چکیده:
تحلیل گفتمان انتقادی مفاهیمی همچون قدرت و ایدئولوژی را در تحلیل وارد می کند و با به کارگیری ساختارهای گفتمانمدار، بین ایدئولوژی و نحوة بیان آن ارتباط برقرار می کند. مسئلة اصلی این تحقیق یافتن شیوههای متفاوت بازنمایی کارگزاران اجتماعی مختلف در روایت «میان دیروز و فردا» اثر ابراهیم گلستان (١٣٨٤) است . هدف این پژوهش کشف رابطة بین دیدگاههای فکری-اجتماعی (ایدئولوژیک) با ساختارهای گفتمانمدار در روایت مذکور است ؛ بنابراین سعی کردهایم با تحلیل کیفی گفتمان و به کارگیری مولفه های جامعه شناختی - معنایی ارائه شده توسط ون لیوون (١٩٩٦) و انطباق آنها با برش داستانی موردنظر، بین پیام نهفته در متن که بر پایة ایدئولوژی خاصی سامان یافته است و نحوة بیان آن ارتباط برقرار کنیم و توجیه لازم برای شکل گیری پیام نهفته در متن را ارائه دهیم . حاصل پژوهش نشان می دهد مولف به منظور تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطب و شرایط سیاسی - اجتماعی پیرامون متن و دیدگاههای فکری- اجتماعی وی کارگزاران اجتماعی مختلف را به شیوههای متفاوتی بازنمایی کرده است .
خلاصه ماشینی:
هدف این پژوهش کشف رابطة بین دیدگاههای فکری-اجتماعی (ایدئولوژیک) با ساختارهای گفتمانمدار در روایت مذکور است ؛ بنابراین سعی کردهایم با تحلیل کیفی گفتمان و به کارگیری مؤلفه های جامعه شناختی - معنایی ارائه شده توسط ون لیوون (١٩٩٦) و انطباق آنها با برش داستانی موردنظر، بین پیام نهفته در متن که بر پایة ایدئولوژی خاصی سامان یافته است و نحوة بیان آن ارتباط برقرار کنیم و توجیه لازم برای شکل گیری پیام نهفته در متن را ارائه دهیم .
مقدمه در این نوشتار سعی داریم با توجه به زمینة سیاسی و اجتماعی پیرامون روایت ، به تحلیل متن از منظر تحلیل گفتمان انتقادی بپردازیم و شیوههای متفاوت بازنمایی کارگزاران اجتماعی مختلف را با توجه به بافت کلان متن مورد بررسی قرار دهیم ؛ بر این اساس ارتباط میان ساختارهای گفتمانمدار و ایدئولوژی نهفته در متن ، در روایت «میان دیروز و فردا» از مجموعة آذر، ماه آخر پاییز اثر ابراهیم گلستان (١٣٨٤) را بر مبنای تحلیل مؤلفه های جامعه شناختی - معنایی ارائه شده توسط ون لیوون ١(١٩٩٦)، به شیوهای توصیفی – تحلیلی بررسی می کنیم .
خالق این اثر، ایدئولوژی را (چه به صورت پنهان و چه آشکار) چگونه در نظر می گیرد؟ طبق فرضیة این نوشتار، زمینة اجتماعی و سیاسی موجود در عصر تولید متن ، بر شیوة روایت پردازی تأثیرگذار بوده است و انتظار می رود شگردهای بازنمایی کارگزاران با یکدیگر متفاوت باشد و وجود ساخت های ایدئولوژیک از سوی خالق اثر، ذهن مخاطب را درگیر کارکرد خاصی از ایدئولوژی کند.