چکیده:
سواحل، مناطق ویژه ای هستند که با سه محیط اتمسفر، هیدروسفر و لیتوسفر زمین در تماس بوده و از مهم ترین پدیده های خطی سطح زمین هستند که از طبیعتی پویا برخوردار می باشند. مدیریت بهینه سواحل، و حفاظت از محیط زیست در جهت توسعه پایدار نیازمند استخراج خطوط ساحلی و تغییرات آن ها می باشد.این مقاله به ارزیابی علمی روشهای متداول تعیین تغییرات خطوط ساحلی با استفاده از تصاویر ماهواره ای می پردازد. در این مقاله روش جدیدی برای استخراج خطوط ساحلی ارائه و آزمایش شده است که معایب روش های متداول را ندارد. آلگوریتم پیشنهادی از ترکیب دو روش آستانه گذاری بر روی هیستو گرام تصویر و نسبت بین باندها تشکیل شده است. مکان موردمطالعه این تحقیق دریاچه ارومیه می باشد. این دریاچه بیستمین دریاچه بزرگ دنیا و دومین دریاچه به لحاظ شوری است. پایش خطوط ساحلی دریاچه در فاصله زمانی سال های 1989 تا 2001 و با استفاده از تصاویر سنجنده های TM و ETM+ صورت پذیرفت. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، مساحت در یاچه 1040 کیلو متر مربع در بازه زمانی مورد نظرکاهش یافته است. در این تحقیق، ارتباط تغییرات سطحی دریاچه با اطلاعات ارتفاعی ماهواره TOPEX/POSIDON موردبررسی قرار گرفت و تغییر ارتفاع سطح آب دریاچه در فاصله زمانی موردنظر سه متر برآورد شد. به منظور ارزیابی دقت حاصل از روش پیشنهادی، نتایج با مشاهدات میدانی مطابقت داده شد. دقت خطوط ساحلی استخراج شده برابر 3/1 پیکسل (هر پیکسل معادل 30 متر) بر آورد شد.
خلاصه ماشینی:
پایش خطوط ساحلی دریاچه ارومیه با استفاده از سنجش از دور علی اصغر آل شیخ ، استادیار گروه GIS دانشکده مهندسی نقشه برداری عباس علی محمدی، استادیار گروه GIS، دانشکده مهندسی نقشه برداری علی قربانعلی ، دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سنجش از دور چکیده سواحل ، مناطق ویژه ای هستند که با سه محیط اتمسفر، هیدروسفرو لیتوسفر زمین در تماس بوده و از مهم ترین پدیده های خطی سطح زمین هستند که از طبیعتی پویا برخوردارمی باشند.
همین ویژگی های آب سبب شده که تصاویر سنجنده هایی که هم باندهای مرئی و هم باندهای مادون قرمز انعکاسی زیادی دارند برای استخراج پایش خطوط ساحلی به طورگسترده مورداستفاده قرار گیرند.
سنجنده هـای TM و+ETM ماهواره های لندست از این جمله اند(٢٠٠٠ ,Moore) هدف این مقاله ارزیابی روش های متداول استخراج خطوط ساحلی، ارائه روش نیمه اتوماتیک نوین برای استخراج خطوط ساحلی از تصاویر اپتیکی، اعمال روش پیشنهادی برای پایش خطوط ساحلی دریاچه ارومیه در فاصله سال های ١٩٨٩ تا ٢٠٠١، محاسبه تغییرات ارتفاعی دریاچه و در نهایت آزمون نتایج می باشد.
علل استفاده از این تصاویر مختلف است که از آن جمله می توان به دارابودن شش باند در محدوده مرئی و مادون قرمز انعکاسی و نیز اندازه پیکسل سایز متری اشاره نمود که آن را جزو سنجنده های با قدرت تفکیک متوسط قرار داده است .
در این تحقیق خطوط ساحلی سال های ١٩٨٩ و١٩٩٨ و ٢٠٠١ دریاچه ارومیه استخراج ومشخص گردید که دربازه ٩ ساله ١٩٨٩تا ١٩٩٨ خط ساحلی تغییر عمده ای نداشته است .