چکیده:
پیچیده شدن جوامع انسانی آثار متعددی درپی داشته است که از آن جمله میتوان به افزایش احتمال وقوع بحران های مختلف اشاره کرد. همین امر موجب شده است پرسش از الگوی مطلوب مدیریت بحران به دغدغه ای جدی برای تمام نظام های سیاسی تبدیل شود. بر این اساس ، پژوهش در باب نقش عوامل مختلف در بحران ، موضوعیت مییابد و به طور مسلم «رسانه » یکی از مهم ترین این عوامل است . در این مقاله ، نویسنده با عطف توجه به ماهیت رسانه های نوین که امکان انحصار آنها را در شان ابزاری متعارف منتفی میسازد، به بررسی جایگاه «رسانه » در مقام مدیریت بحران پرداخته است . برای این منظور، نظریه ای سه وجهی و جامع مبتنی بر «رسانه ـ بحران ـ سرمایه اجتماعی» طراحی و عرضه و بر مبنای آن الگویی عملیاتی طراحی شده است که سیر تکوین ، تحول و فعالیت بحران را شامل میشود. در پایان نیز شش گزاره راهبردی که بایسته های فعالیت رسانه ای را در مقام مدیریت بحران ها دربر میگیرد، ارائه شده است .
خلاصه ماشینی:
به این ترتیب فرضیه ای هم که مؤلف به دنبال آزمون آن است ، عبارت است از: رسانه در فضای مجازی از طریق ایجاد تعادل بین انتظارات ارزشی و توانمندیهای جامعه ؛ تصویرسازی مناسب از سازمان قدرت و سرانجام جلب اعتماد و مشارکت مردمی، در جلوگیری از بروز بحران یا مهار آن ایفای نقش میکند.
به منظور تبیین فرضیه یادشده ، نگارنده با استفاده از نظریه های محرومیت نسبی، واقعیت مجازی و سرمایه اجتماعی، نظریه ای ترکیبی را بنیاد مینهد که مبنای شناخت ، تحلیل و تجویز در حوزه مدیریت رسانه ای بحران است .
نظریه «محرومیت نسبی» با توجه به ویژگیهایی که برشمرده شد، از قابلیت بالایی برای توصیف فضای واقعی برخوردار است ؛ به همین دلیل ، بسیاری از تحلیلگران حوزه «بحران شناسی» در سال های اخیر به این نظریه و کاربرد آن در شناخت وضعیت موجود، روی آورده اند (افتخاری، ١٣٧٩ و ١٣٨٠).
به این ترتیب مشخص میشود که احتمال وقوع بحران در جامعه ، در ارتباط مستقیم با میزان سرمایه اجتماعی نظام سیاسی است .
objectivity آنچه در گستره مقاله حاضر مورد توجه قرار گرفته است ، نقش «واقعیت های مجازی» در تولید بحران در جوامع مختلف است که ازجمله حوزه های مهم برای فعالیت رسانه ـ به صورت سلبی و ایجابیـ به شمار میرود.
بنابراین در ارتباط با «قدرت سیاسی » چند وظیفه مشخص دارد که انجام آنها میتواند از بروز یا توسعه بحران درون جامعه جلوگیری کند: گزاره سوم : رسانه با نقد سازنده عملکرد قدرت رسمی، باید به فعال سازی ظرفیت های بالقوه حاکمیت کمک کند.