Abstract:
آرا و اندیشه های ابنعربی، عارف بزرگ قرن هفتم، بلافاصله پس از انتشار مورد توجه و اهتمام عارفان متعددی قرار گرفت و جریانهای گوناگون عرفان عملی و نظری را تحت تاثیر خود قرار داد. گروه بیشماری در داخل ایران به شرح و ترویج اندیشه های ابنعربی پرداختند. فخرالدین عراقی، یکی از ناقلان مهم آثار ابنعربی است. وی گاه با بیان علمی دقیق و گاه در قالب تعبیرهای شاعرانه، به تحلیل و ترویج مباحث فلسفی و عرفانی ابنعربی پرداخته است. در این میان، گاه اندیشه های وی با ابنعربی تطابق کامل دارد و گاه توام با نوآوری است که در نتیجهی تجربهی عارفانه ی خود عراقی و در نتیجهی کشف و شهود به آنها دست یافته است. نمود اساسی این اندیشه ها، در قلمرو نظام هستی است. از این جهت بررسی تطبیقی آرا و اندیشه های این دو عارف بزرگ ضروری مینماید. در این مقاله با استفاده از روش سندکاوی و با بهرهگیری از فنون تحلیل محتوا به شکل تطبیقی گزاره ها و اندیشههای بنیادین عرفانی که محور پارهای از اندیشه های دیگر است و قلمروهایی چون هستی شناختی، حضرات خمس، عشق، اعیان ثابته، تجلی، مورد بررسی قرار گرفته است. از مهمترین یافته های این پژوهش آن است که عراقی به شدت تحت تاثیر اندیشه های ابنعربی است و کمتر اندیشهای از اندیشه های عارفانه و فلسفی ابنعربی را میتوان در نظر گرفت که در آثار عراقی بازتاب نیافته باشند. نوآوری عراقی در بهره گیری از این اندیشه ها از در چشم انداز تاویل و تخیل شاعرانه جلوه گر میشود.
Mystics have paid special Attention to the reflections and thoughts of Ibn-e-Arabi - the greatest mystic of the seventh century H.S.- immediately after their dissemination. Afterward، he has had a great impact on different areas of theoretical and practical mysticism and many in Iran have tried to explain and disseminate his thoughts. Fax rod- din Iraqi is one of the best expositors of his works. Iraqi Occasionally analyzed and disseminated his mystical and philosophical subjects with detailed scientific expressions and sometimes with poetical phrases.
Some views of Ibn-e-Arabi have been adapted to his. But sometimes they are accompanied by innovation which has been achieved as a result of his mystical experience as well as his intuition. The basic representation of these thoughts is in the realm of the cosmos. Because of this، comparative analysis of the thoughts and ideas of these two great mystics is crucial.
The method according to which the principles of this paper were gathered together was library based and the gained results were analytically and descriptively put forward. Areas such as Fundamental Mystical Reflections، Mystical Ontology، Five Divine Existences، Love، World of Prototype، Manifestation، Perfect Man and Authority were analyzed. One of the most significant results of this study was that Iraqi was impressed with Ibn –e-Arabi’s views and you couldn’t find mystical and philosophical thoughts of Ibn-e-Arabi which was not reflected in Iraqi’s works. Iraqi’s innovation in applying these thoughts was represented itself in poetic imagination and explanation of the poet
Machine summary:
"برای توضیح انواع تجلی حق،ذکر این نکته لازم است که با توجه به تعینات حقی،تجلی میتواند دو نوع باشد:یکی تجلی علمی غیبی یا تجلی حبی ذاتی است که فیض اقدس نیز نام دارد و عبارت است از ظهور حق در صورت اعیان ثابته در حضرت علم و دیگری تجلی شهودی وجودی یا فیض مقدس است که ظهور حق هب احکام و آثار اعیان ثابته است و ثمرۀ آن،ظهور عالم خارج و مظاهر است که احکام اعیان ثابتهاند نه خود اعیان ثابته.
در ادامه گوید آن نقطه،انسان کامل یا مقام برزخیت جامع است: {Sدر حقیقت هستی عالم خیالی بیش نیست #وین خیالش چند ما را در گمان انداختهS} (عراقی،1386:8) {Sجهان خوابست و من در وی جمال یار میبینم#از اینجا خواب در چشمم مگر بسیار میآیدS} (همان،280) {Sزین آب پدید شد حبابی#شد هژده هزار عالمش نام# آغاز جهان ببین چه چیز است#بنگر که چه باشدش سرانجامS} (همان،282) {Sمینماید که هست و نیست جهان#جز خطی در میان نور و ظلمS} (همان،228) بنابراین اشعار،مشخص میشود که موجود واقعی،حق است و باقی،همه نقش و خیالی بیش نیستند: {Sمعلوم کنی که اوست موجود#باقی همهچیزها مخیلS} (همان،262) {Sمعلوم کنی که اوست موجود#باقی همه نقشها مخیلS} (همان،282) {Sدیدند عیان که اوست موجود#ویشان همگی خیال و پندارS} (همان،285) عراقی در جایی بیان کرده در خواب خوش مستی است و تا روز قیامت از این خواب سر بر نمیدارد."