Abstract:
یکی از بنیادیترین مفاهیم وارده در قرآن کریم موضوع هدایت و ضلالت است. از جمله ویژگیهای سبکشناختی این دسته از آیات همنشینی حرف «علی» با مفهوم هدایت (علی هدی) و حرف «فی» با مفهوم ضلالت (فی ضلال) است که در پژوهش حاضر تلاش شده با روش توصیفی_تحلیلی لایه فکری این این نوع تعابیر مورد بررسی قرار گیرد. از رهگذر این پژوهش میتوان ضمن تحلیل بعد لفظی و بیانی دستهای از آیات قرآن، به عمق بیشتری از فهم و تفسیر قرآن رسید. تحلیل دلالتهای حروف علی و فی، در کنار همآیی آنها با مفاهیم هدایت و ضلالت در قرآن نشانگر آن است که قرآن حکیم انسانهای مؤمن را بسان کسیکه سوار بر مرکب و در مسیری حرکت میکند، حاکم بر سرنوشت خویش میداند، بطوریکه این افراد در مسیر هدایت به پیش میروند و در نهایت به سرمنزل مقصود خواهند رسید. در مقابل مشرکان و کافران غرق در زندگی دنیوی و غوطهور در تاریکیها و بازیچه شیطان و حیات دنیوی شده و در پایان ناکام خواهند ماند. نیز افرادی که به تعبیر قرآنی «بر هدایتاند» از «منبع کنترل درونی» برخوردارند. اینان در قبال اقدامات و زندگی خود مسئولیت پذیرند، در مقابل نظرات دیگران و محرکهای بیرونی کمتر تأثیر میپذیرند، عملکرد بهتری در مشاغل و مسئولیتهای خود دارند و تمایل به حفظ سلامت روانی و جسمانی خود دارند. برعکس افراد گمراه که دارای «منبع کنترل بیرونی» هستند، عوامل بیرونی را در موفقیت یا شکست خود دخیل میدانند و تمایل کمتری به مسئولیت پذیری دارند.
One of the most fundamental concepts in the Holy Quran is the subject of guidance and misguidance. Among the stylistic features of this group of verses is the association of the letter "Ala" with the concept of guidance (Ala Hodan) and the letter "fi" with the concept of misguidance (fi dhalalen). The intellectual level of the use of these letters with the mentioned concepts sheds light on a part of the expressive miracle of the guiding verses of the Holy Quran.Analysis of the meanings of the letters Ala and Fi along with their compatibility with the concepts of guidance and misguidance in the Qur'an shows that the Qur'an considers the wise believers as those who ride on a horse and move in a path, governing their living conditions and destiny. So that these people will advance in the path of guidance with power and dominance and will eventually reach their destination. In the face of the polytheists and infidels, they will be immersed in worldly life and immersed in darkness and the toy of Satan and worldly life, and they will fail in the end.People who are "guided" (Ala Hodan) have a "source of internal control". They are responsible for their actions and lives, are less affected by the opinions of others and external stimuli, perform better in their jobs and responsibilities, and tend to maintain their mental and physical health. Unlike misguided people who have an "external source of control", they see external factors as involved in their success or failure and are less inclined to take responsibility.
Machine summary:
از جمله ويژگي هاي سبک شــناختي اين دسته از آيات همنشيني حرف »علي « با مفهوم هدايت )علي هدي ( و حرف »في « با مفهوم ضل لت )في ضل ل ( است که در پژوهش حاضر تل ش شده با روش توصيفي _تحليلي ليه فکري اين اين نوع تعابير مورد بررسي قرار گيرد.
بر همين اساس در پژوهش حاضر تلاش شده است پرده از يکي از اسرار بياني در آيات قرآني کنار زده شود و به اين پرسش اساسي پاسخ داده شود که چرا در آيات قرآن و در بيان لعلي هدي أو في ضلال مبين ﴾ علت همنن «عيـرلـيزينق»يوم«فمفان يي»الم سهمـادـواتايفات ت د ووشلأضدره ض السقت باالله حرنواوإننچاف ه أ عإلراآيم ه و مفاهيم هدايت و ضلالت از حروف جر ٢٤ سوره مبارکه سبأ مي خوانيم : ﴿(به تصویر صفحه رجوع شود) في چيست و چه تصاوير و مفاهيمي از اين ويژگي سبک شناختي قرآن قابل دريافت است ؟ اهميت و ضرورت طرح و عرضه چنين پرســش هايي به ساحت قرآن کريم در آن است که ضمن رمزگشــايي از بعد لفظي و ادبي آيات قرآني ، ما را به عنوان مخاطبان آيات الهي وارد ابعاد و اعماق تازه اي از مفاهيم و محتواي قرآن مي کند و در نهايت بر تأثيرگذاري قرآن بر مخاطبان مي افزايد، به طوريکه خواننده را از ســاحت قرائت وارد ساحت تدبر در آيات وحي نموده و او را به ساحت عمل به آموزه هاي قرآني يک گام نزديک تر مي سازد.
- Al-Baydhawi, Abdullah bin Umar (1418 AH): "anvar altanzil va asrar altaavil", re search by Muhammad Abdul Rahman Al-Marashli, Beirut: Dar Al-Ihyaa Al-Torath Al-Arabi.