چکیده:
یکی از مهم ترین ابعاد هر بحـران، تاثیرهـای روانـی آن بـر افـراد بحـرانزده اسـت . بررسی ها نشان می دهد مـردم در هنگـام بحـران، احـساسات متفـاوتی ماننـد تـرس، اضطراب، هراس، نومیدی، از دست دادن تمرکز و کنترل و ... را تجربه می کننـد. ایـن مسائل موجب می شود افراد درگیر بحران، با مسائل و مشکلات مختلفی مواجه شـوند که نادیده گرفتن آنها، موجب گسترش ابعاد بحران و ناکارآمدی اقدامات انجـامشـده برای مدیریت و کنترل آن را درپی خواهد داشت . مقاله حاضر ضمن واکاوی عوارض روانشناختی بحرانها، به تبیـین نقـش رسـانه در کاهش این نوع عوارض پرداخته است . همچنین در این مقاله محورهایی مانند اصول و مبانی ارتباطات بحران، ویژگی های مهم پیام اثربخش در شرایط بحرانی ، عوامل مـوثر بر افزایش اعتماد مردم بحرانزده نسبت به پیامهای رسانه ای و ... مورد بررسـی قـرار گرفته است .
خلاصه ماشینی:
اگرچه در سطح اجتمـاعی ، کنترل بحران، حذف عوامل بحرانزا و بازگشت اوضاع به شرایط عادی، مهم ترین هدف راهبران مدیریت بحـران بـه شـمار مـی رود، در سـطح فـردی، مهـم تـرین هـدف افـراد بحرانزده، بازیابی آرامش روانی است .
Department of Health and Human Services جدول ١ـ الگوی مدیریت اطلاعات در رسانه ها در شرایط بحرانی راهکار عملکرد نادرست عملکرد درست صداقت و راستگویی ـ ارائه اطلاعات صـحیح ، دقیق و سریع و صـداقت در ارائه اخبار برای جلـب اعتماد مردم ـ ارائه اطلاعات مخـدوش و طرفـداری از نهادها یا مؤسساتی که احتمالا در ایجاد یا تشدید بحران مؤثر بوده یا در ارائه خدمات کفایت لازم را نداشته اند.
با این حال، اصل کلی که همواره باید مـورد توجـه رسـانه هـا و دیگـر عوامـل درگیر در مدیریت بحران قرار گیرد این است که در تمـامی اطلاعـات و پیـامهـایی کـه برای افراد بحرانزده ارسال می شود، باید اثرات روانی ـ اجتماعی آنها را مورد توجه قرار داد.
در ادامه نیازهای روانی ـ اجتماعی افـراد درگیـر بحران در سه مرحله حاد، گذار و تثبیت بحران با نگاهی بـه نقـش رسـانه هـای گروهـی در تأمین این نیازها و حمایت عاطفی از افراد بحرانزده بررسی شده است .
الف ) نیازهای روانی ـ اجتماعی در مرحله وضعیت حاد بحران التهاب، آشفتگی و بلاتکلیفی ، مهم ترین ویژگی مرحله آغاز بحران اسـت در ایـن مرحلـه ، پذیرش شرایط پیش آمده برای افراد دشوار است .
یکی از مهم ترین نیازهای روانی ـ اجتماعی افراد در این مرحله ، احساس اطمینـان از کارآمدی و اثربخشی تدابیر راهبران مدیریت بحران برای جلوگیری از بازگشت جامعـه به شرایط بحرانی و تضمین بهرهگیری از تجـارب و عبـرتهـای بحـران جـاری بـرای پیشگیری از بحرانهای آینده است .