Abstract:
خطر ناامنی غذائی عامل و تسهیل کننده فقر، قحطی، گرسنگی و زوال تمام عیار یک ملت خواهد بود. بدون تردید، برخورداری از غذای کافی یک حق انسانی است و محروم شدن افراد از آن ، به هر دلیلی، در حکم یک جنایت میباشد. فقر یا به تعبیری دیگر ناامنی حاد غذایی بزرگترین مصیبت و بدترین جنایت علیه بشریت میباشد. امنیت غذائی سنگ بنای یک جامعه توسعه یافته و عنصر اصلی سلامت فکری، روانی و جسمی آن جامعه است . ناامنی غذایی ذخیره سرمایه اجتماعی افراد مشمول آن و نیز معناداری هنجارها و ارزش های انسانی و دینی را شدیدا تحلیل خواهد برد. آموزه های دینی و ملی ما نیز صراحتا بر این امر صحه میگذارند: فقر که از در وارد میشود هنجارها و ارزش های دینی از پنجره بیرون میروند. و چون نظام سیاسی- اجتماعی کشور بر یک چنین شالوده هایی استوار است و هدف برجسته کردن یک چنین هنجارهایی در جامعه و نیز نهادینه کردن آنها در کنش های افراد میباشد، لذا ناامنی غذایی تهدیدی بالفعل یا بالقوه علیه ارزش های بنیادین نظام خواهد بود. ناامنی غذایی دامنه انتخاب افراد را شدیدا محدود، و در بسیاری موارد حق انتخاب را از آنها میگیرد و از اینرو قابلیت ها و استانداردهای زندگیشان را تحلیل خواهد برد . با عنایت به این موضوع ، در مقاله حاضر بررسی حقوقی و نحوه تعامل امنیت غذایی و امنیت ملی و نیز وضعیت امنیت غذایی کشور در دو سطح کلان و خرد و نظام حقوق بین الملل و همچنین تهدیدها و فرصت های آن تبیین و تحلیل شده است . این تحلیل ها نشان می دهد که در کشور امنیت غذایی در سطح کلان وضعیت نسبتا خوبی دارد و در راستای تقویت امنیت ملی است ، اما مخاطراتی در سطح خرد ( فرد و خانوار ) وجود دارد. بر این اساس ، یک سیاست امنیت غذایی پایدار و نیز اقدامات مکملی، که در این راستا می توان دنبال کرد، پیشنهاد شده است
Machine summary:
(رهدار: ١٣٨١) امنيت ملي جمهوري اسلامي ايران در بعد داخلي ميتواند ازطريق تهديدهاي آشکار و پنهاني که در درون مرز ناامني به بار ميآورد از قبيل تهديدات سياسي/ اجتماعي (شامل : قاچاق کالا و مواد مخدر، تردد غيرمجاز و خرابکاري، ناهنجاري و ناسازگاري اجتماعي، خشونت سياسي و خشونت شهري و عدم بهبود شاخص هاي آموزش ، سلامت ، تأمين غذا، افزايش درآمد سرانه و مبارزه با فساد و بيعدالتي و غيره )، تهديدات اقتصادي (شامل : نابساماني و بحرانهاي اقتصادي، شغلي، فني، حرفه اي، ناامني غذايي، عدم توجه به ارزش اقتصادي، امنيتي، سياسي و زيست محيطي آب در استحصال ، عرضه و نگهداري و مصرف آب و غيره )، تهديدات منابع / محيطي و آمايش سرزمين (تخريب منابع طبيعي و محيط زيست ، افزايش بيرويه مصرف سموم دفع آفات نباتي و کودهاي شيميايي، خشکسالي، خالي شدن روستاها از سکنه و غيره )، فرهنگي/ علمي و فناوري (شامل : تهاجم فرهنگي، کم رنگ شدن باورها و اعتقادات ديني و سياسي بعنوان يک معيار اساسي در تمام سياستگذاريها و برنامه ريزي، فقدان فرهنگ استفاده از توليدات داخلي، افزايش توليد و صادرات کالا و خدمات ، بحران هويت ملي مبتنيبر اسلام و انقلاب اسلامي، کاربردي نبودن نظام آموزشي کشور و غيره )، دفاعي/ نظامي (شامل : عدم ارتقاء توان دفاعي نيروهاي مسلح براي بازدارندگي، ابتکار عملي و مقابله مؤثر در برابر تهديدات و حظافت از منابع ملي و انقلاب اسلامي و منابع حياتي کشور، عدم مشارکت نيروهاي مردمي در استقرار امنيت و دفاع از کشور، عدم توجه به ارتقاء منزلت اجتماعي و معيشت کارکنان نيروهاي مسلح و غيره ).