چکیده:
شرط گام ابتکاری که به ظاهر رشد نوآوری را تضمین می کند و توسعه صنعتی و اقتصادی را به دنبال دارد، علی رغم بهره مندی از فوایدبسیار، همیشه با چالش هایی مواجه بوده که در برخی موارد چنین چالش هایی با مبنای نظام اختراعات در تعارض است و نشان می دهد که نظام اختراعات همیشه به لحاظ اجتماعی مفید نیست. تحلیل چالش های مذکور عمدتا بر اساس مبانی اقتصادیو ابزار های ارزیابی شرط مزبور یعنی ارزیابان و شخص با مهارت معمولی در دانش، صورت می گیرد. نظام اختراعات ایران نیز به لحاظ تقنینی و اجرایی در این خصوص قابل انتقاد بوده و نیازمند اصلاح است. در مقاله ی حاضر برآنیم تا ابتدا آسیب شناسی اقتصادی راجع به ارزیابی شرط گام ابتکاری را در نظام اختراعات بررسی، سپسمعیار مناسب را که مشابه نظام کپی رایت بوده، ارائه و پیشنهادات لازم را تبیین نماییم.
The inventive step requirement which purportly secure the growth of innovation and resulting industrial and economic development، despite of containing some benefits، always faced with the challenges that in some cases ،such challenges are in opposition with the bases of patents system and indicates that ،patents system do not beneficial always. Analysis of said challenges studied upon the economical bases and assessments toolsexaminers and PHOSITA، mainly. Also، Iran’s patents system is criticizable، legislatively and executively and needs to amendment. in the present article first we are going to study economical pathology and pertain to assessment of inventive step requirement، then suggest the suitable criteria that is similar to copyright system، and illustrate necessary proposals.
خلاصه ماشینی:
ابزارهاي ارزيابي ايـن شـرط يعنـي ارزيابـان و شـخص بـا مهـارت معمـولي در دانـش و ويژگيهاي منتسب به هريک و مسائل مربوط به آنها از جملـه موضـوع اظهـارنظـر مبتنـي بـر استنباط شخصي و سطح مهارت منتسب بـه شـخص بـا مهـارت معمـولي نيـز بـه نوبـه خـود چالش هايي را براي اين شرط ايجاد نموده و نمايان گر آسيب هاي فراروي شـرط مزبـور اسـت .
115 اما با توجه به اقتضائات خاص حوزه اختراعات به نظر ميرسد که تلفيـق معيـار اصـالت و برخي پارامترهاي موجود در نظام اختراعات و شرط گام ابتکاري، مطلوب تـرين نظـام و معيـار براي حمايت از اختراعات و در نهايت توسعه اقتصادي و ارتقاي سطح رفاه اجتماعي، به ويژه در حقوق ايران بوده و تا حد زيادي به دور از ايرادات وارد بر شرط گام ابتکاري است .
در اين وضعيت که احتمال خطور ايده هاي همگني که صرفا به لحـاظ هزينـه هـاي اجرايـي بـا يکديگر تفاوت دارند، براي همه وجود دارد، اگر نظام حمايتي حـق اختـراع ، بـه انـدازة کـافي گسترده باشد و يا در بازار توليد نوآوري رقابت شديدي حاکم گردد، اولـين ايـده بـه اجـرا در آمده و نوآوري حاصل از آن به عنوان اختراع ثبت و از آن پس جريان توليـد نـوآوري متوقـف خواهد شد.
٣. آسيب شناسي شرط گام ابتکاري در حقوق ايران علاوه بر آسيب هاي فوق که طبيعتا در حقوق ايران هم وجود دارد، نظام اختراعات ايران بـا چالش هاي خاص خود در اين زمينه نيز مواجه است .
-Denicolo, Vincenzo,(2008), Economic theories of the nonobviousness requirement for patentability: A Survey, Lewis and Clark law review, Vol. 12:2, USA.
RAND Journal of Economics Vol. 2 1, No. I Available at: www.