چکیده:
مسئله غیبت حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ گسترهای فراخ از میراث مکتوب شیخ مفید (336 یا338 ـ 413 ه . ق) را
پر کرده و او کتابها و رسالههای متعددی در این باره نوشته و در هر یک از آنها مباحث مربوط به غیبت را مورد بررسی همه
جانبه قرار داده است. در روزگار شیخ مفید، مباحث مربوط به غیبت هم از حیث ماده و موضوع و هم از حیث روش و
شیوه دگرگون شده بودند. در اواخر عصر او، مسأله عمر حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ در عرصه گفت و گو از غیبت داخل
شده بود.
وی در پاسخگویی به جمیع اشکالهایی که بر غیبت وارد میشد، شیوههای
تازهای را از حیث علمی و بیانی پیش گرفت. الفصول العشرة فی الغیبة جامعترین نوشتار شیخ مفید در موضوع
غیبت است. گفتار حاضر، ترجمه بخشی از کتاب نظرات فی تراث الشیخ مفید تألیف سید محمدرضا حسینی جلالی
است.
خلاصه ماشینی:
"فصل چهارم: انگیزه مخفی داشتن ولادت صاحب الزمان ـ علیه السلام ـ در حالی که امر پدران آن حضرت و ولادتشان ظاهر بود، چه بود؟ آن امامان، به سبب وجود خلفای بنی امیه و طاغیان بنی عباس، در تقیهای سختتر از عهد امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ و خوفی بیشتر به سر میبردند و با اینهمه هیچیک غائب نشدند و از مردمان خبر ولادت هیچیک پوشیده داشته نشد؟ پاسخ: سبب مخفی داشتن این ولادت آن بود که پادشاهان پیشین دانسته بودند آن امامان ـ علیهم السلام ـ از برای عصر خویش قائل به تقیه هستند و چون از نبود یاران و یاریگران آگاهند قیام مسلحانه را روا نمیدانند، تا آنکه نشانههای ظهور پدیدار گردد.
شیخ حوادث عدیدهای را از سیره شریفه برشمرده است و آنگاه گفته: چرا آن حضرت در مکه پیکار نفرمود؟ چرا بر آزار شکیبید؟ چرا یارانش را که جان خود در راه نصرت اسلام نهاده بودند از جهاد منع کرد؟ به چه سبب ناگزیر شد از نجاشی برای یارانش زنهار بخواهد؟ وانگهی چه چیزی سبب شد به همراه آن یاران اندک شمار و برغم سستی برخی از ایشان، به کارزار روی آورد؟ وجه ناهمسانی احوال و اعمال آن حضرت در این مواضع چیست؟ شیخ خطاب به مخالفان میگوید: جواب شما در این باره هر چه باشد، جواب ما در باب فرق میان امامان پیشین ـ علیهم السلام ـ و صاحب الزمان ـ علیه السلام ـ در ظهور و غیبت، همان خواهد بود."