Abstract:
میرزا نصرالله ملکالمتکلمین از واظ و روحانیون برجسته و اندیشمندی بود که نقش موثری در زمینهسازی انقلاب مشروطه ایا کرد. وی پس از پیروزی مشروطیت با خطابههای مهیّج و آگاهیبخش خود به یکی از رهبران مردم تبدیل شد و سرانجام پس از بمباران مجلس توسط محمدعلیشاه در باغ شاه اعدام گردید. یکی از مهمترین موضوعات مطرح در کارنامة ملکالمتکلّمین» پیوستن او به شاهزاده سالارالدوله از چهرههای نه چندان خوشنام قاجاری در ایام حکومت او در کردستان (۱۳۲۳ه ق.) است. در این مقطع. ملکالمتکّمین بهشدات از سالارالدوله دفاع کرده و مقالات و نوشتههایی را در دفاع از او در نشریات تهران چاپ میکند. در این مقاله پس از تحقیقی کوتاه دربارة زندگی این دو نفر و نحوة پیوستن ایشان به یکدیگر، دو سند مهم از دفاعیات ملکالمتکلّمین از سالارالدوله عینا درج خواهد شد. سپس برای روشنتر شدن ابعاد مختلف این موضوع, مطالبی از برخی رجال مهم آن زمان در تهران و کردستان نیز نقل میشود.
Mirza Nasrollah Malek al-Motekallemin was an eminent preacher and clergy who played a decisive
role in setting the stage for the Iranian Constitutional Revolution. After the successful revolution,
he became an inspiring leader thanks to his rousing speeches. However, he was executed after the
parliament was surrounded and shelled by Muhammad Ali Shah's order.
One of the most controversial issues of Malek al-Motekallemin's life was his joining Salar al-
Dowleh, a notorious Qajar prince who ruled Kurdistan in 1905. Malek al-Motekallemin strongly
backed Salar al-Dowleh and even published some articles and essays in Tehran-based newspapers
in his defense.
This article presents a brief study of the constitutionalist preacher and the Qajar prince's lives and
relations as well as two important documents recording Malek al-Motekallemin's defenses of Salar
al-Dowleh. Some quotations from the dignitaries of Tehran and Kurdistan are also provided to shed
more light on their relation.