چکیده:
شناسایی و تعیین درجه بحران به لحاظ جمیع عوامل زیست محیطی از جمله مباحثی است که امروزه بعنوان گامی مهم در فرآیند برنامهریزی و کلید نیل به اهداف کمی توسعه و عمران روستایی محسوب میشود.بر این اساس در این مقاله پس از ارایه کلیاتی از ساختار محیط طبیعی و خصیصههای اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی منطقه مطالعاتی (دهستان بازفت)،الگویی تحت عنوان فرآیند تحلیلی سلسله مراتب یا( AHP )به منظور اولویتبندی بحران در سکونتگاههای روستایی ارایه شده است.سرانجام به کمک این روش علمی و پس از تعیین شدت و ضعف بحران در ابعاد مختلف طبیعی-اقتصادی و اجتماعی،ضمن دستهبندی نقاط روستایی در سه گروه پایدار،نیمه پایدار و ناپایدار،پیشنهادهایی در مورد کاهش بحران و پایداری بیشتر هریک از سکونتگاههای منطقه مورد مطالعه ارایه شده است.
خلاصه ماشینی:
"سرانجام به کمک این روش علمی و پس از تعیین شدت و ضعف بحران در ابعاد مختلف طبیعی-اقتصادی و اجتماعی،ضمن دستهبندی نقاط روستایی در سه گروه پایدار،نیمه پایدار و ناپایدار،پیشنهادهایی در مورد کاهش بحران و پایداری بیشتر هریک از سکونتگاههای منطقه مورد مطالعه ارایه شده است.
بر این اساس در صفحات پیشرو سعی شده تا پس از ارایه شناختی اجمالی از ساختارهای طبیعی و انسانی منطقه مطالعاتی،به کمک مدل( AHP )1 ،(فرآیند تحلیلی سلسله مراتبی)ضمن بکارگیری مجموعهای از 10 معیار یا سنجه طبیعی،اقتصادی و اجتماعی و وزن دهی به هرکدام،نسبت به تعیین،تعریف و درجهبندی بحران(ناپایداری)در 32 نقطه روستایی واقع در دهستان بازفت مبادرت گردد و سرانجام راهبردهایی جهت نیل به پایداری بیشتر و رفع بحران از کانونهای نیمه پایدار و ناپایدار ارایه گردد.
جدول 6:اولویتبندی نقاط بحرانی دهستان بازفت از دیدگاه اجتماعی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:محاسبات نگارنده اولویتبندی کانونهای زیستی بحرانی از دیدگاه کلی در این مرحله از فرآیند تحلیلی سلسله مراتب در صورتی که مجموع امتیازات نهایی حاصل از هر مرحله از ابعاد اقتصادی-اجتماعی و طبیعی را در خصوص هریک از نقاط روستایی منطقه محاسبه کنیم،جایگاه و اولویت بحران در هریک مشخص میگردد.
ب)کانونهایی که در ارزیابی نهایی در وضعیت نیمه پایدار(نیمه بحرانی)قرار میگیرند (16 روستا یا 50 درصد از نقاط روستایی مورد مطالعه)،این نتیجه نه تنها اثباتی بر فرضیه چهارم(د) این مقاله میباشد،بلکه با در نظر گرفتن ظرافتی که در ویژگیهای محیطهای نیمه پایدار وجود دارد،اگر دخالت انسان(یا هر عامل تاثیرگذار دیگری)بدون آگاهی از مکانیسم پدیدهها و بدون اطلاع از ظرافت یاد شده صورت بگیرد در بعد طبیعی منجر به تخریب و ناپایداری فاجعه بار(رجایی،1373:3)و در ابعاد اقتصادی-اجتماعی موجب تشدید فقر،بیکاری،بیسوادی، مهاجرت و..."