Abstract:
از جمله موضوعاتی که در حوزه مالکیت دولت در سالهای اخیـر در نظـام حقـوقی ایـران مطرح شده، بحث مبانی و چرایی تملکات شهرداری است که در پرتو تئوریهای بنیادین حقوق اداری در مورد دولت قابل بحث می باشد. دو تئوری بنیادین قدرت عمومی و خدمت عمـومی که ریشه در حقوق اداری فرانسه دارند و البته مبانی آن را در حقوق اسلامی نیز می توان پیـدا کرد اساس این تحلیل را تشکیل می دهنـد. هـدف از تبیـین موضـوع پـیش رو آن اسـت کـه مشخص شود شهرداری به دلیل داشتن امتیازات خارج از حقوق خـصوصی مجـاز بـه تملـک است یا آنکه به دلیل خدمت رسانی به مردم چنین رسالتی را داراست. روش پـژوهش در ایـن مقاله کیفی- تفسیری است. نتیجه حاصل آنکه شـهرداری بـه دلیـل قـدرت عمـومی مجـاز در تملک است ولی غایت عمل این نهاد خدمت رسانی به مردم می باشد. در واقع قدرت عمومی ابزاری است که نباید مورد سوء استفاده قرار گیـرد و شـهرداری و نهادهـای تملـک کننـده در موارد لزوم و در راستای پیشبرد اهداف اداره باید به آن متوسل شوند. غایت اما، پیشبرد اهداف سازمان با هدف ارائه خدمات شایسته به مردم می باشد.
Among the issues that have been raised in the field of government ownership in recent years in the iranian legal system is the discussion of the principles and reasons for municipal ownership, which can be discussed in the light of the basic theories of administrative law about the government. The two fundamental theories of public power and public service, which are rooted in french administrative law and, of course, can also be found in islamic law, form the basis of this analysis. The purpose of explaining the present issue is to determine whether the municipality is allowed to own property due to privileges outside of private rights or whether it has such a mission due to serving the people. The research method in this article is descriptive-analytical. The result is that the municipality is allowed to own due to public power, but the purpose of this institution is to serve the people. In fact, public power is a tool that should not be abused and the municipality and the acquiring institutions should use it when necessary and in order to advance the goals of the administration. The goal, however, is to advance the goals of the organization with the aim of providing decent services to the people.
Machine summary:
در مورد شهرداري اين سوال مطرح مي شود که در سلسله مراتب اداري و سـازماني ايـران دستگاه مزبور با توجه به قدرت عمومي چه ميزان از اختيارات را دارسـت و ايـن قـدرت چـه ابزاري براي اين نهاد در راستاي تملکات فراهم مي سازد؟ همچنين نظريه خدمت عمـومي کـه توسط لئون دوگي در فرانسه و در مکتب بردو مطرح شد، چه ارتباطي بـا تملکـات شـهرداري دارد.
گرچـه ايـن سازمان ها و مؤسسات اصطلاحاً غيردولتي ناميده مي شوند، اما جزء اشـخاص حقـوق عمـومي بوده و به دليل داشتن مأموريت ها و وظايف عمومي ، بر اساس اختيارات داده شده از دولت بـه اعمال حاکميت مي پردازند و به واسطۀ وظايفي که به موجب قوانين و مقررات بـر عهـده آن هـا گذاشته شده ، که همان ارائۀ خدمات عمومي و اجراي پروژه هاي عمومي است ناچار به انعقـاد قرارداد با سازمان هاي دولتي و عمومي و مردم هستند که در اين موارد قواعد حاکم بر آن هـا از اشخاص حقوق خصوصي است .