چکیده:
هلال شیعی مفهومی است که در سالهای اخیر اعراب حوزة خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی و غربیها مرتب آن را تکرار میکنند و به تازگی برخی شیعیان و ایرانیان نیز، این مفهوم را به کار میبرند. ظهور یک مفهوم نو در منطقة خاورمیانه و مفهومسازی دربارة تشیع که در سرنوشت شیعیان و ایران که بزرگترین کشور شیعی تاثیرگذار محسوب میشود، هر پژوهشگری را به تفکر وامیدارد؛ از این رو، تامل دربارة چیستی هلال شیعی و عوامل پیدایی آن و تاثیرش بر جایگاه جمهوری اسلامی ایران و شیعیان منطقه جزء ضرورتهای تحقیق در موضوع هلال شیعی است. بنابراین، نگارندگان در مقالة حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال اساسیاند که: انرژی با تاکید بر نفت، چه نقش ژئوپلیتیکی در پیدایی هلال شیعی دارد؟ (سوال) نیاز امریکا برای مشروعیتبخشی به حضورش در منطقه و کنترل منابع نفتی سبب مفهومسازی و پیدایی هلال شیعی شده است. (فرضیه) این مقاله در دستیابی به جایگاه انرژی در مفهومسازی هلال شیعه است. (هدف) پاسخ به سوال و نیل به هدف مقاله، با جمعآوری دادهها از طریق کتابخانهای، اسنادی و به شیوة تحلیلی- تبیینی میسر است (روش) که حاصل آن، دسترسی به نتایجی چون: کشف موقعیتی جدید برای شیعه، استعماری بودن مفهوم هلال شیعی و هویداسازی نقش نفت در خلق یک مفهوم ژئوپلتیکی است. (یافته)
The Shia Crescent is a concept which is frequently repeated by Persian Gulf countries, especially Saudi Arabia, and Western countries in recent years and some Shiites and Iranians are also using it these days. The emergence of a new concept in the Middle East and conceptualization about Shiism which has an impact on the future of Shiites and Iran as the largest Shia country makes every researcher to think. Therefore, thinking about the nature of the Shia Crescent, the causes of its emergence and its impact on the position of the Islamic Republic of Iran and Shiites in the region is one of the necessities of conducting research on the issue of the Shia Crescent. So, the authors of the present article sought to answer this fundamental question: What is the geopolitical role of energy, with emphasis on oil, on the emergence of the Shia Crescent? (Question) America’s need to make his presence in the region legitimate and control oil resources has been the cause of the conceptualization and emergence of the Shia Crescent. (Hypothesis) The present article tries to achieve the position of energy in conceptualization of the Shia Crescent. (Objective) Answering the question and achieving the objective of the article is possible by collecting data using library and documentary research and analytic-explanatory method (Methodology) which leads to achieving such results as discovering a new position for Shia, colonial nature of the concept of the Shia Crescent and revealing the role of oil in creating a geopolitical concept. (Finding)
خلاصه ماشینی:
"جدول شمارة (3) میزان ذخائر اثباتشدة جهانی نفت در مناطق مختلف (سال 2008) هزار میلیون تن هزار میلیون بشکه مجموع کلی نسبت تولید بر مصرف امریکای شمالی 8/33 2/220 %2/13 7/38 امریکای مرکزی و جنوبی 9/50 4/328 %7/19 - خاورمیانه 3/109 7/807 %4/48 1/78 آفریقا 3/17 3/130 %8/7 7/37 آسیای پاسفیک 5/5 5/41 %5/2 6/13 مجموع کل جهانی 8/235 9/1668 %0/100 9/52 اروپا و اوراسیا 0/19 8/140 %4/8 4/22 اتحادیة اروپا 9/0 8/6 ٪4/0 1/12 منطقه OECD 0/36 3/238 ٪3/14 4/33 OPEC 9/169 9/1211 %6/72 5/88 کشورهای غیر عضوOPEC 7/199 7/1430 %7/85 6/58 ذخائر اثبات شده و ماسههای نفتی 3/27 8/167 (BP Statistical Review of World Energy 2013) نمودار شمارة (2) تقسیمبندی منطقهای ذخائر و تولیدات نفت دنیا (2006) میلیون بشکه در روز (BP June 2007) حدود 70 درصد از ذخایر نفت دنیا در یک منطقة نسبتا محدود، معروف به هلال استراتژیک یا بیضی استراتژیک 1 از خلیج فارس به سمت دریای خزر و از آنجا تا شمال غربی سیبری، واقع شده است (IEA 2004:7).
The Strategic Energy Ellipse جدول شمارة (4) پراکنش منطقهای ذخایر نفت دنیا مناطق دارای ذخائر مقدار ذخایر به میلیارد بشکه پراکنش ذخایر دنیا بر حسب درصد خاورمیانه 7/742 5/61 آفریقا 2/117 7/9 امریکای لاتین 4/116 7/9 روسیه 5/79 6/6 حوزة خزر 3/47 9/3 ایالات متحده / کانادا 0/47 9/3 چین 3/16 3/1 اروپا + نروژ 6/15 3/1 سایر کشورها 2/26 2/2 مجموع 2/1208 100 ماسههای نفتی 5/163 5/13+ (BP Statistical Review of World Energy June 2007) تولیدات نفت متعارف در دنیا به سطح 100 میلیون بشکه در روز در سال 2030 خواهد رسید پس از آن تا سال 2050 ثابت باقی میماند، این موضوع پس از رشد سریع ظرفیت تولید در حوزة خلیج فارس پس از سال 1383 ش."