Abstract:
تحقیق حاضر با بهرهگیری از روش اسنادی،به بررسی تحول نظریههای پیتربرگر دربارهء دین و عرفی شدن میپردازد.پیتر برگر جامعهشناسی است که یک دهه از مدافعان سرسخت نظریه عرفی شدن بوده و آثار زیادی را از خود برجای گذاشته است.رویکرد برگر به تحولات جهانی در زمینه دین و عرفی شدن،عمدتا تحت تأثیر فضای حاکم بر جوامع علمی اروپایی و آمریکایی شکل گرفته است.تجربههای بعدی وی از سایر نقاط جهان،موجب تغییر نظریه وی شد.از جمله عواملی که در تحول نظر پیتر برگر مؤثر بوده،میتوان به سرزنده بودن دین و جریانهایی در جهان غیرغربی، ناتوانی نظریههای عرفی از پاسخگویی به پرسشهای بنیادین بشر دربارهء هستی، صداقت در پذیرش واقعیتهای موجود،ترکیب معرفتی و تأملات نظری برگر اشاره کرد.
This research، using the documentary method، reviews Peter Berger’s change mind on the religion and secularization. Berger was one of the serious defenders of secularization theory during the 1960s. But after a decade he changed his mind and became one of the serious opponents of secularization theory. Berger’s approach to world development about religion and secularization was influenced by scientific atmosphere of European and American academics. His new experience from other countries (specially the third world) changed his mind. We can refer to some factors which helped him to change his mind such as religious dynamism and religious movements in the Third World، inability of secularized theories to answer to the fundamental questions of humanity about cosmos، his honesty in accepting the truths and theoretical contemplation on secularization.
Machine summary:
"4 پیتر برگر پس از اظهار نظر درباره افول عرفی شدن،با این چالش مواجه شده است که برخی جوامع،که از نظر صنعتی در مقایسه با دیگر جوامع در سطح پیشرفتهتری قرار دارند،از نظر افول دین و سازمانهای دینی جلوتر از بقیه جوامع هستند و چنین مینماید که نظریه عرفی شدن همچنان اعتبار خود را حفظ کرده است.
05 اما برگر معتقد است قطعیت گذشته دیگر حاصل نخواهد شد: افرادی که از عدم قطعیت رنج میبرند،مستعد پذیرش هرگونه قطعیت ارائه شده میگردند و احتمال گرویدن به مکاتبی که ادعای حقیقت مطلق را دارند،بیشتر میشود و مکاتبی که چنین ادعایی دارند،ممکن است مذهبی و ممکن است عرفی باشند و افرادی که به این مکاتب جذب میشوند متعصب میشوند؛به تعبیر دیگر، همان نهیلیستهای دیروز نسبت به آموزههای جدید در مورد حقیقت متعصب میگردند و این روند پس از مدتی معکوس میشود؛یعنی این افراد مجددا در وضعیت پلورالیستی قرار میگیرند و بسوی نسبیت کشیده میشوند و همین طور یک حالت دیالکتیک میان نهیلیست و تعصب وجود دارد که همواره در جریان است.
خود برگر نیز به این مطلب اذعان دارد:«من فکر میکنم درباره جامعهشناسی دین در عصر حاضر، عمدهترین تحولات ذهنی دقیقا به رها کردن نظریهء قدیمی عرفی شدن مربوط است و این تحول نه به دلیل تغییرهای فلسفی یا الهیاتی روی داده است،بلکه به این دلیل است که این نظریه قادر نبوده برای تأیید خود شواهد تجربی کافی از مناطق مختلف جهان(به خصوص امریکا) جمعآوری کند»."