Abstract:
نیاز جوامع بشری به انرژی و افزایش گازهای گلخانهای ناشی از سوختهای فسیلی، دولتها را بر آن داشته که استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر را در دستور کار قرار دهند. این رویه در ایران نیز مدنظر دولتها بوده است، اما چون بودجه عمومی به تنهایی برای تامین مالی سرمایهگذاری در انرژی تجدیدپذیر (که سرمایهبر هستند) کفاف نمیدهد لذا یکی از روشهای تامین منابع مالی چنین پروژههایی بکارگیری مشارکت عمومی - خصوصی (PPP) است. هدف مقاله بررسی امکانپذیری تأمین مالی پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر از طریق مشارکت عمومی - خصوصی در ایران است. برای دستیابی به این هدف، تلاش میشود تا با بکارگیری مطالعه تطبیقی و با تمرکز بر مشارکت عمومی - خصوصی در تامین مالی زیرساختهای انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه و موفق در اجرای چنین پروژههایی (مکزیک، برزیل، آفریقای جنوبی، پاکستان و هند) و بررسی قوانین، تجربیات، سیاستها و الزامات لازم برای سرمایهگذاری بخش خصوصی در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، پیشنهاداتی برای افزایش جایگاه مشارکت عمومی - خصوصی در سرمایهگذاریهای حوزه انرژیهای تجدیدپذیر ایران ارائه گردد. یافتههای تحقیق نشان میدهند که مهمترین عوامل موثر در بکارگیری PPP عبارتند از: (1) اعتماد و توجه ویژه به بخش خصوصی (2) رفع تحریمهای اقتصادی (3) پایین آوردن درجه ریسک سیاسی و اقتصادی (4) انجام اصلاحات در چارچوب نهادی
Human societies' need energy, and rising greenhouse gas emissions from fossil fuel use have prompted governments to put the use of renewable energy (RE) on their agenda. This practice has always been considered by governments in Iran, but since the public sector budget alone is not enough to finance the investment in RE projects, one of the methods of financing such projects is the implementation of public-private partnerships (PPP). Accordingly, the purpose of this paper is to investigate the feasibility of financing RE projects through PPP in Iran. To achieve this goal, efforts are made to apply the comparative study and to focus on PPP in financing RE infrastructure in developing countries and successful implementation of similar projects (Mexico, Brazil, South Africa, Pakistan and India). Also, through reviewing the laws, practices, policies and requirements for private sector investment in renewable energy, some proposals to increase the position of PPP in RE investments Iran are presented. The findings show that the most important factors influencing the use of PPP are: (1) trust and special attention to the private sector (2); lifting economic sanctions (3); reducing the degree of political and economic risk; (4) reforms in the institutional framework.
Machine summary:
اين رويه در ايران نيز مدنظر دولت ها بوده است ، اما چون بودجه عمومي به تنهايي براي تامين مالي سرمايه گذاري در انرژي تجديدپذير (که سرمايه بر هستند) کفاف نميدهد لذا يکي از روش - هاي تامين منابع مالي چنين پروژه هايي بکارگيري مشارکت عمومي - خصوصي (PPP) است .
براي دستيابي به اين هدف ، تلاش ميشود تا با بکارگيري مطالعه تطبيقي و با تمرکز بر مشارکت عمومي - خصوصي در تامين مالي زيرساخت هاي انرژي هاي تجديدپذير در کشورهاي در حال توسعه و موفق در اجراي چنين پروژه هايي (مکزيک ، برزيل ، آفريقاي جنوبي ، پاکستان و هند) و بررسي قوانين ، تجربيات ، سياست ها و الزامات لازم براي سرمايه گذاري بخش خصوصي در حوزه انرژي هاي تجديدپذير، پيشنهاداتي براي افزايش جايگاه مشارکت عمومي - خصوصي در سرمايه گذاريهاي حوزه انرژي هاي تجديدپذير ايران ارائه گردد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) نمودار٤: سرمايه گذاري پروژه هاي زيرساختي با مشارکت بخش خصوصي در بخش انرژي کشورهاي EMDEs در نيمه نخست سال ٢٠٢٠ (درصد) Source: Private Participation in Infrastructure 2020, World Bank تامين مالي از طريق مشارکت عمومي - خصوصي در ايران با توجه به اينکه نيازهاي کشورها خصوصا کشورهاي در حال توسعه مانند ايران در زمينه ايجاد و توسعه زيرساخت ها بسيار زياد است لذا محدوديت منابع مالي و کارايي پايين دولت در اجراي پروژهاي زيرساختي، کشور را بر آن داشته تا از ظرفيت ها و دانش و تجربه بخش خصوصي استفاده کند.