Abstract:
با وجودی که نواحی روستایی در بین مردم محیط امن شناخته میشود، اما زندگی روستایی نیز می تواند تنش زا باشد. این وضعیت می تواند با دورافتادگی، بروز فشارهای روانی برای سازگاری، عدم توانایی برای پنهانشدن در جوامع یکپارچه، کمبود امکانات تفریحی، اعتیاد، جرم و فشار بازسازی اقتصادی مرتبط باشد. اعتیاد یکی از ناهنجاریهای جامعهی روستایی است که با گذر زمان فراگیرتر شده و سبب اختلال در زندگی روستایی میشود. اعتیاد در سالهای اخیر، سبب تضعیف و ناکارآمدی نیروی انسانی و عدم تعالی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه و دلیل بسیاری از بزه کاری ها شده است. مقاله حاضر با هدف بررسی علل گرایش و گسترش اعتیاد در روستاهای دهستان چهاردولی غربی شهرستان قروه، برای شناسایی عوامل موثر بر افزایش تعداد معتادان ارائه شده است. جامعهی آماری روستاهای دهستان چهاردولی غربی است و روش نمونه گیری برای تعداد روستاها، نمونه گیری مکانی است. برای جمعآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده که در این راستا، افراد ناظر بهصورت تصادفی ساده و جمعیت معتاد با استفاده از معتادان در دسترس انتخاب شده اند. روش تحلیل، توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کیفی است. نتایج بهدستآمده از این پژوهش بر اثرگذاری عواملی چون، لذت جویی، گذران اوقات فراغت، بیکاری، نزدیکان و دوستان معتاد، ازهمپاشیدگی نظام خانواده، فشارهای روانی، کنجکاوی و ماجراجویی، شکست در ازدواج، استفاده ی دارویی از مواد مخدر و از همه مهم تر، بهوجودآمدن ناهنجاری فرهنگی جدید مصرف مواد مخدر، بهعنوان تنقل مهمانیهای شبانه تاکید دارد. مهم ترین راهکارهای ارائهشده برای کاهش اعتیاد در این پژوهش عبارتند از: آموزش خانواده ها برای مقابله با مصرف مواد مخدر در مجالس شبانه و نظارت بر فرزندان، بهویژه در فصل کاری است.
Machine summary:
"مشکل اعتیاد در سالهای اخیر به نحوی در روستاهای شهرستان گسترده شده است که روند تبدیل شدن به یک ناهنجاری فرهنگی را سپری میکند،به گونهای که در برخی از روستاها با بیان جملاتی مانند"هرکس تریاک نکشد مرد نیست"تلاش در ترغیب ساکنان روستایی به گرایش به مواد مخدر دارند و این پدیده به حدی شایع شده که در مجالس شبانه به عنوان تفریح و پذیرایی شبانه یا به اصطلاح محلی"شبچره"1مورد استفاده قرار میگیرد و اندکاندک با گذر زمان حالت قبح و زشتی خود را از دست میدهد(مرکز بهزیستی شهرستان قروه،1389).
معضل اعتیاد در نواحی روستایی شهرستان به حدی است که سازمان بهزیستی بیش از 10 درصد روستاها را به عنوان روستاهای بحرانی اعتیاد معرفی کرده است که دلیل معرفی این روستاها،تعداد بالای معتادان است(مرکز بهزیستی شهرستان قروه،آمار مراجعهی معتادان به این مرکز،1388)و براساس گفتهی ساکنان محلی،دهیاران، شوراهای اسلامی و مراکز بهداشت روستایی،بیش از 30 درصد ساکنان روستایی،به ویژه قشر جوان،از مواد مخدر به عنوان نقل مجالس شبانه و گردهماییهای دوستانه استفاده میکنند،ولی از آنجا که تفننی استعمال میشود،در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار نمیگیرد؛ولی مصرف تفننی به مروز زمان و بر اثر عدم کنترل خانوادهها و ادامهی مصرف،به شکل اعتیاد کامل درخواهد آمد.
برای پیبردن به علل گرایش و گسترش اعتیاد در نواحی روستایی از مردان گروه سنی 14 تا 64 سال پرسش شده است، بنابراین با توجه به یافتههای پژوهش،6 روستای موردمطالعه دارای 54 نفر معتاد بودهاند(شکل شمارهی 2): (به تصویر صفحه مراجعه شود) میانگین سنی و نوع مواد مصرفی معتادان میانگین سنی مصرفکنندگان و میانگین سنی آغاز به مصرف تفاوت داشته و برای انواع مواد مخدر مصرفی نیز متفاوت است."