چکیده:
در پژوهش حاضر، سعی بر تعیین میزان تطابق صورت مکتوب و ملفوظ نوشتار، از طریق بررسی تناظر نویسه- واج در زبان فارسی و مقایسه آن با زبان انگلیسی میباشد. برای نیل به این هدف، انواع روابط احتمالی ممکن میان واج و نویسه در شش گروه متمایز طبقهبندی و شمارهگذاری میشوند. سپس، دو کتاب داستان کوتاه فارسی و انگلیسی را برگزیده و 5000 واژه از هر کتاب مورد بررسی قرار گرفته و هر نویسه در تناظر با واج معادلش قرار داده شده و با مقایسه آنها، نوع رابطه نویسه و واج برای هر مورد تعیین میگردد. پس از تجزیه و تحلیل دقیق دادهها، بسامد و میزان فراوانی هر یک از روابط احتمالی در میان دادههای زبان فارسی معین شده و با نتایح حاصل از دادههای انگلیسی مقایسه میشوند تا مواردی که موجب عدم انطباق میان صورت مکتوب و ملفوظ نوشتار در زبان فارسی میشوند، مشخص شده و بسامد آنها با موارد مشابه در زبان انگلیسی مورد سنجش قرار گیرد. در نهایت مشخص گردید که نارساییهایی که برای نظام نوشتاری فارسی عنوان میشود، مختص این خط نیست و در نظام نوشتاری زبان انگلیسی هم موارد مشابهی وجود دارد و به طور کلی نبود رابطه یک به یک بین نویسه و واج در هر دو زبان مورد بررسی در میان واجهای واکهای به مراتب بیش از واجهای همخوانی مشاهده شد و در هر زبانی این عدم تطابق به نحوی خود را مینماید. همچنین، میزان انطباق کامل صورت مکتوب و ملفوظ نوشتار نیز در زبان فارسی حدود یک و نیم برابر بیش از زبان انگلیسی رخ داده بود
خلاصه ماشینی:
در نهایت مشخص گردید که نارساییهایی که برای نظام نوشتاری فارسی عنوان میشود، مختص این خط نیست و در نظام نوشتاری زبان انگلیسی هم موارد مشابهی وجود دارد و به طور کلی نبود رابطۀ یک به یک بین نویسه و واج در هر دو زبان مورد بررسی در میان واج های واکه ای به مراتب بیش از واج های همخوانی مشاهده شد و در هر زبانی این عدم تطابق به نحوی خود را مینماید.
بدین منظور، در پی آنیم تا عوامل بر هم زننده انطباق بین صورت ملفوظ و مکتوب نوشتار در زبان فارسی و انگلیسی را معین کرده و میزان هر یک از این موارد در این دو زبان با هم مورد سنجش واقع شوند و از این رهگذر، درصد مواردی که انطباق کامل میان نویسه و واج وجود دارد، در نظام های نوشتاری فارسی و انگلیسی نسبت به یکدیگر تعیین گردد.
با توجه به این که مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران ایرانی بر روی نظام نوشتاری زبان فارسی تنها از لحاظ نظری بوده و هیچ کدام از آن ها بر پایه داده و اطلاعات آماری صورت نگرفته است ، به نظر میرسد انجام تحقیقی دقیق مبتنی بر تعداد قابل ملاحظه ای از داده ها در جهت تعیین میزان تناظر نویسه - واج از اهمیت بسزایی برخوردار باشد.
بررسی میزان انطباق صورت مکتوب و ملفوظ نوشتار در داده های زبان فارسی در این بخش ، ابتدا با مقایسه هر نویسه و واج متناظرش که در ردیف پایین آن درج شــده است ، نوع رابطۀ آن ها و در نتیجه شمارة احتــمال در نظر گرفته شده تعیین میگردد.