermore, despite the severe monetary fluctuation, the existing liquidity of the country could not meet the domestic needs of the country. This situation affected people and led to many financial lawsuits and legal claims
Machine summary:
این نوشتار بر آن است ، به روش توصیفی – تحلیلی دعاوی و شکایت های قضایی مردم تهران در حوزه حقوقی ، از میان منابع به ویژه اسناد عدلیه به جای مانده از آن دوران ، استخراج و بررسی نماید.
از آنجایی که بررسی مشکلات و دعاوی مردم ، بیانگر واقعیاتی در بستر اجتماعی ، اداری و سیاسی جامعه ایران است ، این نوشتار بران است تا چالش ها و اختلاف های قضایی مردم تهران که در این زمان پایتخت حکومت بود، از میان منابع استخراج نماید.
پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی به کم و کیف چالش های قضایی مردم تهران در حوزه حقوقی در صدر مشروطیت می پردازد وبر این فرضیه استوار است : با توجه به بحران مالی حکومت مشروطه ، مردم تهران هم از این وضعیت متأثر بودند و عمده مشکلات قضایی آنان در حوزه مسائل مالی بود.
احمد اشرف از آنان به عنوان گروه جدیدی تحت عنوان تاجر زمین دار یاد می کند که به علت فروش زمین های دولتی (خالصجات ) و املاک اشراف حکومتگر، به تجار بزرگ در نیمه دوم قرن ١٣ق /١٩ م تبدیل شده بودند (اشرف ، عزیزی ،١٣٨٧: ص ٥٣) در اینجا به دعاوی حقوقی ملکی که در اسناد انعکاس یافته ، اشاره می شود: ٢-١.
در باب مبالغ نقدی مورد اختلاف افراد ،کمترین مبلغ که از اسناد استخراج شد، مربوط به شکایت دبیر تشریفات از حاجی علی آشپز، بابت وجه اجاره یک باب منزل به مبلغ ٢٢ تومان و شش هزار دینار است (آ،٥٩٨٨٤).