چکیده:
امروزه در جامعه ما، اهمیت مناظره در رسانه ملی و نیز اجتماعی بودن کسب معرفت موجب شده است که برای تاثیر مناسب این روش بر مخاطب ، به یافتن قواعد خاص مناظره و استدلال پرداخته شود. قواعدی که به فرهنگ اجتماعی و به موقعیت و شرایط شناختی انسانها ارتباط پیدا می کند؛ این قواعد، بهترین روش برای رسیدن به باور صادق و موجـه ، در برابـر اسـتدلالهـا و باورهـای نادرست هستند. رعایت این قواعد موجب اعتماد مخاطب به رادیو و تلویزیون می شـود و امکـان کنترل افکار اجتماعی را فراهم می کند. مناظره، ضمن آنکه ساختار تصویری و فنی نمادینی را برای اجرا طلب می کند، از محتوا و منطق درونی خاص خود نیز برخوردار اسـت . تلویزیـون بـه دلیـل حساسیت های مخاطب و پیام، نیازمند کشف و رعایت این اصول و قواعد اسـت . مقالـه حاضـر، قصد دارد استلزامات و مفروضات مناظره را در رادیو و تلویزیون بررسی کنـد و در چهـارچوب نظریه معرفت شناسی اجتماعی ، قواعد مهم و تاثیرگذار و اصول حاکم بر مناظره و اسـتدلال را در رادیو و تلویزیون برای اعتمادسازی متقابل میان نظام سیاسی ، فرهنگی و شهروندان تبیین می کند.
خلاصه ماشینی:
∗ استلزامات و مفروضات شناختی ــ اجتماعی مناظره و استدلال در رادیو و تلویزیون * دکتر سید حسین اطهری چکیده امروزه در جامعه ما، اهمیت مناظره در رسانه ملی و نیز اجتماعی بودن کسب معرفت موجب شده است که برای تأثیر مناسب این روش بر مخاطب ، به یافتن قواعد خاص مناظره و استدلال پرداخته شود.
بـه همـین دلیـل ، ایـن پرسـش بنیادی مطرح شده است که مناظره و استدلال مطلوب چه ویژگـی هـایی دارد و اصـول، قواعد و معیارهای حاکم بر آن در رادیو و تلویزیون چیست ؟ این مقالـه در چهـارچوب نظریه معرفت شناسی اجتماعی ، این قواعد مهم و تأثیرگذار و همچنین اصول حـاکم بـر مناظره و استدلال در رادیو و تلویزیون را برای اعتمادسازی متقابل میـان نظـام سیاسـی ، فرهنگی و شهروندان بیان می کند.
مسئله ای بنیادی که نیـاز بـه تحقیـق جدی دارد این است که معیارهای مناسب برای اجرای منـاظره در رسـانه هـای گروهـی کدامند؟ زیرا چنان که گفته شد، هدف مناظرهها ایجاد باور صادق اسـت و از آنجـا کـه رسانه ها بر وضعیت آگاهی و ناآگاهی جامعه تأثیر مـی گذارنـد، موضـوع مناسـبی بـرای تحقق و عینیت بخشی به معرفت و شناخت اجتماعی هـستند.
دلیل اینکه بسیاری از مناظرهها نمی توانند مفید باشند، این است کـه بـا ثابـت بـودن تمام عوامل دیگر، کیفیت ارائه بحث از سوی سخنران برای حاضران به گونـه ای نیـست که آمادگی آن را داشته باشند.