Abstract:
بیمه محصولات کشاورزی از جمله برنامههای مؤثر مدیریت ریسک کشاورزی است. یکی از محصولات مهم در خراسان جنوبی زرشک بوده که حدود 95 درصد تولید آن در این استان صورت میگیرد. بدین منظور، در پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر پذیرش بیمه در بین باغداران زرشک در مناطق روستایی استان خراسان جنوبی در سال 1399 پرداخته شده است. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است که جامعه آماری آن شامل 12500 زرشک کار روستاهای شهرستانهای قاین و زیرکوه بوده که براساس فرمول کوکران تعداد نمونه آماری به اندازه 372 زرشککار تعیین شده است. روایی پرسشنامه محقق ساخته از طریق کارشناسان ترویج جهادکشاورزی و اساتید و همچنین پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفته است. نتایج نشان داد که متغیرهای سابقه باغداری، آگاهی از خطرات طبیعی و آفات و بیماریهای همچون شته، بارندگیهای ناگهانی، حشرات و جوندگان تاثیر مثبت و معناداری بر پذیرش بیمه دارد که حاکی از آن است که با افزایش آگاهی از خطرات طبیعی و آفات و بیماریها، احتمال پذیرش بیمه توسط باغداران زرشک در مناطق روستایی افزایش مییابد. بنابراین پیشنهاد میشود با برگزاری کلاسهای آموزشی و ترویجی و در جهت افزایش آگاهی روستاییان از خطرات احتمالی و ریسکهای موجود، امکان استفاده بیشتر کشاورزان از برنامه بیمه جهت کنترل مدیریت ریسک فراهم شود.
Agricultural insurance is one of the effective agricultural risk management programs. Barberry is the major agricultural product in South Khorasan province which shapes 95% of the entire agricultural production in the province. Accordingly, this research investigates the major factors that affect insurance acceptance amongst barberry producers in rural areas of South Khorasan province in 2020. The demographic statistics suggest that there are approximately 12,500 barberry producers in Ghaen and Zirkoh villages, which is about half of the whole barberry producers in the province. Based on Cochran's formula, the number of statistical samples is 372 barberries. Both the reliability of using Cronbach's alpha and the validity of the research questionnaire became confirmed by the agricultural-jahad department experts and the university professors. The results show that a range of factors including horticultural experience level, awareness of aphid dangers, sudden rains, insects and rodents have a positive and significant effect on the intended farmers’ willingness to accept agricultural insurance. Insects and rodents have a dramatic impact on insurance acceptance. Further, a higher awareness of natural hazards and pests and diseases would increase the likelihood of agricultural insurance acceptance amongst the intended farmers. Therefore, this study suggests that related awareness classes are needed to boost the knowledge level of farmers about the potential risks and hazards and encourage them to accept agricultural insurance programs.
Machine summary:
اين قضيه نشان دهنده اهميت ايـن محصـول در سبد معيشتي خانوارهاي روستايي استان داشته و با توجه به گزارشات جهـاد کشـاورزي اسـتان ، در سال ١٣٩٧ از ميزان ١٦٧٢٧ هکتار سطح زيرکشت باغات زرشک اسـتان حـدود ١٨٨٣٠ تـن زرشـک برداشت شده است که بر اساس اين گزارش به طور ميانگين عملکرد هر هکتـار بـه ميـزان ١/٤ تـن است (٢٠١٩ ,٢٠١٨ Agricultural statistics book of).
کهنسـال و محمدزاده (٢٠١١ ,Kohansal and Mohamadzadeh) به بررسي عوامل مؤثر بـر تقاضـاي بيمـه زرشک کاران پرداختند و نشان دادند که متغيرهاي سابقه فعاليت ، درآمد، سطح زيرکشـت و ارتبـاط بـا مروجين تأثير مثبت و معنادار و متغير سن تأثير منفي و معناداري بر تقاضاي بيمه زرشک کاران دارد.
کرمي (٢٠١١ ,Karami) عوامل مؤثر بر احتمـال پـذيرش بيمـه محصـولات کشـاورزي بـا استفاده از مدل پروبيت در استان کهکيلويه و بويراحمد را بررسـي کـرده و نشـان داد کـه متغيرهـاي ميانگين درآمد کل ، تحصيلات ، سطح زيرکشت ، انحراف اسـتاندارد عملکـرد و نسـبت حـداقل درآمـد مزرعه به کل درآمد مزرعه باعث افزايش تمايل به پذيرش بيمه محصولات شده و اين در حالي است که متغيرهاي سن کشاورز، آگاهي از حق بيمه و کل بدهي باعـث کـاهش تمايـل بـه پـذيرش بيمـه ميشود.
بنابراين با توجه به اهميت محصول زرشک در شهرسـتان هـاي قـاين و زيرکـوه در اسـتان خراسـان جنوبي، در اين مطالعه به بررسي عوامل مؤثر بر تمايل به پذيرش بيمـه در بـين باغـداران زرشـک در مناطق روستايي استان خراسان جنوبي در سال ١٣٩٩ با استفاده از روش لاجيت پرداخته شـده اسـت .