چکیده:
یکی از بارزترین تحولات جمعیتی کشور از سال 1370 به بعد، بالا رفتن سن ازدواج و افزایش میزان تجرد بخصوص در بین دختران بوده است. این مسئله به بروز برخی تغییر و تحولات ساختاری به ویژه در حوزه فرهنگ و اجتماع منجر گشته و همین موضوع، تحلیل و تبیین ابعاد این مسئله را به یک ضرورت تبدیل کرده است. پژوهش حاضر می کوشد با روش تحلیلی و با تکیه بر آمار و اسناد و همچنین تحقیقات موجود، ضمن اشاره به برخی علل در بروز پدیده «مضیقه ازدواج» و تجرد دختران، برخی از مهم ترین عوارض و پیامدهای سوء این پدیده را گزارش کند. نتایج نشان می دهد که گرایش به استقلال اقتصادی، فشار برای ورود به دانشگاه و بازار کار، تضعیف پایبندی اخلاقی در روابط خانوادگی، گسترش روابط نامتعارف، گرایش به جرم و سوء مصرف مواد، بی هویتی و بروز اختلالات روانی را می توان ازجمله عواقب احتمالی تجرد دختران برشمرد. در پایان نیز به برخی پیشنهادها و راهکارها برای کاهش عوارض و پیامدهای نامطلوب اشاره شده است.
خلاصه ماشینی:
"مجرد ماندن یک میلیون دختر تا چند سال آینده، قطعا جزو یکی از مهم ترین چالش های فرهنگی ـ اجتماعی در سطح کلان کشوری خواهد بود که ممکن است پیامدها و آثار و عوارض بسیار مهمی را در حوزه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی به همراه داشته باشد.
برای مثال، در زمینه بحث حاضر، تصمیم به افزایش جمعیت و تغییر سیاست های جمعیتی در اوایل دهه 60، هم اینک یعنی بعد از سی سال، پدیده تجرد قطعی بیش از یک میلیون دختر را به همراه داشته است و همین پدیده نیز خود، ممکن است عامل و مسبب بسیاری دیگر از پدیده ها از جمله افزایش جرم و بزهکاری، رفتارهای غیراخلاقی، خشونت و خودکشی، بیماری های روانی و بسیاری دیگر از مسائل اجتماعی شده باشد.
در پایان، با الهام از ضرب المثل «گذشته کلید راه آینده است»، یادآوری می کنیم هم اینک که مسئله ازدیاد جمعیت در کشور مطرح است، باید سیاست گذاری های جمعیتی با دقت و تأمل بیشتری صورت بگیرد و کاملا مشخص شود که تأکید بر افزایش جمعیت بر مبنای چه واقعیتی استوار است و آثار و نتایج آن در 20 یا 30 سال آینده چه خواهد بود؛ چراکه اگر در اوایل دهه 60، سیاست گذاری جمعیتی با احتیاط، تأمل و ملاحظه بیشتری صورت می گرفت، هم اینک شاهد این گونه پدیده اجتماعی، یعنی تجرد قطعی بیش از یک میلیون دختر، نبودیم."