چکیده:
امیر مؤمنان نامید و با تحریک برخی اصحاب رسول الله(ص)آنان را شایسته خلافت معرفی کرد و به شورش علیه آن حضرت دعوت نمود.وی همچنین طرح براندازی خلافت امیر مؤمنان(ع)را از راه جداییطلبی دنبال کرد که در مورد مصر موفقیت حاصل کرد ولی درباره مکه و بصره توفیقی نیافت. 3-راههای نظامی:معاویه در جنگ صفین،پیکاری فرسایشی را به امیر مؤمنان(ع)تحمیل کرد.وی پس از آن که تلفات بسیار و شکستهای سختی متحمل گردید.هنگامی که فرجام سپاه خود را شکست و نابودی احساس کرد به نیرنگ و توطئه دست یازید و در این راه با همکاری اشراف قبایل کوفه که خواهان حفظ موقعیت خود بودند پیمان صلحی را بر علی(ع)تحمیل نمود و نام امیر مؤمنان را در پیمان صلح از همراه نام آن حضرت حذف کند. 4-جنگ و گریزهای پراکنده:معاویه توطئه دیگری که علیه امنیت حوزه خلافت امیر مؤمنان(ع)در پیش گرفت،فرماندهان نظامی خونریز و سنگدل خود را به صورت پراکنده و جنگ و گریز به مناطق تحت تصرف امام علی(ع)فرستاد تا آنان به کشتار و غارت هواداران آن حضرت بپردازند. اهداف معاویه از این یورشهای ناجوانمردانه عبارت بود از: الف-کشتار شیعیان علی(ع)تا نیروی نظامی آن حضرت ضعیف گردد. 2Lب-برهم زدن امنیت و آرامش شهرهای حوزه خلافت علی(ع)تا مردم خواهان برقراری امنیت شوند.در این صورت در انظار مردم معاویه شایستگی چنین کاری را داشت. ج:ایجاد رعب و وحشت تا افراد ترسو و بیتفاوت و حسابگر به سوی معاویه جذب شوند به گونهای که برخی کارگزاران آن حضرت هنگامی که نتوانستند عدالت علی(ع)را تحمل کنند به معاویه پیوستند. د:مشغول نگاه داشتن آن حضرت به جنگ و گریزها تا نتواند سپاه نیرومندی را علیه معاویه بسیج کند. هـ:تضعیف بنیه اقتصادی حوزه خلافت امیر مؤمنان(ع)تا اهداف آن حضرت عملی نگردد. ظ:این غارتها و کشتارهای فجیع اسباب حزن و اندوه و در نتیجه بیماری جسمی برای آن حضرت فراهم کرد به گونهای که مدتی نتوانستند در بین مردم حضور پیدا کنند. ح:تلاش برای کشاندن امام به نقض عهد پیمان صلح صفین تا بتواند امام را متهم کند.این مقاله بر آن است تا نقش معاویه در تضعیف امنیت حوزه خلافت امیر مؤمنان(ع) را با روش توصیفی-تحلیلی بررسی کند. امنیت دنیوی و سلامت اخروی یکی از پایههای اساسی معرفت دینی در اسلام و یکی از مقدسترین آرزوهای بشر بوده است.امیر مؤمنان(ع)هدف خود را از پذیرش حکومت برپایی اصلاح در شهرها و امنیت ستمدیدگان و اجرای حدود و مقررات الهی اعلام کرده است و امنیت را عامل برپایی مقررات دین،گسترش دانش و اصلاحات و توسعه دانسته است. با شروع خلافت امیر مؤمنان(ع)معاویه سمبل اشرافیت جاهلی،تجاوز و استکبار و رهبر حزب جاهلی و اشرافی اموی طلقاء، رهبری مخالفان آن حضرت را بر عهده گرفت و با تمام تلاش از راههای گوناگون به مبارزه با علی(ع)پرداخت و امنیت حوزه خلافت وی را تضعیف کرد،تا آن حضرت را از اصلاحات اجتماعی،فرهنگی و سیاسی باز دارد.شیوههای معاویه در این راه عبارت بود از: 1-تبلیغات منفی:معاویه با جوسازی، دروغ و نیرنگ شایعه و اتهام تلاش گستردهای را برای تخریب شخصیت علی(ع)نزد شامیان انجام داد. 2-شیوههای سیاسی:وی برای خود کارنامهای درخشان پرداخت و خود را شایسته خلافت معرفی کرد و خود را
خلاصه ماشینی:
"وی طرح براندازی حکومت علی(علیه السلام)را از راه جداییطلبی دنبال کرد و در سرزمین مصر و شهرهای مکه و بصره به وسیله نیروهای هوادار خود درصدد جداسازی این شهرها از خلافت امیر مؤمنان(علیه السلام)برآمد.
د-اقدام نظامی در قالب جنگ صفین: هنگامی که امیر مؤمنان(علیه السلام)به معاویه نامه نوشت که از سرنوشت طلحه و زبیر عبرت بگیر و بیعت کن معاویه با مشورت عمرو بن عاص،بزرگان شام را به -------------- (1)-ابو اسحاق ثقفی کوفی،پیشین،ص 483 (2)-بلاذری،پیشین،الجزء الثانی،ص 264 (3)-ابو اسحاق ثقفی،پیشین،ص 153 نام خونخواهی عثمان تحریک کرد و سپاهی مرکب از 38 هزار نفر را علیه علی(علیه السلام)بسیج کرد و به سوی عراق رهسپار شد.
و-حمله بسر بن ارطاهء به حجاز و یمن: همزمان با یورشهای سرداران معاویه به حوزه خلافت امیر مؤمنان علیه گروهی از هواداران عثمان در شهرهای صنعا و جند به نام خونخواهی عثمان بلوا و شورش برپا کردند و اوضاع را به معاویه گزارش کردند 1وی نیز بسر بن ارطاه قرشی که مردی خونریز و بیرحم بود را با سپاهی به حجاز و یمن فرستاد،هنگامی که بسر به مدینه منوره حمله کرد ابو ایوب انصاری والی علی(علیه السلام)از شهر گریخت.
1-طرح براندازی و جداییطلبی و ایجاد شورش در مکه و بصره که در اینباره توفیقی نیافت 2-تضعیف امنیت حوزه خلافت علی(علیه السلام)و کشتار شیعیان با ارسال گروههای غارتگر که با فداکاری و مبارزه شجاعانه برخی از یاران علی(علیه السلام)خنثی گردید،ولی این غارتها بازتاب گستردهای بر خلافت امیر مؤمنان (علیه السلام)به جای گذاشت که به شرح زیر میباشد: 1-کشتار شیعیان و حامیان علی(علیه السلام) تا قدرت نظامی و منبع نیروی وی تضعیف گردد و نتواند سپاهی را برای سرکوبی معاویه فراهم آورد."