Abstract:
به رغم وجود اشتراک بین تعلیم و تربیت دینی و غیردینی،تفاوتهایی نیز میان آنها وجود دارد که مقالهء حاضر درصدد تبیین آنهاست.تحقیق در عرصهء تفاوتها و نیل به نتایج گستردهتر،از ضرورتهای پژوهشی در این عرصه است.نوشتار پیش روی که به شیوهء کتابخانهای و تحلیلی و با نگاهی به کتاب و سنت نگارش یافته،با برشمردن شانزده مورد از ویژگیهای مشخصات تربیت دینی، و به بیان لوازم آن پرداخته است.موفقیت در تربیت دینی بدون توجه به مشخصههای آن حاصل نمیشود و بخش عمدهای از علل ناکامی در تعلیم و تربیت دینی در غفلت از تفاوتها نهفته است
Machine summary:
"پرسش مهمی که به دنبال این سخن مطرح میشود،آن است که آیا کاربست راهکارهای عرضه شده برای اهداف آموزش و پرورش غیر دینی میتواند ما را به اهداف نوع دینی نیز برساند؟به نظر میرسد جامعهء ما در جهت رشد دینی نسل نو در کاربست راهکارهای مشترک میان تعلیم و تربیت دینی و غیر دینی نیز در گامهای اولیه است،چه رسد به اینکه به راهکارها اختصاصی آن توجه کند.
قرآن نیز با ذکر تعلیم و تزکیه در کنار هم میفرماید: «هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلوا علیهم ءایته و یزکیهم و یعلمهم الکتب و الحکمه وان کانوا من قبل لفی ضلل مبین؛(جمعه:2) اوست خدایی که میان عرب امی(یعنی قومی که خواندن و نوشتن هم نمیدانستند)،پیغمبری بزرگوار از همان مردم برانگیخت تا بر آنان آیات وحی خدا تلاوت کند و آنها را از لوث جهل و اخلاق زشت پاک سازد و شریعت کتاب سماوی و حکمت الهی بیاموزد؛ با آنکه پیش از این،همه در ورطهء جهالت و گمراهی بودند.
21 لازمهء پیوند اهداف تعلیم و تربیت در دین،این است که هر یک از معلم و مربی باید صفات دیگری را نیز دارا باشند تا بتوانند در کار خود موفق شوند؛ گر چه جمع میان این دو،به ویژه کسب صفات مربی،چندان آسان نیست.
در تربیت دینی نیز شرکتکنندگان در یک گروه یا کلاس روحیات اخلاقی، انگیزههای درونی و آسیبپذیریهای متفاوتی دارند که سطحبندی آنها را نسبت به اهداف تربیتی با مشکل مواجه میسازد بیشتر افراد نمیداننددر چه مرحلهای از رشد اخلاقی هستند؟به چه آسیبهایی مبتلا هستند؟وضعیت صفات نیک و بد در آنها چگونه است؟در مقایسه با دیگران در چه سطحی قرار دارند؟ از جمله مشکلات سطحبندی مخاطبان در عرصهء تعلیم و تربیت دینی،عام بودن مخاطبان آن است که همهء اقشار را دربرمیگیردو به گروه خاصی محدود نیست."