چکیده:
سرمایه گذاری در عملیات بالادستی نفت و گاز از اهمیت زیادی در اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز برخوردار است. قوانین و مقررات گوناگون و پراکنده ای به سرمایه گذاری در عملیات بالادستی ناظر است. این پژوهش در صدد است تا ضمن بررسی این قوانین و مقررات متنوع، به این پرسش پاسخ دهد که این قوانین تا چه حدی توانسته است بستر حقوقی مطمئنی را برای سرمایه گذاری خارجی در عملیات بالادستی فراهم نماید. در این مقاله استدلال شده است که اولا امکان سرمایه گذاری خارجی در عملیات بالادستی نفت و گاز از جهت قانونی وضوح لازم را ندارد؛ ثانیا شرایط قراردادهای بالادستی ـ که ابزار سرمایه گذاری در میادین نفت و گاز است ـ هنوز به تفصیل در قانون معین نشده است؛ ثالثا معلوم نیست که مرجع تصویب شرایط اساسی این نوع قراردادهای سرمایه گذاری هیئت وزیران است و یا شورای اقتصاد و یا اساسا در این مورد نیازی به تصویب مراجع قانونی نیست و خود وزارت نفت و یا شرکت ملی نفت ایران می تواند راسا نسبت به تعیین این شروط قراردادی اقدام نماید.
Investment in oil and gas upstream activities is very important for the exploration and development of oil and gas fields. Different and various laws and regulations deal with the investment in upstream operations. By reviewing these various laws and regulations، this research paper tries to discuss to what extent these laws and regulations have created legal confident for foreign investment upstream activities. In this paper first it is evidenced that the legal possibility of foreign investment in oil and gas upstream operations has not been very clear. Second، the requirements of upstream oil contracts، as a vehicle for investment in oil and gas fields، have not been provided in detail by the legislation. Third، it is not clear which authority has been authorized to outline such contracts requirements and whether it is the cabinet، economic council، ministry of oil or National Iranian Oil Company.