چکیده:
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه وضعیت اقتصادی اجتماعی با میزان فعالیت بدنی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز بود. این تحقیق توصیفی – همبستگی بوده و به روش میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی در سال تحصیلی 90 – 89 به تعداد 9175 بودند که 370 نفر به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته در سه بخش مشخصات فردی، وضعیت اقتصادی – اجتماعی و میزان فعالیت بدنی بود (71/0=α). برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن و رگرسیون چندگانه) در سطح معناداری 05/0 P≤ استفاده شد. یافته ها نشان داد از نظر وضعیت اقتصادی – اجتماعی 7/51 درصد دانشجویان در طبقه متوسط و تنها 4/1 درصد در طبقه بالا قرار دارند. میانگین فعالیت بدنی دختران 52/46 و پسران 12/68 دقیقه در هفته و مکان ورزش 80 درصد دانشجویان در خوابگاه بود. همبستگی ساده بین وضعیت اقتصادی – اجتماعی (277/0 = r، 001/0 = P)، میزان درآمد (245/0=r، 001/0=P)، طبقه اقتصادی (152/0=r، 028/0=P) و تحصیلات پدر (300/0=r، 001/0=p) با فعالیت بدنی دانشجویان رابطه مثبت معناداری نشان داد. تحلیل رگرسیون چندگانه میزان درآمد خانواده (001/0=p، 616/3=t) و سطح تحصیلات پدر (008/0=p، 70/2=t) را قوی ترین پیش بینی کننده فعالیت بدنی دانشجویان نشان داد. در مجموع باتوجه به اینکه بیشتر دانشجویان از طبقه متوسط و مکان ورزش آنان خوابگاه است، به نظر می رسد مسئولان دانشگاه باید از طریق توسعه تسهیلات و فضاهای ورزشی به ویژه در سطح خوابگاه ها به حفظ سلامت و شادابی این آینده سازان میهن اسلامی توجه ویژه کنند
The aim of this research was to study the relationship between socio – economic status and the rate of physical activity in students of Shahid Chamran University of Ahwaz. This research used a descriptive correlative approach which was performed by a field method. Statistical population included all undergraduate students in 89-90 school year (N=9175); 370 students were determined as the sample via stratified random sampling method. A researcher-made questionnaire in three parts (individual characteristic, socio-economic status and rate of physical activity) was used to collect data (α=0.71). For data analysis, descriptive and inferential statistics methods (Pearson and Spearman correlation coefficient, multivariate regression) were used (P≤0.05). Findings showed that with regard to socio-economic status, 51.7% of students were in middle class, and only 1.4% belonged to the high class. Mean physical activity in girls and boys was 46.52 and 68.12 minutes per week respectively. 80% of students had physical activity and sport in their dormitories. Also, there was a significant positive relationship between the socio-economic status (p=0.001, r=0.277), income (p=0.001, r=0.245), economic class (p=0.028, r=0.152) and father's educational level (p=0.001, r=0.300) with the rate of student's physical activity. Analysis of multivariate regression showed family income (p=0.001, t=3.616) and father’s education (p=0.008, t=2.70) as the strongest factors to predict the rate of physical activity respectively. Overall, as the majority of students were in middle class and their physical activity was performed in dormitories, it seems that university authorities must develop and extend facilities and sport clubs especially in dormitories to maintain health and freshness of students who are the future of our societies.
خلاصه ماشینی:
رابطة وضعیت اقتصادی – اجتماعی با میزان فعالیت بدنی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز ١.
همبستگی ساده بین وضعیت اقتصادی – اجتماعی (٠/٢٧٧ = r، ٠/٠٠١ = P)، میزان درآمد (٠٢٤٥=r، ٠٠٠١=P)، طبقة اقتصادی (٠١٥٢=r، ٠٠٢٨=P) و تحصیلات پدر (٠٣٠٠=r، ٠٠٠١=p) با فعالیت بدنی دانشجویان رابطة مثبت معناداری نشان داد.
نتایج تحقیق بتنی و کرستس ٤ (٢٠٠٨) بیانگر رابطة تحصیلات والدین و عدم رابطة وضعیت اقتصادی – اجتماعی با میزان فعالیت بدنی دانش آموزان مقاطع راهنمایی و دبیرستان است (١٦).
در ایران نیز تعداد محدودی از پژوهش ها حاکی از وجود رابطة بین وضعیت اقتصادی والدین و فعالیت های ورزشی فرزندان است ، به گونه ای که هرچه میزان درآمد خانواده کمتر باشد، فرزندان کمتر ورزش کرده یا ورزش های ارزان تری را انتخاب می کنند (١٣).
نتایج تحقیق جعفری (١٣٧٥) و آقاعلی نژاد (١٣٨٤) نشان داد وضعیت اقتصادی – اجتماعی و خرده مقیاس های آن مانند میزان درآمد، سطح تحصیلات و نوع مشاغل خانواده با توانایی های حرکتی دانش آموزان دورة ابتدایی رابطة معناداری ندارد (٤، ١).
آزمون فرضیه های تحقیق در مورد رابطة سادة بین وضعیت اقتصادی – اجتماعی با میزان فعالیت بدنی در جدول ٢ ارائه شده است .
یافته های تحقیق نشان داد بین میزان درآمد و طبقة اقتصادی خانوادة دانشجویان با میزان فعالیت بدنی رابطة مثبت معناداری وجود دارد.
یافته های تحقیق بین سطح تحصیلات والدین با میزان فعالیت بدنی دانشجویان رابطة مثبت معناداری را نشان داد.
یافته های تحقیق به طور کلی بین وضعیت اقتصادی – اجتماعی با میزان فعالیت بدنی دانشجویان رابطة مثبت و معناداری را نشان داد.