Abstract:
قانون نحوهی اهدای جنین به زوجین نابارور در تاریخ 29/4/1382 در مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 8/5/1382 در شورای نگهبان تأیید شده است. گذشته از تردیدی اساسی که پیرامون «نسب جنین حاصل» از این اقدام وجود دارد، سؤالات دیگری نیز پیرامون برخی از مسائل که با اجرای این قانون پیش میآید؛ منتظر پاسخهای مناسب خواهند بود که ظاهرا قانون و آییننامهی نحوهی اجرای همین قانون، پاسخی برای آنها ندارند. و البته این نوشتار فقط در پی طرح سؤال است نه ارائهی پاسخ.
Machine summary:
"بنابراین اگر مراکز مجاز؛ به خاطر شرایط کاملا ویژهای؛ جنینی از زوجین شرعی دریافت، نگهداری و در موقع مناسب به زوجین اهدا کنند و پس از مدتها معلوم شود که نکاح؛ از نظر موازین قانونی دچار مشکل بوده و مثلا پدر اذن نداده و اتفاقا محکمه آن ازدواج را منحل کند؛ سرنوشت این جنین چه خواهد شد؟ معیار؛ شرعی بودن ازدواج است یا قانونی بودن آن به مفهوم اینکه واقعهی ازدواج به هنگام وقوع در دفاتر رسمی ثبت شده باشد؟ یا هر دو معیار باید رعایت شود؟ به عبارت روشنتر میتوان گفت هر ازدواج شرعی ـ یعنی ازدواجی که از نظر موازین فقهی اشکالی نداشته باشد ـ نهایتا ازدواجی قانونی خواهد شد؛ هر چند برای ثبت واقعه در دفاتر رسمی به تشریفات خاصی نیازمند باشد اما چنین نیست که هر ازدواج ثبت شده در دفاتر؛ قطعا شرعی هم باشد زیرا چه بسا مردی با زنی ازدواج کند که قبلا رابطهی نامشروعی با پسر یا برادر آن زن داشته است و این واقعه ممکن است سالها بعد آشکار شود.
اما از آنجا که در خصوص دائم یا منقطع بودن نکاح زوجین اهدا گیرنده و اهدا کننده حکم مشخصی نیامده است؛ بنابراین میتوان پرسید که اگر زوجه در گیرندگان یا دهندگان غیر مسلمه و نکاح از نوع منقطع باشد؛ (البته اگر نکاح بنا به فرض متصور برای زمانی طولانی منعقد شده باشد)؛ مراکز تصمیمگیر چه باید بکنند؟ 13- با عنایت به اینکه از «سهمالارث» طفل متولد شده ذکری به میان نیامده و با توجه به اینکه مسألهی «نسب» روشن نیست طبیعتا سهمالارث هم در هالهای از ابهام خواهد بود؛ برای آیندهی مالی طفل متولد شده چه تمهیدات و تضمینی اندیشیده شده است؟ این پاسخ که «مصلحت» کنونی جامعه و حل مشکل گروهی از شهروندان وضع چنین قانونی را اقتضا میکرده است پاسخ مناسبی برای هیچیک از سؤالات مطرح شده در این نوشتار نخواهد بود، بهویژه در جامعهای که قرار است قانونگذاری به شیوهای فقیهانه ـ با دقتها و ریزبینیهایی که نزد فقیهان سراغ داریم ـ صورت پذیرد."