چکیده:
ﺷﮫﺮ ﻣﻼﯾﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﺷﮫﺮھﺎی ﻣﺘﻮﺳـﻂ اﻧـﺪام در اﺳـﺘﺎن ھﻤـﺪان ﻣﺘـﺎﺛﺮ از ﻋﻮاﻣـﻞﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ دﻟﯿـﻞ ﮔﺴـﺘﺮش در اﺑﻌـﺎد اﻓﻘـﯽ و ﻋﻤـﻮدی، ﭘـﺬﯾﺮش ﺟﻤﻌﯿـﺖﺑﯿﺸﺘﺮ، ﻧﻮﺳﺎزی ﻣﺤﻼت، ﮔﺴﺘﺮش ﺣﻮﻣﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ و ... دﭼﺎر ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻت ﺑﺴﯿﺎری، ﺑﺎﻻﺧﺺ درزﻣﯿﻨﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻋﻮاﻣﻞ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ و ﺳﯿﺎﺳﺖ ھﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺪﯾﺮان ﻃﯽدودھﻪ ی ٥٨و ٥٦٣١ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻧﻘﺶ را در ﺑﺮوز اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات داﺷﺘﻪ و ﺑـﻪ ﺳـﻤﺘﯽ ﺣﺮﮐـﺖ ﻧﻤـﻮدهاﺳﺖ ﮐﻪ اراﺿﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه ی ﺷﮫﺮ، روﻧﺪ ﮐﺎھﺸـﯽ و اراﺿـﯽ ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه ی ﺷـﮫﺮ روﻧـﺪاﻓﺰاﯾﺸﯽ ﻃﯽ ﮐﺮده و در ﻧﮫﺎﯾﺖ ﻣﻮﺟﺒﺎت ﮔﺴـﺘﺮش ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ ﺷـﮫﺮ را ﻓـﺮاھﻢ آورده اﺳـﺖ.در اﯾـﻦﺗﺤﻘﯿﻖ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﮐـﺎرﺑﺮی اراﺿـﯽ ﺷـﮫﺮ ﻃـﯽ دو دھـﻪ ی ﻣـﺬﮐﻮر وﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺟﺰﺋﯽ ھﺮ ﯾﮏ از ﮐﺎرﺑﺮی ھﺎ ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ھﻢ ﻣﯿﺰان ﺳﮫﻢ ھﺮ ﮐﺪام در ﺗﻮﺳﻌﻪ ی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺷﮫﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد.
خلاصه ماشینی:
" ﭘﻮرﻣﺤﻤﺪی و دﯾﮕﺮان)٧٨٣١( در ﻗﺴـﻤﺘﯽ از ﻣﻘﺎﻟـﻪ ی ﺧـﻮد ﺑـﺎ ﻋﻨـﻮان ارزﯾـﺎﺑﯽ ﮔﺴـﺘﺮش ﻓﻀﺎﯾﯽ–ﮐﺎﻟﺒﺪی ﺷﮫﺮ زﻧﺠﺎن ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮی زﻣـﯿﻦ ﻃـﯽ دوره ٤٨٣١-٥٥٣١)5002-5791( ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل رﮔﺮﺳﯿﻮن ﻣﻨﻄﻘـﯽ ﺑـﻪ ﺑﺮرﺳـﯽ ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﮐـﺎرﺑﺮی اراﺿـﯽ و ﺗـﺎﺛﯿﺮ آن در ﻣﯿـﺰان ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻀﺎﯾﯽ- ﮐﺎﻟﺒـﺪی ﺷـﮫﺮ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ اﺳـﺖ و ﺳـﻌﯽ در اﯾﺠـﺎد راﺑﻄـﻪ ی ﻣﻌﻨـﯽ داری ﺑـﯿﻦ ﻣﮫﺎﺟﺮت، ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ دﯾﻢ، ﺑﺎﯾﺮ، زراﻋﯽ و ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺷﮫﺮ زﻧﺠﺎن ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺎرﺑﺮیھـﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ی ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻀﺎﯾﯽ- ﮐﺎﻟﺒﺪی ﺷﮫﺮ دارد.
ﻇﺎھﺮی)٧٨٣١( در ﻣﻘﺎﻟﻪ ی ﺧﻮد ﺑﺎ ﻋﻨـﻮان ﻧﻘـﺶ روﻧـﺪ ﮔﺴـﺘﺮش ﮐﺎﻟﺒـﺪی ﺷـﮫﺮ ﺗﺒﺮﯾـﺰ در اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺣﻮﻣـﻪ ی ﺷـﮫﺮ و روﺳـﺘﺎھﺎی ﺣـﻮزه ی ﻧﻔـﻮذ، ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ی ﻣـﻮردی، روﺳﺘﺎھﺎی اﻟﻮار ﺳﻔﻠﯽ، ﺑﺎغ ﻣﻌﺮوف، ﺷﺎد آﺑﺎد ﻣﺸﺎﯾﺦ و ﮐﻨﺪرود ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﺑﮫﺮه ﮔﯿﺮی از داده ھﺎ و ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﺎھﻮاره ای ﺑـﻪ ﺑﺮرﺳـﯽ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ی ﮐـﻼن ﺷـﮫﺮ ﺗﺒﺮﯾـﺰ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﯾﺪﮔﺎهھﺎی اﻗﺘﺼﺎدی از ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزی ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ و ﺧـﺪﻣﺎت ﻣﻨﺒﻌـﺚ از ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺷﮫﺮ و روﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ای ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ در ﺷﮑﻞ ﮔﯿـﺮی ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﮐـﺎرﺑﺮی اﺳﺖ.
)ﻣﮫﻨﺪﺳـﯿﻦ ﻣﺸـﺎور ﻣﻌﻤـﺎری وﺷﮫﺮﺳﺎزی زﯾﺴﺘﺎ، ٤٨٣١، ص٢٤( 66 ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ آﻣﺎﯾﺶ، ﺷﻤﺎره 6 ﺟﺪول ٢- ﻣﯿﺰان ﺳﮫﻢ ھﺮﯾﮏ از ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ اراﺿﯽ ﺷﮫﺮ ﻣﻼﯾﺮ درﺻﺪ ﺳﻄﺢ اﺷﻐﺎل) ھﮑﺘﺎر( دوره) ﺳﺎل( ٥٦/٢ ٨/٧٥ ﺗﺎ ٠٢٣١ ٩٤/٥ ٨٧/٩١١ ٥٣-٠٢٣١ ٤٠/٠١ ٨٨/٨١٢ ٥٥-٥٣٣١ ٩٢ ٦٩/٢٣٦ ٥٦-٥٥٣١ ٦٧/٢٥ ٨٠/٠٥١١ ٥٨-٥٦٣١ ٠٠١ ٥/٩٧١٢ ﺟﻤﻊ ﻣﺎﺧﺬ: ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﮕﺎرﻧﺪﮔﺎن ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻃﺮح ﺟﺎﻣﻊ ﺷﮫﺮ ﻣﻼﯾﺮ ٤٨٣١ ﻧﻤﻮدار ﺷﻤﺎره ی٢- ﻧﻤﻮدار رﺷﺪ اراﺿﯽ ﺗﺤﺖ اﺷﻐﺎل ﺷﮫﺮ ﻣﻼﯾﺮ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ آﻣﺎﯾﺶ، ﺷﻤﺎره 6 76 1 ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺳﮫﻢ ھﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ دوران ھﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دھﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺳﺎل ھﺎی ٥٨- ٥٦٣١ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﺗﻐﯿﯿﺮات از ﻟﺤﺎظ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ﺷﮫﺮ از ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺘﻘﺎرن ﺧﻮد ﺧﺎرج ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ."