چکیده:
امروزه مساله ی حقوق بشر یکی از مباحث مهم جامعه ی بین المللی است و با وجود نقض های گوناگون در حال اتفاق در کشورهای مختلف،هنوز سازمان های جهانی و کشورها به آن درجه از قدرت و صلاحیت نرسیده اند که مانع ارتکاب آن گردند.در سال های اخیر شورای امنیت با اعمال تفسیری مضیق از اصل عدم دخالت سازمان ملل در امور داخلی کشورها به این عرصه پا نهاده و در قضایای مختلف بین المللی اعمال تصمیم و قطعنامه هایی به علل گوناگون صادر نموده است. از نکات حائز اهمیت در این موضوع،میزان احترام و رعایت این رکن سازمان ملل دراعمال قواعد حقوق بشری است. شورای امنیت بسیاری از حقوق بشری را در حالی رعایت نکرده است که مدعی برخورد با موارد نفض این حقوق در کشورهایی خاص است و یکی از کشور های قربانی این تبعیض آشکار،جمهوری اسلامی ایران و بطور خاص قطعنامه های علیه فعالیت های هسته ای این کشور است. به نظر می رسد با توجه به قدرت بیش از پیش این شورا و رویه ی بوجود آمده، نظریه محدودیت اختیارات شورا در رعایت حقوق بنیادین بشر،مورد تردید و خدشه قرار گرفته است. به طوری که به ویژه در قطعنامه های الزام آور علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران به وضوح، برخی از این حقوق مورد تعدی قرار گرفته است که این موضوع آینده ای مبهم، برای تصمیمات شورای امنیت در راستای شان و منزلت حقوق انسانی که داعیه دار آن است را رقم می زند
خلاصه ماشینی:
به هر حال در خصوص تحریم ها مباحث مورد بررسی به طـور خـاص بـه اعمـال تحریم های اقتصادی شورای امنیت سازمان ملـل متحـد در چـارچوب فصـل هفـتم و تطبیق این تحریم ها با حقوق بشر موجود در اسناد بین المللی اعم از چهار نسل حقـوق بشری مورد کنکاش قرار خواهد گرفت .
٢- محدودیت های شورای امنیت در اعمال تحریم های اقتصادی با توجه به اینکه محرز گشت کـه شـورای امنیـت در اعمـال تحـریم هـا اختیـارات نامحدود ندارد، به بررسی التزام شورا با توجـه بـه موانـع و محـدودیت هـای مختلـف میپردازیم ، لازم به ذکر است که محدودیت های عرفـی عمـدتا در چـارچوب حقـوق بشر و حقوق بشر دوستانه بین المللی جای میگیرند و یا در جایگـاه قواعـد آمـره قـرار میگیرند و از آنجایی که در این مباحث به طور ضمنی مورد اشاره انـد بـه طـور مجـزا بررسی نمیگردند.
٣-٢- التزام نسبت به قواعد خاص منشور ملل متحد به طور کلی تحریم های اتخاذی از سوی شورای امنیـت بایـد دو ویژگـی کلـی برای کارآمدی و هدفمندی در راستای حفظ صلح و امنیت بین المللی داشته باشد: ١ در مورد این اصل تفسیر کمیسیون حقوق بین الملل از ماده ٥١ طرح مواد راجع به مسئولیت دولت ، بیان مـیدارد: «بـا توجـه به لزوم اطمینان از اینکه اتخاذ اقدامات متقابل نباید به نتایج غیرمنصفانه منجر گردد، تناسب باید نـه تنهـا بـا در نظـر گـرفتن عنصر صرفا کمی زیان وارده بلکه با عوامل کیفی از جمله اهمیت منفعت مورد حمایت قاعده ی نقـض شـده و شـدت نقـض ، مورد ارزیابی قرارگیرد.