Abstract:
عقل از دیدگاه غزالی عبارت است از:« وصفی که انسان را از بهائم جدا میسازد، علمی که در کودکی به وجود آمده و قوه تمییز دارد، علمی که از تجربه به دست میآید، علمی که انسان با دست یافتن به آن عاقبت هر عملی را پیشبینی میکند» و آن را بر«نظری و عملی، دنیوی و اخروی، غریزی و اکتسابی» منقسم میکند.خواجه نصیر عقل را قوه استدلال دانسته ، در اندیشه خواجه نصیر «عقل» بهترین معیار شناخت و دریافت حقیقت معرفی شده و از تقدس برخوردار است و بر دو نوع «عملی و نظری» میباشد. که نوع «عملی» آن بیشتر کارکرد دارد. اما در اندیشه امام غزالی «عقل» گاه به طور طبیعی در انسان وجود دارد و برخی به واسطه عمل انسان و از طریق مجاهدت به دست میآید. براساس اندیشه غزالی از سه طریق میتوانیم به شناخت و معرفت موضوعاتی برسیم که نیاز به شناخت دارند: اولی مسائلی که فقط با عقل شناخته میشوند و قسم دوم موضوعاتی که با شرع شناخته میشوند و قسم سوم مسائلی که هم با شرع و هم با عقل میتوان به معرفت رسید. غزالی و خواجه نصیر هر دو معتقد بر تعادل و سازگاری میان عقل و نقل بوده، روش خواجه در مقام اثبات در دو دسته کلی روش نقلی و روش عقلی قرار دارد.
Abstract: Al-Ghazali's definition of "intellect" is of four kinds: a description that gives a person privilege and separates him from the Baha'is, a science that arises in a child who has a discriminating power, and a science that comes from experience, and a science That man predicts every action with the attainment of perfection, he offers various divisions: "theoretical and practical", "worldly and otherworldly", "instinctual and acquired" Al-Ghazali considers the highest human powers and The pro-Sharia force has considered that Khajeh Nasir also defines "intellect" in the general sense as the power of reasoning and divides intellect into "theoretical and practical". In his thought, "intellect" is the highest power of the soul and "rational knowledge" is the highest stage of cognition, and "rationality" is the basis of all human characteristics. The great Ghazali and Khajeh Nasirpay.Keywords: concept of intellect, types of intellect, Imam Ghazali, Khajeh Nasir.Keywords: concept of intellect, types of intellect, Imam Ghazali, Khajeh Nasir