Abstract:
قسامه یک نهاد بحث برانگیز فقهی است که تشکیک های بسیاری با محوریت عقل عرفی در آن صورت گرفته است. این نوشتار قصد تشکیک با نگاه فقهی در این نهاد دارد. در ادله روایی امامیه در خصوص قسامه، تشریع آن معلل به ایجاد بازدارندگی در برخی قتل ها شده که شاهدی در آن قتل ها وجود ندارد. اولا این سوال مطرح می شود که آیا این تعلیل هایی که در روایات آمده، بیان علت تامه است یا ناقصه و از قبیل بیان حکمت می باشد؟ ثانیا اگر علت تامه باشد آیا علت آن محقق شده است؟ در تبیین علت هم این بحث مطرح است که آیا هدف تشریع؛ صرف بازدارندگی است یا کشف جرم نیز مهم است؟ کشف تام در قتل که هیچ وقت محقق نمی شود ولی ایجاد بازدارندگی از طریق علوم جدید جرم یابی قابل تحقق است. اگر این بازدارندگی را علوم جرم یابی جدید توانسته باشد ایجاد کند می شود این بحث و تشکیک جدی در جایگاه تشریع قسامه در زمان کنونی نمود. اگر هم باز به تشریع قسامه معتقد بمانیم، لااقل به بازتعریفی در قسامه و شکل گیری لوث با لحاظ وضعیت کنونی دست خواهیم یافت. این نوشتار به این مباحث می پردازد.
Qasameh is a controversial jurisprudential institution in which many doubts have been made with the focus on common sense. This article intends to doubt with a jurisprudential view in this institution. In the Imamiyya sources regarding the Qasameh, its legislation has led to deterrence in some murders for which there is no evidence. First of all, the question arises whether these explanations given in the narrations are the expression of the perfect cause or incomplete and such as the expression of wisdom. Secondly, if the cause is perfect, has the cause been realized? In explaining the reason, there is a debate as to whether the purpose of legislation; is it mere deterrence, or is crime detection important? Total detection in murder, which is never achieved, but deterrence can be achieved through the new science of crime detection. If this deterrence could have been created by the new scaling sciences, this serious debate and doubt could have arisen in the place of oath-taking legislation at the present time. If we still believe in the legislation of oaths, we will at least achieve a redefinition of oaths and the formation of filth in the current situation. This article addresses these issues.
Machine summary:
اولا اين سؤال مطرح مي شود که آيا اين تعليل هايي که در روايات آمده ، بيان علت تامه است يا ناقصه و از قبيل بيان حکمت ميباشد؟ ثانيا اگر علت تامه باشد آيا علت آن محقق شده است ؟ در تبيين علت هم اين بحث مطرح است که آيا هدف تشريع ؛ صرف بازدارندگي است يا کشف جرم نيز مهم است ؟ کشف تام در قتل که هيچ وقت محقق نمي شود ولي ايجاد بازدارندگي از طريق علوم جديد جرم يابي قابل تحقق است .
اکنون سؤال اين است که : علت هاي ذکر شده در روايات علت تامه تشريع هستند يا صرف حکمت مي باشند؟ بر فرض علت تامه بودن ، چه جايگاهي براي تشريع قسامه با وجود علوم کشف جرم وجود دارد؟ در صورت باقي بودن علت تشريعي قسامه ؛ چگونه اين نهاد با علوم مذکور جمع ميشود؟ روش اين تحقيق ؛ تحليلي -توصيفي و با استفاده از منابع کتابخانه اي است .
اين ايراد امروزه خيلي به چشم ميآيد در گذشته نيز ظاهرا اين سؤال مطرح بوده است و به همين خاطر در روايات مربوط به تشريع قسامه ، علل و دلايلي ذکر شده است که مورد بحث قرار ميگيرد.
اگر اين نکته ، علت تامه اين ممنوعيت شرعي باشد با روش هاي جلوگيري از بارداري و علوم ژنتيک ، به کلي ميتوان اين مشکل را برطرف کرد لذا ممنوعيت نيز منتفي ميشود اما آن چه در ادله روايي وارد شده است صرفا بيان حکمت حکم شرعي براي اقناع برخي از سؤال کنندگان بوده است .