چکیده:
سکونتگاههای روستایی نظامهایی با اجزا گوناگون محیطی- اکولوژیکی و اقتصادی بشمار می روند که تغییر در هریک از اجزای آنها موجب تغییر و تحول در سایر اجزا و نهایتا کل این نظام خواهد شد. برخی از این تحولات درون زا بوده و تحت تاثیر نیروهای درونی و محلی است اما بخشی متاثر از عوامل و رخدادهای بیرونی از جمله سیاستگذاری ها و یا اقدامات عمرانی در مقیاس محلی، ناحیه ای و ملی می باشد. منطقه ویژه اقتصادی عسلویه در استان بوشهر یکی از مناطقی است که در ظرف کمتر از 10 سال سرمایه گذاری صنعتی گسترده ای در آن انجام شده است. این سرمایه گذاری نه تنها فرایند صنعتی شدن و پیشرفت تکنولوژیکی در منطقه عسلویه (جنوب ایران) را تسریع بخشیده بلکه زمینه های تحولی را در عرصه های زیستی بویژه سکونتگاههای روستایی (از جمله روستای اخند) در ابعاد مختلف زیست محیطی، اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و کالبدی – فضایی فراهم آورده است. این تحولات، اگرچه بخشی شان مثبت بوده ولی بخشی دیگر تاثیرات نامطلوبی بر روستاها گذاشته است. نتایج بررسی نشان داده است که تغییر و تحول در چشم انداز سکونتگاههای روستایی امری اجتناب ناپذیر است ولی نکته حایز اهمیت این است که تغییر چشم انداز بدرستی و به صورت عقلایی صورت پذیرد. این امر نیازمند نظامی است که بتواند بدرستی تعیین کند چه تغییراتی با چه دامنه ای در چشم انداز سودمند و کارآمد و چه تغییراتی نامناسب و غیرکارآمد خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
نقش منطقه ی ویژه ی اقتصادی پارس جنوبی (عسلویه ) در تحول مکانی - فضایی سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی : روستای اخند (ناحیه کنگان ) دریافت مقاله :٨٩/٨/١ پذیرش مقاله : ٨٩/١١/٢٠ صفحات :١١٠-٩٧ 1 فرهاد عزیزپور: استادیار دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه تربیت معلم تهران Email:azizpourf@yahoo.
این سرمایه گذاری نه تنها فرایند صنعتی شدن و پیشرفت تکنولوژیکی در منطقه عسلویه (جنوب ایران ) را تسریع بخشیده بلکه زمینه های تحولی را در عرصه های زیستی بویژه سکونتگاه های روستایی (از جمله روستای اخند) در ابعاد مختلف زیست محیطی ، اجتماعی – فرهنگی ، اقتصادی و کالبدی – فضایی فراهم آورده است .
این سرمایه گذاری نه تنها فرایند صنعتی شدن و پیشرفت تکنولوژیکی در منطقه عسلویه (جنوب ایران ) را تسریع بخشیده بلکه زمینه های تحولی را در عرصه های زیستی بویژه سکونتگاه های روستایی در ابعاد مختلف زیست محیطی ، اجتماعی – فرهنگی ، اقتصادی و کالبدی – فضایی فراهم آورده است .
جدول (٤) میزان اثرپذیری شاخص های کالبدی – فضایی روستا از منطقه ویژه )به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجه گیری سکونتگاه های روستایی اگرچه متاثر از عوامل و نیروهای درونی (با توجه به سطح پیشرفت شان ) در حال تحول و دگرگونی در ابعاد ساختاری و کارکردی هستند ولی آنچه که بررسیها نشان داده این است که تاثیرگذاری عوامل و نیروهای بیرونی در ابعاد مزبور دوچندان می باشد.