Abstract:
هدف از این مطالعه طراحی مدلی از عوامل مؤثر بر مدیریت شیوع چاقی در بین دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی و ازنظر هدف، کاربردی بود که به روش میدانی انجامگرفت. جامعه آماری شامل معلمان تربیتبدنی استان گیلان (853) نفر بود که نمونه آماری به تعداد قابل کفایت برای مدلسازی (100 نفر) به شیوه تصادفی انتخاب شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساختهای بر اساس مدل و بریچ با طیف 5 ارزشی لیکرت بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط 15 نفر از اساتید و صاحبنظران تربیتبدنی بررسی و تائید گردید. پایایی ابزار بر اساس مقدار ضریب آلفای کرونباخ (84/0=α) و اعتبار سازه (اکتشافی و تائیدی) بررسی و تأیید شدند. از روش مدلسازی معادلات ساختاری نرمافزار PLS3 برای تحلیل یافتهها استفاده شد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد، به ترتیب عوامل اجتماعی-مدرسه (82/2)، سبک زندگی والدین (91/1) و ویژگیهای دانشآموز (26/1) دارای بیشترین اولویت بودند. عوامل اجتماعی-مدرسه، ویژگیهای دانشآموز و سبک زندگی والدین به ترتیب 43/0، 26/0 و 23/0 از تغییرات کنترل وزن و چاقی را تبیین میکنند؛ بنابراین وزارت آموزشوپرورش میتواند از طریق تغییر و دستکاری در عوامل اجتماعی-مدرسه، ویژگیهای دانشآموز و تأثیرگذاری بر سبک زندگی والدین در جهت کنترل وزن و چاقی دانش آموزان، برنامهریزی و تمهیداتی داشته باشد و در جهت توانمند ساختن نیروی انسانی با ایجاد گروههای اجتماعی جهت تعامل بهینه با والدین متناسب با ویژگیهای منحصربهفرد دانش آموزان در اقلیمهای گوناگون اهتمام بیشتری بورزد تا مدیریت موفقتری در شیوع چاقی در بین دانش آموزان داشته باشد.
The purpose of this study was to design a model of factors affecting the management of obesity prevalence among students. The research method was descriptive-survey and practical in terms of purpose, which was carried out by field method. The statistical population included physical education teachers of Gilan province (853 people), and a sufficient number of statistical samples for modeling (100 people) were randomly selected. The research instrument was a researcher-made questionnaire based on the Breach model with a 5-point Likert scale, whose face and content validity was checked and confirmed by 15 physical education professors and experts. The reliability of the instrument was checked and confirmed based on Cronbach's alpha coefficient (α=0.84) and construct validity (exploratory and confirmatory). Structural equation modeling method of PLS3 software was used to analyze the findings. The results of Friedman's test showed that school-social factors (2.82), parents' lifestyle (1.91) and student characteristics (1.26) had the highest priority. Socio-school factors, student characteristics and parents' lifestyle explain 0.43, 0.26 and 0.23 of the changes in weight control and obesity, respectively; Therefore, the Ministry of Education can plan and take measures to control the weight and obesity of students by changing and manipulating school-social factors, student characteristics and influencing the lifestyle of parents and to empower human resources by creating social groups for optimal interaction with parents according to the unique characteristics of students in different climates, in order to have a more successful management of obesity prevalence among students.
Machine summary:
طرح کنترل وزن و چاقي (کوچ )، مدل داوسون و بريچ ، سبک زندگي، عوامل اجتماعي-مدرسه اي مقدمه در قرن حاضر يکي از پيامدهاي ماشيني شدن زندگي و پيشرفت تکنولوژي، فقر حرکتي و کاهش فعاليت جسماني در بين افراد بوده است و از مهم ترين مشکلات جامعه امروزي محسوب ميشود (١٩٩٥,World Health Organization)؛ به طوري که عدم فعاليت جسماني ، چهارمين عامل خطر عمده مرگ در سراسر جهان به شمار مي رود (٢٠١٦,Stenholm et al).
به طورکلي در راستاي تحقق طرح کوچ ، مدارس با بهره گيري از ظرفيت هاي محيطي خود در جهت نهادينه سازي سبک زندگي فعال در کودکان و نوجوانان براي تحقق هدف کلان جامعه سالم تلاش مي کنند (وزارت آموزش وپرورش ،٢٠١٩)؛ ازاين رو عوامل اجتماعي-مدرسه اي، سبک زندگي والدين و ويژگي هاي دانش آموزان از مدل داوسون و بريچ (٢٠٠١) و محتواي بخشنامه کوچ (٢٠٢٠) اقتباس و تغييراتي در آن داده شد و عوامل کنترل وزن و چاقي با بررسي مباني نظري استخراج شد.
پرسشنامه نهايي شامل عوامل اجتماعي -مدرسه (١٠ گويه )، ويژگي هاي دانش آموز (٨ گويه )، سبک زندگي والدين (١٠ گويه ) و کنترل وزن و چاقي (٢ گويه ) بود که در جدول شماره ( ١ )گويه ها و منابع آن ها گزارش شده است .
Modeling the effect of parental social support, perceived competence and school atmosphere on the pleasure of participating in physical activity of female students.