چکیده:
اقدامات صورت گرفته در زمینه امر به معروف و نهی از منکر در سه دهه اخیر بر این واقعیت تلخ، گواهی می دهد که این مطالبه شرعی و قانونی، هنوز جایگاه بایسته و درخور خود را در جمهوری اسلامی پیدا نکرده است. اجرایی شدن این اصل مهم، متوقف بر نهادمندکردن آن می باشد که در این رابطه، می توان دلایل فراوان فقهی را برشمرد. اصل هشتم قانون اساسی نیز، مبنای حقوقی تاسیس یک نهاد سیاستگذار در این زمینه به شمار می آید. تاسیس هر نهاد یا سازمانی در این رابطه، باید با ملاحظاتی چند صورت گیرد: جامعیت و شمول نسبت به هر سه محور مصرح در اصل هشتم، ارتباط مستقیم با رهبری، استقلال و عدم وابستگی به قوای سه گانه حکومت و داشتن ضمانت اجرای مناسب. این مقاله درصدد آن است تا با اثبات ضرورت تاسیس سازمانی به نام «سازمان امر به معروف و نهی از منکر» و بیان وظایف و اختیارات آن، بر این نکته تاکید ورزد که چنین نهادی باید دارای جایگاه قانونی و پایگاه مردمی شایسته در کشور بوده و ضمن عدم مداخله در ماموریت های سازمانها، نهادها و تشکل های دیگر، از شان سیاستگذاری، برنامه ریزی و هماهنگ کنندگی در حوزه امر به معروف و نهی از منکر برخوردار باشد. چنین تاسیسی در جمهوری اسلامی ایران، یکی از ضمانت اجراهای مهم اصل هشتم بوده و البته در کنار آن اقدامات قانونی مجلس خبرگان رهبری و قوای سه گانه مقننه، مجریه و قضائیه می توانند در اجرایی شدن اصل هشتم، نقش مهم خود را ایفا کنند.
خلاصه ماشینی:
سازمان میتواند برابر وظایف زیر اقدامات خود را سامان دهد: یک ـ تعیین سیاست ها و خط مشیهـای اساسـی در زمینـه رشـد و تقویـت باورهـا وگرایش های دینی، معنوی و فرهنگـی در جامعـه ، گسـترش روحیـۀ تعهـد و احسـاس مسؤولیت و نیز گسترش فرهنگ عفاف در کشور؛ دو ـ سیاستگذاری نسبت به شأن و منزلت زن و ارائه برنامه هـای کارآمـد بـه منظـور تحکیم بنیان خانواده و ارائه الگوی زن مسلمان ؛ سه ـ همکاری با مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگـی در ارتباط با تعیین سیاست های مندرج در بندهای یک و دو؛ چهار ـ آسیب شناسی و ریشه یابی علل ترک معروفها و وقـوع منکـرات در جامعـه و اشخاص حقیقی و حقوقی ؛ پنج ـ تعیین الگوهای رفتاری برای سطوح مختلف مقامـات کشـوری و لشـگری در ابعاد مختلف و پیشنهاد آن به مراجع ذیربط ؛ شش ـ برنامه ریزی برای مشارکت همه جانبـه و فراگیـر مـردم ، دسـتگاههای اداری و رسانه ها در ترویج امور خیر و معروف و پیشگیری از وقوع منکرات و ارائه راهکارهای اجرایی برای نهادینه کردن امر به معروف و نهی از منکر به خصوص در بعد مردم نسـبت به یکدیگر؛ هفت ـ نظارت بر حسن اجرای سیاست ها از سوی دولت ، مردم و تشـکل هـای غیـر دولتی و ارزیابی عملکرد همۀ نهادها و سازمانها در حوزه امر به معروف و نهی از منکـر و ارائه گزارش به مراجع قانونی ذیربط ؛ هشت ـ همکاری در بازتعریف شرح وظایف هر یک از نهادهـای قـانونی کشـور از منظر اصل هشتم ؛ نه ـ تعیین اولویت های مظاهر و مصادیق معـروف و منکـر در سـه حـوزه اعتقـادی، عبادی و اخلاق عمومی ؛ 9 ده ـ تعیین قلمروهای شرعی و قانونی امر به معروف و نهی از منکر؛ یازده ـ تدوین راهبردهای آموزشی برای سطوح مختلف جامعه و کمک به برنامـه هـای آموزشی دستگاههای ذیربط ؛ دوازده ـ پژوهش و تحقیق در زمینه امر به معروف و نهی از منکر و حمایـت از آثـار علمی، فرهنگی و هنری در حوزه امر به معروف و نهی از منکر؛ سیزده ـ شناسایی ظرفیت های مردمـی، مشـکلات اجرایـی و اقـدام نسـبت بـه رفـع خلأهای قانونی ؛ چهارده ـ کمک به تشکیل جمعیت هـا و تشـکل هـای مردمـی فعـال در حـوزه امـر به معروف و نهی از منکر؛ پانزده ـ حمایت همه جانبه از اقدامات قانونی آمران به معروف و ناهیان از منکر؛ / شانزده ـ ارائۀ گزارش سالانه به مقام معظم رهبری و قوای سه گانه .