Abstract:
امروزه ژئوتوریسم راهکاری نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایههای طبیعی هر منطقه است که علاوه بر ایفای نقش آموزشی-علمی، سبب توسعه توریستی یک منطقه میشود. ژئوپارک ناحیهای است با محدودههای کاملا تعریف شده و دارای مساحت کافی به منظور توسعه اقتصادی منطقه در آینده این محدوده شامل چندین پدیده جالب زمینشناسی(در ابعاد گوناگون و بدون در نظر گرفتن مقیاسها) با ترکیبی از ویژگیهای علمی، کمیابی یا زیبایی پدیده، نمایش تاریخ زمینشناسی منطقه، نمایش فرایندهایی با ارزش زمینشناسی و باستانشناسی، بومشناسی، تاریخ یا فرهنگشناسی نیز ارزشمند هستند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تعدادی از ژئوسایتهای شهرستان ماهنشان (دودکش جن مادآباد، قلعه بهستان، معدن انگوران، کوههای رنگی آلاداغلار، کوه بلقیس، آبگیر خندقلو، دودکشهای جن قره دره انگوران) جهت احداث ژئوپارک میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و از لحاظ ماهیت بهصورت توصیفی ـ تحلیلی است. روش گردآوری دادهها از طریق پرشسنامه بوده و جامعهآماری پژوهش ۴۱ نفر از کارشناسان ذیربط میباشند. تجزیه و تحلیل دادهها نیز به دو صورت کمی و کیفی و با استفاده از مدل کومانسکو و نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شهرستان ماهنشان توانمندی و پتانسیل لازم جهت احداث ژئوپارک را دارد و ژئوسایتهای قلعه بهستان و دودکش جن مادآباد با کسب امتیازهای (0/64) و(0/61) در رتبههای اول و دوم قرار گرفتند و ژئوسایتهای کوههای رنگی آلاداغلار(0/593)، کوه بلقیس(0/591)، معدن انگوران(0/557)، دریاچه خندقلو(0/534) و دودکشهای جن قره دره انگوران(0/528) به ترتیب با امتیازهای بسیار نزدیک به هم در رتبههای بعدی هستند. بیشترین امتیاز میانگینهای به دست آمده از دادهها مربوط به ارزش علمی و ارزش زیباییشناختی است.
Today, geotourism is a new way to explain the earth sciences and identify the natural assets of each region, which in addition to playing an educational-scientific role, leads to the development of tourism in a region. Geopark is an area with well-defined areas and has enough area for the future economic development of the area. This area includes several interesting geological phenomena (in various dimensions and without considering the scales) with a combination of scientific features, rarity, or beauty of the phenomenon. Showing the geological history of the area, showing valuable processes in geology and archeology, ecology, history or culturology are also valuable. The purpose of this study is to evaluate a number of geosites in Mahneshan city (Janabad Madabad chimney, Behestan castle, Angoran mine, Aladaglar colored mountains, Belqis mountain, Khandaghloo reservoir, Qara Darreh Angoran chimneys) for the construction of a geopark. The present study is of applied type and is descriptive-analytical in nature. The method of data collection is through a questionnaire and the statistical population of the study is 41 relevant experts. Data analysis was performed both quantitatively and qualitatively using the Comansco model and SPSS software. The results show that Mahneshan city has the necessary capacity and potential for the construction of a geopark and the geosites of Qala-e-Behestan and the chimney of Jan-e-Madabad were ranked first and second with scores of (0.64) and (0.61), respectively. (0/593), Belqis Mountain (0.591), Angoran Mine (0.555), Khandaghloo Lake (0.534), and Qara Dare Angoran Chimneys (0.528) with very close scores, respectively. Are next. The highest average score obtained from the data is related to scientific value and aesthetic value.
Machine summary:
میانگین های به دست آمده ازپرسش نامه ی مربوط به ژئوسایت آبگیرخندقلو (دریاچه پری) ارزش ارزش مدیریتی و ارزش علمی میانگین زیبایی - میانگین ارزش فرهنگی میانگین ارزش اقتصادی میانگین میانگین استفاده شناختی جذابیت قابلیت جغرافیای ٢/١ ٣/٠٦ ویژگیهای فرهنگی ١/٤٨ دسترسی ٢/٥٧ درجه ی حفاظت ٢/٠٥ مشاهده دیرینه مکان های حفاظت نمایندگی ١/٤١ ساختار فضایی ٢/٢٩ ویژگیها تاریخی ١/٣١ زیر ساخت 1/57 1/21 شده کمیابی تعداد بازدیدکنندگان ١/٢٩ تضاد رنگ ها ١/٩٨ ویژگیهای مذهبی ٠/٦٧ ١/٨٦ خطر آسیب پذیری ١/٦٠ سالیانه پیکرنگاری/ ارزش تعداد و گونه ها و بی نقصی ١/٢٥ تفاوت سطح ١/٨٤ 1/25 2/00 شدت کاربری 1/53 بصری- ادبی اشکال مورد استفاده درجه ی آگاهی کاربری ارزش های همایش /آشکار توانمندی اقتصادی ١/٧٥ قاب چشم انداز ٣/٠٠ 1/18 ٢/٠٨ زیبایی، فرهنگی ، ١/١٨ علمی سازی فرهنگی (درآمدزایی) اقتصادی کاربری با ارزش ارتباط با سیاست های 1/89 ارزش نمادین ٢/٢٦ 0/79 علمی برنامه ریزی اهمیت 2/48 اکولوژیکی گوناگونی و 1/49 تنوع جمع میانگین 8/37 10/08 8/15 12/17 13/69 (ارزش کلی) با توجه به جدول میانگین های مربوط به ژئوسایت دودکش های جن قره دره انگوران بیش ترین امتیازات مربوط به ارزش علمی میباشد و به نسبت بالاترین جمع میانگین مربوط به همین ارزش با امتیاز ١٤/٩٢ میباشد.