چکیده:
مسئله و دغدغه اصلی مقاله پیش رو بررسی رابطه هویت های جمعی در ایران و مشخصا هویت ملی (یا ایرانی) و هویت مذهبی (یا اسلامی) با هویت امنیت پایدار است. فرضیه اصلی نگارنده آن است که رابطه میان هویت های متنوع موجود در جامعه ایران عامل اصلی تحقق امنیت پایدار است. بر این اساس در ابتدا به بررسی نسبت امنیت پایدار و هویت به لحاظ نظری پرداخته و سپس مفهوم هویت ایرانی و اسلامی بررسی شده است. در بررسی وضعیت موجود، رابطه میان هویت ایرانی و اسلامی از نوع ترکیبی و هم نشینی و عدم مزاحمت بوده و هست. برای تحقق امنیت پایدار نیز راهبرد امنیتی کشور باید به سمت تقویت رویکرد وحدت در کثرت و ترکیب گرایی میان انواع هویت های جمعی اعم از ملی، اسلامی و قومی (و حتی هویت مدرن) باشد. برای تحقق شرایط امنیت پایدار باید درصدد تقویت رابطه میا نفرهنگی و کاهش حساسیت های بین فرهنگی میان پیروان و علاقه مندان به انواع خرده هویتهای موجود در جامعه ایران بود. به طور مشخص برقراری امنیت پایدار در جمهوری اسلامی منوط به پیوندزنی و تعامل میان هویتهای متعدد فرهنگی و اجتماعی است و باید ظرفیت های تکنکیی و مهارت های ارتباطی برای افزایش تعاملات بین فرهنگی ارتقا و افزایش یابد.
خلاصه ماشینی:
برای تحقق امنیت پایدار نیز راهبرد امنیتی کشور باید به سمت تقویت رویکرد وحدت در کثرت و ترکیب گرایی میان انواع هویت های جمعی اعم از ملی ، اسلامی و قومی (و حتی هویت مدرن ) باشد.
٢. هویت ایرانیـ اسلامی به چه ترتیبی و با چه ملاحظاتی می تواند در شکل دهی به فرایندهای امنیتی مؤثر باشد؟ مطلب مهم آن است که هویت جمعی با چه شرایط و آرایش و ترتیباتی می تواند منشأ اثر مثبت در امنیت پایدار باشد؟ در اینجا باید به این نکته یا فرض اساسی اشاره کرد که هویت های جمعی به شرط هماهنگی ، همنشینی و سازگاری درونی (میان انواع هویت های متکثر) و نیز انطباق و سازگاری با سایر ابعاد نظام فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی می توانند موجب امنیت پایدار شوند.
٣. هویت ایرانیـ اسلامی (و در کل انواع هویت های جمعی ) در شرایط امنیت پایدار چگونه باید باشد؟ در واقع ، هویت به مثابه یکی از ارکان و پایه های امنیت 130 پایدار در شرایط مطلوب از چه مختصاتی برخوردار خواهد بود؟ (یا باید برخوردار باشد؟) در اینجا دغدغه اصلی آن است که هویت های جمعی به مثابه جزئی از امنیت پایدار، به عنوان هدف و نه ابزار تأمین امنیت پایدار، با توجه به شرایط خاص جمهوری اسلامی ایران از چه ویژگی های برخوردارند؟ به سخن دیگر، انتظار ما (به عنوان محقق و پژوهشگر امنیت ملی و نیز طراحان سیاست های کلان فرهنگی و امنیتی کشور) از هویت ایرانیـ اسلامی در چشم انداز آینده و در وضعیت پایداری امنیت چگونه است ؟ فرضیه اجمالی آن است که هویت ایرانیـ اسلامی در وضعیت امنیت پایدار ذاتا متکثر و متنوع و در عین حال ، واحد یکپارچه است (و خواهد ماند).