چکیده:
هدف این پژوهش بررسی و تجزیه و تحلیل محتوای کتابهای دین وزندگی دوره دبیرستان براساس میزان توجه به مولفه های وحدت اسلامی است. رویکرد این پژوهش، رویکرد ترکیبی کمی و کیفی و ابزار اندازه گیری، اسنادی (مراجعه به کتابهای بینش دینی دوره دبیرستان) و روش جمع آوری داده ها روش تحلیل محتوا است. یافته های به دست آمده در این پژوهش، حکایت از این دارند که مولفه های وحدت اسلامی در کتابهای دین و زندگی عبارتند از: اصول دین مشترک، فروع دین مشترک آداب و آیین های مشترک، اخلاق اسلامی و بالاخره تاریخ مشترک. در مجموع یافته ها نشان می دهند که تنها برخی مولفه های مربوط به وحدت اسلامی در کتابهای دین و زندگی دوره دبیرستان مطرح شده اند. پیشنهاد می شود که کتابهای درسی دوره متوسطه از جهت برخورداری از مولفه های وحدت اسلامی مورد تجدید نظر قرارگیرند وبخشهایی جهت آشنایی بیشتر متربیان شیعه با مذاهب دیگر به کتابهای درسی اضافه گردند.
The aim of this study is to investigate and analyze the content of the ‘Religion and Life’ secondary school textbook with regard to Islamic unity parameters. The approach in this study is mixed method approach and the measurement instrument is documentary (high school books for the course of religion and life) and the date collection is content analysis. The findings indicate that the Islamic unity parameters are as follows: common fundamentals of religion، common secondary principles of religion، common customs، Islamic morality، and common history. The research shows that only some of the Islamic unity parameters are discussed in these books. It is suggested that these books be reconsider for the inclusion of some of the parameters which would make Shiite students more familiar with other Islamic sects.
خلاصه ماشینی:
يافتههاي به دست آمده در اين پژوهش، حكايت از اين دارند كه مؤلفههاي وحدت اسلامي در كتابهاي دين و زندگی عبارتند از: اصول دين مشترك، فروع دين مشترک آداب و آيينهای مشترک، اخلاق اسلامي و بالاخره تاريخ مشترك.
واژههاي كليدي: وحدت اسلامی، كتابهاي دين و زندگی دوره دبيرستان، تحليل محتوا، جهان اسلام مقدمه در دورة معاصر و تحت شرايط جهانيشدن كه خواهناخواه پيامدهاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي گوناگوني به همراه دارد، كشورهاي اسلامي نيز با چالشها و تهديدهاي مختلفي مواجه شدهاند.
در نتيجه، مؤلفههاي وحدت اسلامي در پژوهش حاضر عبارتند از: اصول دين مشترك، فروع دين مشترك، کتاب آسمانی مشترک (قرآن) و سنت قولی و فعلی مشترک پیامبر (ص)، آداب و آيينهاي مشترك، اخلاق و بالاخره تاريخ مشترك.
از اينرو، سئوالهاي تحقيق حاضر عبارتند از: تا چه میزان در کتابهای دین و زندگی به مؤلفههای وحدت اسلامی، که در بخش مبانی نظری به آنها اشاره شد، پرداخته شده است؟ در این کتابها تا چه میزان به آیات قرآن و احادیث پیامبر (ص) به عنوان مؤلفههای مشترک استناد شده است؟ روش پژوهش رويكرد اين پژوهش نوعی رويكرد تركيبي كمي و كيفي است.
در اين پژوهش، واحد تحليل درس بوده است و مقولههاي تحليل نيز ارتباطات چهارگانه (ارتباط با خدا، ارتباط با خود، ارتباط با ديگران و ارتباط با طبيعت) و مؤلفههاي مشترك وحدت اسلامي شامل اصول دين يگانه، فروع دين مشترك، احكام عملي، اخلاق اسلامي و تاريخ اسلام مشترك بودهاند.