چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی میزان ، نحوه و انگیزه های کودکان در استفاده از رسانه های سنتی (سـینما و تئاتر، رسانه های نوشتاری و ...) و رسانه های جدید (رادیو، تلویزیـون ، مـاهواره ، اینترنـت و ...) و تعیین اثرات متغیرهای سن و جنس کودکان ، میزان تحصیلات ، شـغل و میـزان همراهـی والـدین در استفاده کودکان از این رسانه ها و همچنین تعیین رابطه بین رسانه های سنتی و جدید انجام گرفته و با بهره گیری از دو نظریه استفاده و رضامندی و جامعه پذیری رسانه ، به تبیین موضوع مورد بررسی پرداخته است . این پژوهش ، به شیوه پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه در بین تعداد ٤٠٠ نفر از کودکان ٥ تا١٠ ساله در مرکز استان کردستان ، در تابستان ١٣٩٠، انجام گرفته است . بر اسـاس یافته های پژوهش ، تلویزیون پرمخاطب ترین رسانه نزد کودکـان اسـت و تماشـای آن مهـم تـرین فعالیت کودکان در زمان اوقات فراغت میباشد. چنان که بیش از نیمی از کودکان تمام روزهـای هفته تلویزیون تماشا میکنند. میزان تحصیلات والدین با میزان استفاده از رسانه های جدید رابطـه مستقیم دارد؛ همچنین با افزایش میزان همراهی پدر با فرزندان در تماشای برنامه هـای تلویزیـون ، میزان تماشای برنامه های تلویزیونی در کودکان بیشتر میشود.
خلاصه ماشینی:
از آنجـا کـه تلویزیون ، فراگیرترین رسانه در جامعه است ، میتواند در شکل دهـی بـه الگـوی مصـرف رسانه ای کودکان (رسانه های سنتی و جدیـد)، از بعـد شـکل (میـزان و نحـوه اسـتفاده ) و محتوا تأثیر زیادی داشته باشد؛ یعنـی تلویزیـون بـا داشـتن ظرفیـت هـای فنـی، هنـری و 1.
برای مثال ، بازیهای رایانه ای به عنـوان یـک پدیـده اجتمـاعی در کنـار سـایر رسانه های صوتی و تصویری در دنیـای امـروز عمـده تـرین مخاطبـان خـود را از میـان کودکان و نوجوانان انتخاب میکند و ضمن اینکه بخش قابل توجهی از اوقـات فراغـت این قشر را به خود اختصاص داده است ، به نظر میرسد حتی اوقاتی را که آنان باید بـه انجام تکالیف درسی یا حضور در جمع خانواده اختصاص دهند نیز پوشـش داده اسـت (شاوردی و شاوردی، ١٣٨٨، ص ٤٨).
در پژوهش دیگری که در شهر سنندج در بـین نوجوانـان ١١ تـا ١٧ سـاله انجـام گرفتـه است ، همین تنوع در استفاده از رسانه ها دیده میشود؛ با ایـن تفـاوت کـه نوجوانـان در مقایسه با کودکان گرایش بیشتری به خواندن مطالب غیـردرسـی، گـوش دادن بـه رادیـو، استفاده از اینترنت و رفتن به سینما دارند و از سوی دیگـر نوجوانـان نسـبت بـه کودکـان گرایش کمتری به دیدن فیلم های ویدئویی داشته اند (مرکز تحقیقات صداوسیما، ١٣٩٠ ب ).
یافته های پـژوهش بیـانگر آن اسـت کـه همراهـی والـدین بـا کودکـان در تماشـای برنامه های تلویزیون ، با میزان استفاده کودکان از ماهواره رابطه معنـاداری دارد، ولـی بـر استفاده از سایر رسانه ها بیتأثیر است .