چکیده:
فجایع طبیعی و بحران های اجتماعی بدون اطلاع قبلی حادث میشوند و نظم جاری جامعه را برهم میزنند؛ فقدان اطلاعات کافی، یکی از مهم ترین عوامل تشدیدکننده وضعیت بحرانی است و از این رو نقش اطلاع رسانی در مدیریت بحران ، نقشی راهبردی در دوره های پیش از وقوع ، وقوع و پس از وقوع بحران است . برای رویارویی با بحران دو رویکرد قابل اتخاذ است ، رویارویی برنامه ریزی شده (تلاش برای پیش بینی و کنترل پیش از وقوع حادثه بحرانی) و برخورد، پس از غافلگیری . در مقاله حاضر، بر استفاده از نظام برنامه ریزی سلولی چندلایه برای رویارویی با بحران که اثربخشی آن به شدت در گرو حمایت رسانه ملی است ، تاکید شده است . رسانه ملی به سه صورت میتواند به این فراگرد کمک کند: ایفای نقش به مثابه بانک اطلاعاتی و ذخیره دانش مدیریت بحران ؛ تدوین برنامه ای برای همراهی با مدیریت بحران از طریق بازیابی و ارائه به موقع اطلاعات و تدوین برنامه های گوناگون به منظور هدایت مناسب کمک های مردمی به سوی مناطق بحران زده ، برحسب نوع و شدت وضعیت بحرانی .
خلاصه ماشینی:
کاربرد نظام برنامه ریزی سلولی چندلایه در رسانه ملی برای مدیریت بحران در نظام های اجتماعی * دکتر علیاصغر پورعزت ** دکتر آرین قلیپور چکیده فجایع طبیعی و بحران های اجتماعی بدون اطلاع قبلی حادث میشوند و نظم جاری جامعه را برهم میزنند؛ فقدان اطلاعات کافی، یکی از مهم ترین عوامل تشدیدکننده وضعیت بحرانی است و از این رو نقش اطلاع رسانی در مدیریت بحران ، نقشی راهبردی در دوره های پیش از وقوع ، وقوع و پس از وقوع بحران است .
باید توجه داشت که ایفای این نقش در زمان بحران با اکتفا به فناوریهای متداول و عادی ممکن نیست و شاید بتوان گفت مجهزترین خرده نظام اجتماعی برای عهده داری چنین مسئولیتی (مدیریت جریان اطلاعات برای تصمیم گیری سریع ) رسانه ملی است ؛ زیرا در شرایطی که سخت افزارهای پشتیبان ارتباطات محلی از کار میافتند، رسانه ملی در وهله نخست و رسانه های جمعی فرامحلی، فراملی و حتی فرامنطقه ای در وهله بعد، از قدرت فوق العاده اثربخشی برای هدایت جریان اطلاعات و زمینه سازی اخذ تصمیم سریع و به موقع در متن بحران ، برخوردار میشوند.
بنابراین ، باید به گونه ای عمل کرد که بیشترین بهره وری از کمترین منابع حاصل آید؛ مدیریت بحران طی مراحل کلی زیر انجام میشود: ـ شناخت و ارزیابی بحران (شناسایی مسئله ) ـ شناسایی راه حل های مقابله با بحران ـ انتخاب و اجرای راه حل مناسب ـ ارزیابی پیامدهای نهایی اجرای راه حل با توجه به دشواری وضعیت بحرانی و درهم تنیدگی وضعیت ، احتمالا فرصتی برای طی مراحل یادشده وجود ندارد و مدیر بحران مجبور است همزمان هر چهار مرحله فوق را مدنظر قرار دهد.